Uitgebreide samenvatting voor het vak inleiding ondernemingsrecht, in periode 4 van het eerste jaar HBO-Rechten aan de HAN. De samenvatting is gebaseert op hoofdstukken 1, 2, 3 en 5 van het boek Praktisch Ondernemingsrecht (3e druk). Alle onderwerpen die je moet kennen voor het tentamen worden uitg...
Inleiding ondernemingsrecht
Praktisch Ondernemingsrecht H1, H2, H3 en H5
Ondernemingsrecht is het recht dat zich met de onderneming bezighoudt. Het is onderdeel
van het privaatrecht. Onder het ondernemingsrecht vallen alle in Nederland voorkomende
bedrijven en organisaties, winstgericht of niet.
Week 1 (H1)
‘Onderneming’ is een economisch begrip en heeft geen duidelijke juridische definitie in het
BW. Er zijn meerdere definities van onderneming in de wet te vinden;
Artikel 1 Wet op de ondernemingsraden (WOR):
Een zelfstandig optredend organisatorisch verband
Krachtens arbeidsovereenkomst of publiekrechtelijke aanstelling arbeid verricht
Artikel 2 Handelsregisterbesluit:
Een zelfstandig optredende organisatorische eenheid
Waarin door inbreng van arbeid of middelen
Diensten of goederen worden geleverd of werken tot stand worden gebracht
Met het oogmerk materieel voordeel te behalen
Lid 2: geen onderneming bij onvoldoende omvang van activiteiten of omzet
Verschil tussen de twee definities
Handelsregisterbesluit: commerciële winstgerichte bedrijven: ondernemingen drijven.
Veelal wordt ‘ondernemingen’ zo gedefinieerd.
WOR: ook rechtsvormen die geen winstgerichte onderneming drijven (stichting)
1.1.1 Rechtspersonen en rechtssubjecten
Een rechtspersoon (art. 2:3 BW) is een juridische constructie die tot stand komt door
oprichting in notariële akte. Deze organisaties hebben rechtspersoonlijkheid. Een
rechtspersoon is een rechtssubject, dit is een eigen drager van rechten en plichten.
Artikel 2:5 BW bepaald dat rechtspersonen in het vermogensrecht gelijk zijn aan natuurlijke
personen. Zowel een rechtspersoon als een natuurlijk persoon zijn als rechtssubject
rechtsbevoegd: bevoegd en vrij tot het genot van burgerlijke rechten.
→ Ze kunnen dus rechtshandelingen verrichten, denk aan overeenkomsten sluiten. Een
natuurlijk persoon handelt hier namens de rechtspersoon, maar de natuurlijke persoon
maakt geen deel uit van de overeenkomst.
Geen rechtssubject zijn de personenvennootschappen en de eenmanszaak. Deze
ondernemingen hebben geen rechtsbevoegdheid. De natuurlijke personen binnen de
organisatie dragen de rechten en plichten.
1.2.1 Soorten rechtspersonen
In Nederland komen zes soorten privaatrechtelijke rechtspersonen voor:
1. De besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (bv)
2. De naamloze vennootschap (nv)
3. De vereniging (formeel/informeel)
4. De stichting
5. De onderlinge waarborgmaatschappij (OWM)
6. De coöperatie
,Besloten vennootschap artikel 2:175 e.v. BW
Een besloten vennootschap is een rechtspersoon met een eigen kapitaal, dat door middel
van aandelen is verkregen. De oprichting gaat via notariële akte, waarin statuten worden
opgenomen. Ook moet de bv worden ingeschreven bij de KvK Het besloten karakter van de
bv houdt in dat er alleen aandelen op naam worden uitgegeven. Hierdoor is een gang naar
de beurs vrijwel niet mogelijk. Aandeelhouders krijgen recht om over besluitvorming binnen
de bv te stemmen en/of een deel van de winst te kunnen ontvangen.
Naamloze vennootschap artikel 2:64 e.v. BW
Een naamloze vennootschap is een kapitaalvennootschap met beperkte aansprakelijkheid.
De nv wordt op dezelfde wijze als de bv opgericht en moet ook worden ingeschreven bij de
KvK. Wel het de nv een minimumoprichtingskapitaal. De aandelen van een nv kunnen op
naam en aan toonder zijn. Hierdoor kunnen deze op een aandelenbeurs worden verhandeld.
Vereniging (formeel/informeel) artikel 2:26 e.v. BW
Een vereniging is een rechtspersoon met leden, gericht op een bepaald doel. Het doel van
een vereniging kan niet zijn winst onder haar leden verdelen. Wanneer je de vereniging met
notariële akte opricht, spreek je van een formele vereniging. Deze moet je ook inschrijven bij
de KvK. Een formele vereniging heeft volledige rechtsbevoegdheid
Coöperatie artikel 2:53, lid 1 BW
Een coöperatie is een verenigingsvorm, waarbij een ledenorgaan verplicht is. Deze
rechtspersoon is gericht op winst en heeft als doel het voorzien in stoffelijke behoefte van
leden door het sluiten van overeenkomsten met hen. Een coöperatie wordt opgericht met
notariële akte en moet worden ingeschreven bij de KvK.
Onderlinge waarborgmaatschappij (OWM) artikel 2:53, lid 2 BW
Een OWM is hetzelfde als een coöperatie. Het enige verschil is dat de OWM als doel moet
hebben dat ze met haar leden verzekeringsovereenkomsten sluit.
Stichting artikel 2:285 BW
Een stichting is een rechtspersoon met in beginsel slechts één orgaan, een ledenverbond.
