Hoofdstuk 1: Personen- en familierecht
§1.1 De persoon
Persoonlijkheid begint bij de geboorte, vanaf dat moment is men een rechtssubject. Zodra er
iemand geboren wordt, komt hij in een familierechtelijke betrekking tot andere personen te
staan en is er sprake van bloed- en aanverwantschap.
§1.3 Het huwelijk en het geregistreerd partnerschap
§1.3.1 Het huwelijk
De kern van het familierecht wordt gevormd door het huwelijk. Het huwelijk is voor de wet
geen religieuze aangelegenheid. Een kerkelijk huwelijk is geen rechtsgeldig huwelijk.
Godsdienstige plechtigheden mogen pas plaatshebben nadat het burgerlijk huwelijk is
voltrokken en de bedienaar van de desbetreffende religieuze eredienst daarvan kennis heeft
genomen.
§1.3.1.1 Materiële vereisten
Om een huwelijk te mogen aangaan moeten een man en een vrouw de leeftijd van achttien
jaar hebben bereikt. Minimumleeftijd is een voorbeeld van een materieel of inwendig
vereiste om een huwelijk te mogen aangaan. Dit zijn vereisten die betrekking hebben op de
persoon van degeen die een huwelijk wil aangaan. Wordt niet aan die vereisten voldaan dan
is sprake van een huwelijksbeletsel. Andere huwelijksbeletselen zijn gestoorde
geestvermogens, polygamie, curatele zonder toestemming van de curator/kantonrechter en
te nauwe verwantschap. Is de ambtenaar van de burgerlijke stand op de hoogte van een
huwelijksbeletsel, dan mag hij niet meewerken aan de voltrekking van het huwelijk of
daaraan voorafgaande formaliteiten.
Stuiting is het zich rechtsgeldig verzetten tegen een aanstaand huwelijk en dient te worden
onderscheiden van het nietig verklaren van een huwelijk. Dit laatste houdt in dat een reeds
voltrokken huwelijk met terugwerkende kracht wordt geacht nooit te hebben bestaan.
Personen die bevoegd zijn tot stuiting zijn nauw betrokkenen die ervan op de hoogte zijn dat
er sprake is van een huwelijksbeletsel.
§1.3.1.2 Formele vereisten
Om te beginnen dient aan de ambtenaar van de burgerlijke stand het voornemen om te
gaan huwen kenbaar te worden gemaakt door het verstrekken van gegevens (art. 1:44).
Deze bekendmaking heeft mede tot doel derden van het voorgenomen huwelijk kennis te
laten nemen, wat onder andere van belang kan zijn in verband met de mogelijkheid tot
stuiting van het huwelijk. Om die reden is er dan ook een wachttijd: het huwelijk mag pas
vanaf de veertiende dag na de bekendmaking aan de ambtenaar worden voltrokken. Dit
geeft de ambtenaar ook de tijd om te onderzoeken of er beletselen zijn. Anderzijds is te lang
wachten ook fataal: binnen een jaar na het kenbaar maken, moet men ook daadwerkelijk
zijn getrouwd. De huwelijksvoltrekking geschiedt ten overstaan van de ambtenaar van de
burgerlijke stand en in tegenwoordigheid van ten minste twee en ten hoogste vier getuigen
, op het gemeentehuid van de door de aanstaande echtgenoten aangewezen gemeente. De
huwelijksvoltrekking zelf bestaat eruit dat ten overstaan van de ambtenaar en in
aanwezigheid van de getuigen de aanstaande echtgenoten verklaren dat zij elkaar
aannemen tot echtgenoten en dat zij getrouw alle plichten zullen vervullen, die door de wet
aan de huwelijkse staat wordt verbonden. Vervolgens verklaart de ambtenaar dat de
partijen door de echt aan elkaar zijn verbonden en maakt hij daarvan in het daartoe
bestemde register een akte op. Het is echter het ja-woord dat het huwelijk tot stand doet
komen, niet de akte.
Is aan de formele eisen voldaan, dan is het huwelijk tot stand gekomen, ook al waren er
huwelijksbeletselen aanwezig. Is dat laatste geval kan het huwelijk wel op verzoek van de
nauw betrokkenen en het OM door de rechter nietig worden verklaard.
§1.3.2 Het geregistreerd partnerschap
Een geregistreerd partnerschap tussen partners van gelijk geslacht heeft het praktische
voordeel dat het in sommige landen makkelijker wordt erkend dan een huwelijk. Het
geregistreerd partnerschap kan op vrijwel alle punten worden gelijkgesteld met het
huwelijk. Dus zowel met betrekking tot de vereisten voor totstandkoming, als de regels
betreffende het ‘huwelijks’vermogensrecht, alsook de echtscheiding. Er is slechts een klein
aantal verschillen, waarvan de belangrijkste zijn:
- Het geregistreerd partnerschap komt tot stand zonder de formele verklaring uit art.
1:67 BW.
- Art. 1:68 BW ziet niet op een geregistreerd partnerschap
- Het geregistreerd partnerschap kent een vorm van beëindiging zonder tussenkomst
van de rechter.
- Scheiding van tafel en bed is niet mogelijk bij het geregistreerd partnerschap
Hoofdstuk 2: Huwelijksvermogensrecht
§2.1 Huwelijksvermogensrecht. Algemeen
§2.1.1 Inleiding
Een belangrijk onderdeel van Boek 1 is het huwelijksvermogensrecht. Hierin worden de
vermogensrechtelijke gevolgen van het huwelijk casu quo het geregistreerd partnerschap
geregeld. Wanneer de aanstaande echtgenoten niets doen voordat zij elkaar het ja-woord
geven, dan treedt een beperkte gemeenschap van goederen in. Tot deze beperkte
gemeenschap van goederen behoren alle goederen die reeds vóór het huwelijk aan de
echtelieden gezamenlijk toebehoorden en alle overige goederen van de echtgenoten door
ieder van hen afzonderlijk of door hen tezamen vanaf de aanvang van de gemeenschap tot
de ontbinding van het huwelijk verkregen. Goederen die voor het huwelijk privé waren – die
de echtgenoten niet gezamenlijk toebehoorden – blijven in ieder geval privé. Er ontstaan dus
vrijwel altijd drie vermogens: één gemeenschapsvermogen en twee privévermogens.
De gemeenschap bevat wat haar lasten betreft alle voor het ontstaan van de gemeenschap
bestaande gezamenlijke schulden, alle schulden betreffende goederen die reeds vóór de
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JustASmallTownGirl. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.