Lesapotheek
Aambeien
* Aambeien= zijn uitstulpingen van het slijmvlies aan de binnenkant van de darm, vlak voor de anus.
Noem je ook wel:Noem Noem je ook wel:je Noem je ook wel:ook Noem je ook wel:wel: hemorroïden.
Ontstaan
- Tussen anus en endeldarm zit het anale kanaal, van 3-4cm lang.
Noem je ook wel:Anale Noem je ook wel:kanaal Noem je ook wel:bestaat Noem je ook wel:uit Noem je ook wel:2 Noem je ook wel:kringspieren: - Inwendige kringspier (sluitspier)
- Buitenste kringspier
* Inwendige kringspier= aan de binnenkant van het anale kanaal.
- Eind van endeldarm en begin van het anale kanaal liggen de zwellichamen.
* Zwellichaam= sponsachtig netwerk van bloedvaatjes.
Noem je ook wel:Werking: zorgt ervoor dat vocht en gas niet door het anale kanaal kunnen lekken.
Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel:Noem Noem je ook wel:je Noem je ook wel:ook Noem je ook wel:wel: anale kussentjes of vaatkussentjes.
Oorzaak
* Zwellichaam kan beschadigen, aambei kan ontstaan door:
Hard persen
Uitstel van aandrang om naar de toilet te gaan
Toenemende leeftijd
Zwangerschap
Veel hoesten
Verstopping is één van de meest voorkomende oorzaken.
- Bij oudere mensen komen aambeien vaker voor, doordat elastisch weefsel slijt. Hierdoor kan het
zwellichaam makkelijker beschadigen.
- Ook kunnen zwangere vrouwen er eerder last van krijgen doordat elastisch weefsel verslapt.
Graden van ernst
* Aambeien kun je verdelen in verschillende graden van ernst:
1. Graad 1; sprake van aambei die niet zichtbaar is aan de buitenkant. Vaak wel wat verlies van
helderrood bloed.
2. Graad 2; aambei kan naar buiten komen bij persen. Elastisch weefsel zorgt ervoor dat de
aambei zich weer spontaan terugtrekt.
3. Graad 3; aambei trekt zich niet meer spontaan terug en blijft aan de buitenkant zitten.
Aambei kan nog wel teruggeduwd worden.
4. Graad 4; aambei kan niet meer teruggeduwd worden. Aambei is zeer pijnlijk, ook als er geen
ontlasting is. Zitten, staan en liggen is al pijnlijk.
Vaak operatie nodig bij graad 4.
Klachten
Helderrood bloed op ontlasting, toiletpapier of in toiletpot
Soms jeuk en branderig gevoel
Soms lekkage van een beetje ontlasting
Soms uitpuilen van een aambei
Soms pijn tijdens of na de stoelgang
Helderrood bloed op ontlasting, toiletpapier of in toiletpot
,Lesapotheek
- Bloed na ontlasting op het toiletpapier of in de toiletpot is een bekend verschijnsel van de
aanwezigheid van een aambei.
- Gaat vaak om een paar druppels helderrood bloed.
- Als het zwart/ donkerrood van kleur is en het is gemengd met de ontlasting, is er sprake van een
bloeding hoger in het maagdarmkanaal.
Altijd verwijzen naar de huisarts dan.
- IJzerpreparaat zorgt ook voor ontlasting die donkerder is van kleur.
Jeuk en branderig gevoel
- Jeuk komt vooral voor bij aambei van graad 3 of 4.
- Slijm en dunne ontlasting kunnen uit de anus lopen, dit zorgt voor jeuk en branderig gevoel.
Lekkage van een beetje ontlasting
- Vaak een remspoor te zien in het ondergoed.
- Jeuk door lekken als gevolg van aambeien zal NIET na twee weken over zijn.
Uitpuilen van een aambei
- Bij graad 3 en 4 puilt de aambei uit. Bij graad 3 kan je nog terugduwen, bij graad 4 niet.
- Graad 4 kan je alleen behandelen door chirurgie.
Uitpuilen is ongeveer 1-2cm, is het groter dan dat dan is het waarschijnlijk een verzakking
van de endeldarm.
* Rectumprolaps= verzakking van de endeldarm.
WHAM
WIE?; - komt voor bij jongvolwassenen leeftijd, zowel mannen als vrouwen.
- zwangere vrouwen, want zwangerschap verslapt het elastisch weefsel.
Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel:Andere Noem je ook wel:oorzaken: ijzerpreparaten, verminderde beweging, verandering in vochtverdeling.
- personen ouder dan 50 jaar, is verstopping vaak de oorzaak.
HOELANG?; - Aambeien verdwijnen vaak spontaan.
ACTIE?; - Als na zinvolle maatregelen na 2 weken nog niet is verbeterd dan naar de HA.
MEDICATIE?; - Veel medicijnen kunnen verstopping veroorzaken zoals: ijzerpreparaten,
antidepressiva, aluminiumzouten, antistollingsmiddelen en opioïden.
Huisarts?
Als de klacht al 2 weken of langer bestaat.
Bloed of slijm vermengd met ontlasting
Uitstulping bij de anus erg gezwollen is en veel pijn doet.
Als de klant een uitstulping voelt maar twijfelt of dit een aambei is.
Als de klant pijn of problemen met de ontlasting blijft houden terwijl hij de adviezen heeft
opgevolgd.
Niet-medicamenteus
* Bij harde ontlasting
Dieetmaatregelen, zoals voldoende vezelrijke voeding en verder verse groenten, fruit en
peulvruchten te eten.
Voldoende te drinken (1,5-2L per dag)
Zemelen toe te voegen aan het eten. (3x per dag 1 theelepel) drink daarbij wel elke keer een
glas water extra.
