Technische route samenvatting
module 2
OWGT: communicatie in een risicovolle omgeving
Welke communicatietechnieken zijn er en hoe kunnen zij de informatieoverdracht
ondersteunen?
Op de operatiekamer heb je verschillende communicatietechnieken bij de
overdracht. Dit zijn er namelijk drie die bij het begrip omgangskunde horen
Omgaan met gene gevoelens: de patiënt kan op verschillende gebieden zich gênant
voelen over zijn eigen lichaam. Wat doe je als OK-werknemer dan? Blijf je patiënt zo
veel mogelijk aankijken als je met hem praat. Leg uit wat je gaat doen en waarom je
dat doet. Werk vlot en netjes en professioneel. Het hoort bij je vak om je te
verdiepen in hoe mensen met een andere culturele achtergrond onderwerpen
rondom seksualiteit op eigen wijze beleven.
* Omgaan met rouw: We zien ook rouwprocessen bij de dood,
baarmoederverwijdering, castratie, amputatie van een van de ledematen of van een
borst. Wat doe je als OK-werknemer dan? Vertel patiënten niet dat het goed gaat
komen en dat je ze begrijpt. Goed empathisch luisteren volstaat in de meeste
gevallen.
Omgaan met kinderen: Werken met kinderen vraagt speciale sociale vaardigheden.
Kinderen confronteren, zetten je op het andere been. Kinderen zijn eerlijk en
openhartig. Ook als je met kinderen werkt, kom je ouders tegen. Deze weten alles
over de omgang van hun eigen kind. Wat doe je als OK-werknemer dan? Kinderen
vragen geduld en tact, maar bovendien eerlijkheid. Leef je ook in, in het kind en kijk
wat jij als kind fijn vond.
Welke eisen worden er gesteld ten aanzien van
communicatie/informatieoverdracht in een risicovolle omgeving?
TOP, Geheimhouding, Dubbelcheck/Checklist, Leiding, Rapporteren
Welke factoren kunnen informatieoverdracht beïnvloeden?
Stress, Ontbreken van kennis, Miscommunicatie tussen de multidisciplinaire teams,
Werkdruk/vermoeidheid, Tijdsdruk
Wat zijn safety-procedures en geef enkele voorbeelden hiervan binnen het
ziekenhuis en specifiek de operatiekamer een hoe beïnvloed dit de
informatieoverdracht?
1. Op de operatiekamer mogen geen sieraden worden gedragen, ook niet door de
operatiepatiënt. Diathermie werkt met elektriciteit en kan mogelijk een doorslag
geven en daardoor brandwonden veroorzaken op de plek van een piercing. Ook
het kunstgebit of andere losse gebitselementen moeten op de afdeling
achterblijven.
2. Voor de veiligheid (en om defecten te voorkomen) moet ook een bril,
contactlenzen en gehoorapparaat op de afdeling blijven.
3. Het dragen van make-up en nagellak is op de operatiekamer niet toegestaan.
Niet alleen vanwege de hygiëne, maar ook omdat het gebruik van make-up
uiterlijke signalen zoals bleekheid of grauwheid kan maskeren.
, Wat is de rol van OA/AM bij een foutief proces?
Alle zorgverleners moeten veilige, effectieve en patiëntgerichte zorg verrichten. Een
foutief proces zorgt ervoor dat er een incident ontstaat. Ten eerste ga je het incident
zelf behandelen, waardoor er geen vervolg kan ontstaan. Ten tweede moet je dit
laten registreren. Factoren geassocieerd met fouten en incidenten:
Onervarenheid taak, te veel tijdsdruk, geen controles van instrumenten en medicatie,
foute procedures zoals time-out, Vermoeidheid, Taal of culturele factoren en
Gevaarlijk gedrag
Wat zijn de gevolgen van fouten m.b.t multidisciplinaire functies?
(Verpleegafdeling, Recovery, Holding, Operatiekamer)
Als er een fout gemaakt is door het operatieteam kan dit incident veilig gemeld
worden. Om ervoor te zorgen dat er zo veel mogelijk (bijna-)incidenten en
ongewenste gebeurtenissen gemeld worden, moet men ervoor zorgen dat het
melden op een eenvoudige wijze kan gebeuren met behoud van privacy. Het veilig
melden van incidenten en ongewenste gebeurtenissen is er niet op gericht om op
HC: time-out procedure
Wat zijn vermijdbare schades tijdens de operatie?