Een stichting is niet gericht op winst en mag dan ook geen winst uitkeren aan bestuurders.
Zij mag alleen uitkeren wanneer dit van ideële of sociale aard is. Een stichting wordt
opgericht met een notariële akte en moet worden ingeschreven in het Handelsregister.
1.2.2 Personenvennootschappen
Er zijn drie soorten personenvennootschappen: de vennootschap onder firma (vof), de
maatschap en de commanditaire vennootschap (cv). Dit zijn geen rechtssubjecten: de
natuurlijke personen binnen de vennootschap dragen de rechten en plichten.
De maatschap
De maatschap is een vennootschapsverbond waarin beroeps- of bedrijfshandelingen worden
verricht. Dit kan onder gemeenschappelijke naam, maar hoeft niet.
- Stille maatschap: is bedoeld voor beroeps- of bedrijfsuitoefening, deze treedt niet naar
buiten onder één naam.
- Openbare maatschap: is bedoeld voor beroepsuitoefening, deze treedt naar buiten
onder één naam.
De maatschap wordt opgericht op basis van een overeenkomst waarbij iedereen iets
inbrengt, zodat er een gemeenschap ontstaat en samen voordeel kan worden behaald. De
maatschap dient zich in te schrijven bij de KvK. Deze rechtsvorm is voornamelijk bedoeld
voor mensen die grotendeels zelfstandig hun diensten verlenen en daarbij bepaalde
faciliteiten met elkaar delen. Bijvoorbeeld een gemeenschappelijk kantoor of secretariaat.
Een maatschap fungeert als een gemeenschappelijk bedrijf. Anders dan de vof en de cv kan
de maatschap enkel vertegenwoordigd worden als alle maten een volmacht geven aan
, degene die handelt namens de maatschap. Alle maten zijn voor gelijke delen aansprakelijk
voor de verbintenissen van de maatschap.
Vennootschap onder firma
De vof is gebaseerd op de maatschap en heeft dezelfde oprichtingshandelingen. De
maatschap moet zich ook inschrijven bij de KvK. Een vof is een vennootschap voor
bedrijfsuitoefening, waarbij het bedrijf altijd onder één gemeenschappelijke naam wordt
uitgeoefend. Alle vennoten zijn bevoegd tot vertegenwoordiging, tenzij zij daarvan zijn
uitgesloten en alle vennoten zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de verbintenissen van de vof.
Commanditaire vennootschap
De cv is gebaseerd op de vof en heeft dezelfde oprichtingshandelingen en dezelfde definitie.
Naast de gewone of beherende vennoten zijn er commanditaire vennoten. Dit zijn stille
vennoten die slechts geld hebben ingebracht, maar niet werkzaam zijn binnen of namens de
vennootschap. Zij delen volwaardig mee in de winst. De stille vennoten zijn niet bevoegd tot
vertegenwoordiging en zijn ook niet hoofdelijk aansprakelijk voor de verbintenissen.
1.2.3 De eenmanszaak
De eenmanszaak is niet wettelijk geregeld en heeft geen formele oprichtingsvereisten. Je
moet je inschrijven bij de KvK, zodat je ingeschreven staat in het Handelsregister. Hierdoor
kan iedereen zien dat je een serieuze onderneming drijft. Inschrijving bij de KvK is voor
iedere onderneming verplicht. Een eenmanszaak is geen rechtssubject, de oprichter is dus
volledig aansprakelijk voor de rechten en plichten.
1.2.4 Europese rechtsvormen
In Nederland komen ook Europese rechtsvormen voor. Dit zijn supranationale rechtsvormen,
omdat ze als het ware boven de (Nederlandse) staat staan. Ze vinden hun grondslag in de
Europese wetgeving.
Europees Economisch Samenwerkingsverband (EESV)
Het EESV wordt opgericht door ten minste twee natuurlijke of rechtspersonen uit ten minste
twee verschillende lidstaten door middel van een overeenkomst en zonder kapitaalinbreng.
Het EESV heeft rechtspersoonlijkheid, maar alle leden blijven naast de EESV hoofdelijk
aansprakelijk voor schulden. Het doel van de EESV is om de economische werkzaamheid
van zijn leden te vergemakkelijken of te ontwikkelen, dan wel de resultaten ervan te
verbeteren of te vergroten. Het EESV mag niet als doel hebben het maken van winst.
Societas Europaea (SE)
Ook wel Europese naamloze vennootschap genoemd. De SE is een rechtspersoon waarvan
het kapitaal in aandelen is verdeeld (het lijkt op een nv). De SE mag winst uitkeren aan de
betrokken rechtspersonen, deze zijn niet hoofdelijk aansprakelijk naast de SE. Oprichting
kan plaats vinden door alle rechtspersonen, maar deze moeten hun oorsprong vinden in ten
minste twee verschillende nationaliteiten en samen zorg dragen voor een geplaatst
aandelenkapitaal van minimaal €120.000.
Societas Cooperativa Europaea (SCE)
Ook wel Europese coöperatieve vennootschap genoemd. De SCE is een vennootschap met
een in aandelen verdeelt kapitaal met coöperatieve elementen. De SCE is niet gebonden
aan een lidstaat, waardoor grensoverschrijdende zetelplaatsing mogelijk is. de SCE heeft als
voornaamste doel het voldoen van behoeften van haar leden of het ontwikkelen van
economische en sociale activiteiten. De SCE sluit voornamelijk overeenkomsten met haar
leden over de levering van goederen of het verrichten van diensten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jasmijn1201. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
