Uitwerking leerdoelen probleem 5 (Materieel Strafrecht). Inclusief arresten. Nagekeken dus alles wat relevant is is uitgewerkt en alles wat niet belangrijk is is uitgehaald.
PROBLEEM 5
Leerdoelen:
1. Wat houdt poging in en hoe wordt dat uitgelegd in wet, theorie en jurisprudentie?
2. Wat houdt voorbereiding in en hoe wat dat uitgelegd in wet, theorie en jurisprudentie?
3. Wat houdt vrijwillige terugtred in, hoe wordt dat uitgelegd in wet, theorie en jurisprudentie en wat zijn de
gevolgen voor poging en voorbereiding als vrijwillige terugtred wordt aangenomen?
Bronnen:
- C. Kelk & F. de Jong, Studieboek materieel strafrecht: H8
- HR 6 februari 1951, NJ 1951/475 (Inrijden op agent)
- HR 24 oktober 1978, NJ 1979/52 (Cito)
- HR 8 september 1987, NJ 1988/612 (Grenswisselkantoor)
- HR 25 oktober 1988, NJ 1989/456 (Canopus)
- HR 19 december 2006, NJ 2007/29 (Vrijwillige terugtred bij voltooide poging)
- HR 20 februari 2007, ECLI:NL:HR:2007:AZ0213 (Samir A.)
- HR 13 maart 2007, NJ 2007/171 (Vrijwillige terugtred en zelfmelding)
LEERDOEL 1 WAT HOUDT POGING IN EN HOE WORDT DAT UITGELEGD IN WET,
THEORIE EN JURISPRUDENTIE?
Art. 45 lid 1 Sr: Poging tot misdrijf is strafbaar, wanneer het voornemen van de dader zich door een
begin van uitvoering heeft geopenbaard.
= Uitbreiding van de strafrechtelijke aansprakelijkheid
• Pogen kan men zien als streven zonder te slagen doordat er een verhindering is opgetreden
• Strafbare poging veronderstelt dat de dader een begin heeft gemaakt met de uitvoering van
een misdrijf
• Straf: Indien aan de voorwaarden van het artikel wordt voldaan, wordt de verdachte vervolgd
voor de strafbare poging en wordt het strafmaximum van het feit verlaagd met 1/3.
In art. 45 Sr wordt in feite volstaan met het noemen van een drietal voorwaarden voor de strafbaarheid
van poging, te weten dat er moet gaan om een misdrijf (1), er moet zijn (2) een voornemen van de
dader, hetwelk moet blijken uit (3) een begin van uitvoering
(1) Misdrijf
Poging tot overtreding is niet strafbaar
(2) Voornemen van de dader
Het is een vorm van opzet; in beginsel kan worden volstaan met de vaststelling van voorwaardelijk
opzet (Inrijden op agent)
9 Maar dat is anders indien de delictsomschrijving van het grondmisdrijf een bestanddeel bevat
waarmee een zwaardere opzetgradatie wordt uitgedrukt, zoals het oogmerk. Dan geldt voor
het bewijs van het voornemen ook die strengere opzeteis.
1
, HR 6 februari 1951, NJ 1951/475 (Inrijden op agent)
Feiten
- Een agent gebaart een auto te stoppen
- De automobilist rijdt recht door op de agent met een hoge snelheid af
- De agent kan net opzij springen
- De automobilist wordt veroordeeld voor poging tot doodslag
- De verdachte verweert zich door te stellen dat het voor doodslag vereiste opzet ontbreekt
Rechtsvraag
Is er sprake van opzet op de dood van een ander, wanneer de verdachte dreigt in te rijden op een
ander, maar wanneer deze andere persoon vervolgens niet dusdanig handelt dat hij aan de
aanrijding kan ontkomen?
Overwegingen
- De HR ging ermee akkoord dat hier poging tot doodslag op de agent werd aangenomen
en derhalve dat het vereiste voornemen zich kon manifesteren als voorwaardelijk opzet
- Dit oordeel berustte op twee nauw met elkaar samenhangende veronderstellingen, namelijk
dat als de agent niet tijdig opzij gesprongen was hij inderdaad doodgereden zou zijn én dat
de automobilist toen hij doorreed deze eventuele dood van de agent ook voor lief heeft
genomen
(3) Begin van uitvoering
Alleen o.g.v. zijn gedachten kan men niemand gevangenzetten → waarneembare handeling vereist
De HR gebruikt al vele jaren het criterium: de uiterlijke verschijningsvorm van de uitvoeringshandeling
• Dit criterium is in wezen gerelateerd aan de indruk die een goede waarnemer, die de
gemiddelde burger geacht wordt te zijn, ter plaatse zou hebben gekregen omtrent de
verwerkelijking van een bepaald misdrijf
o Maar dit criterium is louter een hulpmiddel ten behoeve van de rechter die hierover
moet beslissen
Voor de bepaling door de rechter van de grens tussen voorbereiding en uitvoering biedt de wettelijke
delictsomschrijving een zeer belangrijke grondslag
9 Door een begin van uitvoering van een voorgenomen misdrijf verwerkelijkt zich een deel
(fragment) van het door de wetgever strafbaar gestelde rechtsfeit
9 Verschil tussen materieel en formeel delict
o Hoe preciezer de delictshandeling in de formele omschrijving is getypeerd hoe minder
ruimte er voor begin van uitvoering zal overblijven
o Bij de materieel omschreven delicten daarentegen is het niet de handeling zelf maar
het door de handeling teweeggebrachte gevolg dat wordt getypeerd
9 Het is dus anders per delict/strafbaar feit!
Cito: indien gedragingen naar hun uiterlijke verschijningsvorm moeten worden beschouwd als te zijn
gericht op de voltooiing van het misdrijf
Grenswisselkantoor: volgens HR geen begin van uitvoering
• Verdachten hebben auto niet verlaten
• Van belang of verdachte een gedraging verricht waarmee hij kenbaar uitvoering gaat geven
aan zijn voornemen
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aylinmali. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
