Samenvatting conceptueel, kennistoets organisatieplan.
Boek: Praktisch bedrijfsrecht, hoofdstuk 1, 3, 9
Hoofdstuk 1 Rechtsvormen
1.1. Ondernemingsrecht
Een van de eerste dingen waaraan een ondernemer bij de start van zijn bedrijf aan moet denken, is
de vorm waarin je het bedrijf wil gaan voeren. Deze beslissing kan namelijk nogal wat gevolgen
hebben, zowel belastingtechnisch en juridisch.
Iedereen die een bedrijf wil starten, zal in een vroeg stadium moeten nadenken over de juridische
entiteit, de rechtsvorm. Enkele aandachtspunten bij de keuze van de rechtsvorm zijn bijvoorbeeld de
tijd, de moeite en de kosten om het bedrijf op te richten.
De eerste keuze is of een ondernemer een vorm met een rechtspersoonlijkheid wilt of een
ondernemingsvorm zonder rechtspersoonlijkheid. Dit is een zelfstandig juridisch orgaan, dit
betekend dat een rechtspersoon verplichtingen kan aangaan. Deze rechtspersoon kan zelf
overeenkomsten sluiten, mensen in dienst nemen, een pand huren ect.
1.2 Eenmanszaak
De eenmanszaak kenmerkt zich doordat er maar één eigenaar is. Dit wil zeggen één verantwoordelijk
persoon. Een eenmanszaak kan dus niet worden opgestart met meerdere personen, tenzij deze
personen in loondienst gaan.
Een eenmanszaak heeft dus ook geen rechtspersoonlijkheid. Bij een eenmanszaak is de eigenaar zelf
volledig verantwoordelijk. Mocht er iets mis gaan met de onderneming wordt de ondernemer zelf
aansprakelijk gesteld. In juridische termen wordt in zo’n geval gesproken over het feit dat er geen
scheiding is tussen het privévermogen en het ondernemingsvermogen.
Bij een eenmanszaak is er één persoon die de verantwoordelijkheid draagt, hier kunnen overigens
wel meerdere werknemers aan het werk zijn.
Als je een eenmanszaak wilt opstarten is de enige opstartvereiste dat je ingeschreven staat bij de
kamer van koophandel. Hier dien je je in te schrijven in het handelsregister.
1.3 Personenvennootschappen
De driemogelijke vormen van personenvennootschappen zijn:
1. Een maatschap is een overeenkomst waarbij twee of meerdere personen zich verbinden om iets
in gemeenschap te brengen, met het doel om de winst met elkaar te delen.
Een maatschap kan nooit door iemand individueel worden afgesloten, het gaat om een
samenwerking met 2 of meerdere personen.
‘Maten spreken af om iets in gemeenschap te brengen.’ Dit houdt in dat alle contractspartijen iets
inbrengen in de onderneming, iets waar de andere maten ook iets aan hebben.
,De winstverdeling mogen de maten zelf verdelen in de vorm waarin zij een overeenkomst sluiten. Is
dit niet duidelijk afgesproken, wordt er gekeken naar de inbreng van de diverse maten.
Een maatschap kan alleen worden opgericht als een vrij beroep wordt uitgeoefend, een beroep waar
een heel specifieke kennis en kundigheid voor nodig is. In praktijk komt dit vaak voor bij huisartsen,
fysiotherapeuten, advocaten, notarissen en makelaars.
Het feit dat ze zelf allemaal zelfstandig ondernemer zijn blijkt ook uit de regeling met betrekking tot
de aansprakelijkheid. De hoofdregel luidt als volgt: de maat die een verplichting aangaat, is daar in
eerste instantie zelf voor verantwoordelijk.
Handelingen die niet tot normale activiteiten van een maatschap behoren worden
beschikkingsdaden genoemd.
Een openbare maatschap is een samenwerking tussen verschillende personen met een specifiek
beroep die onder een gemeenschappelijke naam naar buiten treden. Dit gebeurt vaak in de
advocatuur en bij artsen.
Bij een stille maatschap is er geen sprake van een gemeenschappelijke naam. Daar blijft de
samenwerking dus meer op de achtergrond en intern. Dit zie je vaker terug in de agrarische sector.
2. Vennootschap onder firma (vof) het wetboek van koophandel bepaalt dat de vof een maatschap
is voor de uitoefening van een bedrijf. Theoretisch zit er tussen deze 2 rechtsvormen ook weinig
verschil. Het gaat bij beide vormen om een samenwerkingsovereenkomst tussen meerdere
vennoten die iets in gemeenschap brengen om daar voordeel uit te halen.