Ontbijten, want dit bevordert de darmperistaltiek.
Lichaamsbeweging
* Bij pijn, jeuk en branderig gevoel
Anus schoon te maken met natte washand, of zacht ongekleurd toiletpapier.
,Lesapotheek
Geen vochtig of gekleurd toiletpapier gebruiken, kan overgevoeligheid veroorzaken.
Anus na elke toiletgang te spoelen met lauwwarm water.
Regelmatig warm bad nemen.
Geen kunststof ondergoed en inlegkruisjes dragen.
Krabben moet worden vermeden
Medicamenteus advies
- EERSTEKEUZEMIDDELEN BIJ ALLEEN PIJN/JEUK TIJDENS ONTLASTING
* Vaselinecetomacrogolcrème FNA
* Zinksulfaatvaselinecrème FNA
Noem je ook wel:Werking: jeukstillend en beschermend.
Noem je ook wel: Gebruik: na elke stoelgang aanbrengen, eventueel met behulp van canule. Werking begint
direct
na het aanbrengen
- Mag bij zwangerschap/borstvoeding WEL gebruikt worden!
- TWEEDEKEUZEMIDDELEN BIJ ALLEEN PIJN/JEUK TIJDENS ONTLASTING
* Zinkoxide in zetpil
Noem je ook wel:Werking: zinkoxide werkt beschermend en jeukstillend.
Noem je ook wel:Gebruik: Noem je ook wel:na elke stoelgang 1 zetpil inbrengen, de werking begint zodra de zetpil gesmolten
is.
Noem je ook wel:Nadeel: zorgt voor vlekken in de kleding en vaak te diep ingebracht.
- Mag bij zwangerschap/borstvoeding WEL gebruikt worden!
EERSTEKEUZEMIDDELEN BIJ VOORTDURENDE PIJN EN/OF JEUK
* Lidocaïnevaselinecrème FNA
* Lidocaïnevaselinezinksulfaatcrème
* Lidocaïne met zinkoxide en bismutsubnitraat in vette zalf
Noem je ook wel:Werking: lidocaïne werkt jeuk- en pijnstillend, de vette basis vormt een beschermlaag.
Gebruik: na elke stoelgang dun aanbrengen, eventueel met behulp van canule. Niet meer
dan 20gram zalf per dag!
Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel: Noem je ook wel:Advies: Noem je ook wel:begint te werken na 5 minuten en het houdt 30-45 minuten aan.
- Lidocaïne mag WEL gebruikt worden tijdens zwangerschap/borstvoeding.
- Bismutsubnitraat mag NIET gebruikt worden tijdens zwangerschap/borstvoeding.
TWEEDEKEUZEMIDDELEN BIJ VOORTDURENDE PIJN EN/OF JEUK
* Lidocaïne met zinkoxide en bismutsubnitraat in zetpil
Noem je ook wel:Werking: lidocaïne werkt jeuk- en pijnstillend, de vette basis vormt een beschermlaag.
Noem je ook wel:Gebruik: volwassenen na elke stoelgang 1 zetpil inbrengen, maximaal 2 per dag. Werkt na 5
minuten en het houdt 30-45 minuten aan.
- Mag bij zwangerschap/borstvoeding NIET gebruikt worden!
Afgeraden middelen
- Haaienlevertraan, biergistextract en lauromacrogol 400 zijn niet overtuigend aangetoond.
Acne
, Lesapotheek
* Acne vulgaris= medische term voor jeugdpuistjes.
- Acne komt vooral voor bij pubers tussen de 15-25 jaar.
Bij meisjes vaak verergering van acne tijdens de periode dat ze ongesteld zijn.
- Acne komt het meeste voor in het gezicht en de hals.
Oorzaken
* Er zijn 3 oorzaken van acne:
Meer talgproductie
Meer verhoorning en afschilfering van cellen
Immuun- en ontstekingsreacties door bacteriën
Talg en verhoorning
- Acne is een aandoening van de talgklieren.
* Talgklieren= kleine openingen in de huid die talg (huidsmeer) produceren en waaruit een haartje
steekt.
* Talg= olieachtige substantie die de huid beschermt tegen uitdrogen.
* Porie= via deze opening wordt talg normaliter afgevoerd.
- Door verandering in hormoonspiegeling wordt er meer talg geproduceerd en gaan de huidcellen
eerder verhoornen en aan elkaar plakken. Gevolg dat er een propje ontstaat.
- Verstopte klieren kunnen gaan ontsteken door een bacterie.
Noem je ook wel:Noem Noem je ook wel:je Noem je ook wel:de: propionibacterium acnes (P. acnes)
Omgeving
* De volgende factoren van buitenaf beïnvloeden het proces ongunstig:
Blootstelling aan een combinatie van vochtige warmte en ultraviolette straling.
Contact met chemische stoffen
Mechanische factoren (te vaak wassen, krabben, peuteren enz.)
Bepaalde medicijnen
Erfelijkheid kan ook een rol spelen.
Cosmetica, roken en bepaald voedsel is niet officieel bewezen.
- Stress kan acne verergeren, maar is GEEN oorzaak!
Klachten
Comedonen of mee-eters
Pukkels en puistjes
Cysten en noduli
Comedonen of mee-eters
* Comedonen of mee-eter= propje van verhoornde cellen en talg.
- Is de porie gesloten witte comedo.
- Is de porie geopend zwarte comedo.
Zijn er geen comedonen dan is er geen sprake van acne!!
Pukkels en puistjes
* Pukkels= papels
* Puistjes= pustels
Zijn rode bultjes met puskopje. Ontsteking zit in de bovenste laag van de huid.
Cysten en noduli
* Cysten= holtes