1. Verkeerde zijde
2. Verkeerde plaats
3. Verkeerde procedure
4. Verkeerde patiënt
Wat is het veiligheidsmanagementsysteem (VSM)?
Een veiligheidsprogramma waar richtlijnen opgezet zijn. Deze richtlijnen hebben het
doel dat patiënte veiligheid in alle Nederlandse ziekenhuizen verbeteren door een
vermindering in vermijdbare schades.
Door welke vier redenen is het VSM opgesteld?
1. Het ziekenhuis is een complex organisatie met verschillende zorgprocessen
2. Mensen maken fouten op het werk
3. Werksituaties veranderen steeds door verschillende collega’s en patiënten
4. Het werken met mensen brengt levensbedreigende risico’s
Welke twee soorten fouten bestaan er?
1. Actieve fouten: consequenties zijn meteen zichtbaar en komen op de werkvloer
voor
2. Latente fouten: consequenties die langer zichtbaar zijn. Ontstaan door
beslissingen/activiteiten van managers en ontwerpers.
Wat is het swiss-cheese model hoe fouten kunnen ontstaan?
1. Het begint bij de manager die planning en beslist.
2. Het functioneren een bepaalde afdeling op een organisatie
3. Betrouwbaarheid en motivatie van het samenwerkende personeel.
4. De ingreep die verricht wordt
5. Bescherming tegen risico’s op de operatie
Wat is de TOP?
- Standaardisatie van informatievoorziening
- Overdracht tussen zorgverleners beter
- Communicatie met patiënt beter
- Dossiervoering en verslaglegging divers en onvolledig
, - Vroege planning operatiedatum vermindert complexiteit van het traject en biedt
logistieke houvast
Welke wetten is de time-out procedure op gebasseerd?
1. BIG
2. WGBO
3. WKKGz
4. Opium
Welke drie soorten TOP zijn er?
1. Het preoperatief traject met het vormen van het team. Het heeft stopmomenten
1 t/m 4a (dit zijn niet de definitieve stopmomenten, maar veiligheidsprocedures)
2. Peroperatieve traject voor risicovermindering van operatieve proces met de time-
out procedure.
3. Postoperatieve traject waar patiënt ontslag krijg van operatiekamer met een sign-
out procedure
Wat is het doel van zo een time-out?
Het opsporen van eventuele fout op fout situaties en het voorkomen van
verwisseling van patiënt(gegevens) en de te opereren zijde.
Hoe ziet zo een time-out uit in 4 stappen?
1. Het is een structureel overleg over de patiënt voordat patiënt geopereerd wordt.
2. Het hele OK-team is aanwezig bij het gesprek en verzamelen zich
3. Er wordt gevraagd naar: juiste patiënt, juiste operatie, juiste plaats,
stollingsstatus, antibioticabeleid, allergieën, positionering, duur van operatie en
de aanwezigheid van personeel, apparatuur en instrumenten
4. Operateur is de verantwoordelijke voor dit proces en voert dit in.
Wat is stopmoment 1?
(Veiligheid) Preoperatief anesthesiologisch onderzoek Anesthesioloog evalueert:
- Achten patiënt, operateur en anesthesioloog het perioperatieve risico
acceptabel?
- Zijn de juiste maatregelen getroffen om het perioperatieve risico zoveel mogelijk
te beperken?
- Gaat de patiënt akkoord met de operatie, de anesthesiologische behandeling en
de verwachte risico’s?
Wat is stopmoment 2?
Planning en organisatie van operatie
- De operatiedatum kan pas definitief worden vastgelegd wanneer aan alle
randvoorwaarden is voldaan (akkoord operateur, anesthesioloog,
verpleegkundige; afspraken met betrekking tot voorbereiding, peroperatieve
bijzonderheden en nazorg zijn uitgevoerd).
- Indien niet aan alle voorwaarden is voldaan wordt overlegd met de medisch
inhoudelijk verantwoordelijke en wordt actie ondernomen. Dit wordt in het
dossier vastgelegd door de planning.
Wat is stopmoment 3?
Organisatie en patiëntveiligheid
- Na opname van de patiënt en vóór stopmoment 4(a) wordt gecontroleerd of alle
preoperatieve afspraken zijn uitgevoerd en er geen veranderingen zijn
opgetreden in de conditie van de patiënt. Controle hiervan gebeurt onder
eindverantwoordelijkheid van de operateur.