Verschillen tussen een maatschap en vof:
- Bij een maatschap gaat het om het uitoefenen van een specifiek beroep. Bij de vof om de
exploitatie van een bedrijf
- De vof heeft een afgescheiden vermogen, dit betekend dat het geld en de middelen die in de
vof zijn ingebracht in eerste instantie zijn afgezonderd van het privé vermogen van de
vennoten
- De vennoten zijn, in het begin allemaal in het geheel aansprakelijk voor handelingen van een
van de andere vennoten. Als de handelende vennoot bij het sluiten van een overeenkomst
binnen zijn, in het handelsregister geregistreerde, bevoegdheid blijft en uiteindelijk de
rekening van een crediteur niet betaald, dan zijn alle vennoten voor het gehele bedrag
aansprakelijk. Dit wordt hoofdelijke aansprakelijkheid genoemd.
3. Commanditaire vennootschap (cv)
De commanditaire vennootschap is een bijzondere vorm van de vof. Het verschil is dat er bij de vof
geen juridisch onderscheid gemaakt kan worden tussen vennoten, in die zin dat ze allemaal
beherend zijn.
Het kan best mogelijk zijn dat er iemand in het bedrijf wil investeren, maar er geen behoefte aan
heeft om het risico te lopen hoofdelijk en privé aansprakelijk te worden gehouden. Voor deze
persoon is het dan mogelijk om commanditaire vennoot (ook wel stille vennoot) te worden.
, 1.4 Kapitaalvennootschappen
Kapitaalvennootschappen zijn vennootschappen die door oprichting tot stand komen en waarvan het
kapitaal verdeeld is in aandelen. Door een verdeling in aandelen is het mogelijk personen of
organisaties te laten deelnemen in de onderneming.
Bij een bv (besloten vennootschap) is het enige vereiste dat er een akte van oprichting opgesteld
moet worden bij de notaris. Hierin staan de belangrijke gegevens van, en afspraken tussen de
oprichters.
In een bv zijn er verschillende betrokken partijen. Er is een directie, het dagelijks bestuur. Daarin
zetelen de personen die de rechtspersoon naar buiten toe vertegenwoordigen namens die
rechtspersoon verplichtingen aangaan.
Daarnaast zijn er in een bv aandeelhouders, deze zijn verenigd in de algemene vergadering van
aandeelhouders die minimaal 1x per jaar samenkomt. Deze aandeelhouders kunnen worden gezien
als de (mede)financiers van de onderneming.
Overigens is er nog een raad van commissarissen, dit is een orgaan dat toezicht houdt op het beleid
van het bestuur van de bv en op de algemene gang van zaken. Een raad van commissarissen is niet
verplicht en zal bij veel kleinere bv’s niet voorkomen.
Een bv is een rechtspersoon, en daarmee een juridisch zelfstandig orgaan. Een bv kan zelf
overeenkomsten sluiten en zelf verplichtingen aangaan en is dus zelf aansprakelijk voor schulden.
Nv staat voor naamloze vennootschap. Deze ondernemingsvorm is net als een bv een
rechtspersoon, gefinancierd door aandeelhouders, bestuurd door een directie en gecontroleerd door
de raad van commissarissen. Bekende nv’s zijn Ahold (van Albert Heijn), KLM/AirFrance, Philips en
Ajax. Naast de overeenkomsten zijn hier een aantal verschillen:
- In een bv staan de aandelen op naam, dat houdt in dat de persoonlijke gegevens van de
aandeelhouder bekend zijn bij de vennootschap en dat die ook bijgehouden worden in een
nv kan er ook sprake zijn van aandelen aan toonder. Een nv weet dus niet altijd wie de
aandeelhouders zijn.
- De overdraagbaarheid van de aandelen bij een nv is makkelijker dan bij de bv. Dit komt
doordat bij een bv de aandelen op naam staan en dus in principe niet verhandelbaar zijn, dit
kan alleen via een notaris.
- Het minimale startkapitaal bedraagt €45.000,-bij de nv
- Bij de nv is voor de oprichting een bank of accountantsverklaring nodig.
1.5 Overige rechtsvormen
De stichting, dit is ook een rechtspersoon. Het is niet de meest ideale vorm om een onderneming te
bedrijven. Een stichting wordt vaak opgericht om een bepaald sociaal of ideëel doel te behalen, de
winst die daarbij gemaakt wordt mag alleen maar worden gebruikt voor dat doel.
Een vereniging kan ook niet gebruikt worden voor een onderneming, deze vorm is normaal te vinden
bij plaatselijke sport of andere verenigingen. Bij het bereiken van dit gezamenlijke doel mag geen
winst behaald worden. Een vereniging bestaat uit leden, een stichting niet.
