Samenvatting
Voorraadbeheer
Hoofdstuk 13, 4, 14, 15, 16, 17, 1, 2 en 3
Voorraadbeheer en materialsmanagement
Engelbregt, J., Kalkhoven, J., Kruijer N (1e druk)
,Hoofdstuk 13 Functies van voorraden 3
Hoofdstuk 4 Voorspellen van de vraag 6
Hoofdstuk 14 Seriegrootte 8
Hoofdstuk 15 Servicegraad en veiligheidsvoorraad 9
Hoofdstuk 16 Voorraadbeheer voor een assortiment 11
Hoofdstuk 17 Inventariseren 12
Hoofdstuk 1 Inleiding 14
Hoofdstuk 2 Businessplanningcyclus 15
Hoofdstuk 3 Sales- en operatieplanning 18
, Hoofdstuk 13 Functies van voorraden
Voorraden kun je binnen de onderneming in verschillende verschijningsvormen tegenkomen. Je
hebt onder andere grondstoffen, materialen, onderdelen, halffabricaten, hoofd- en
subcomponenten, eindproducten, gereedschappen en reserveonderdelen.
13.1 Soorten voorraad
De belangrijkste doelstelling waarom je voorraden aanhoudt, is het ontkoppelen van 2 delen van
een goederenstroom, waarvan de processen elk een ander patroon hebben. Input → Voorraad →
Output. Belangrijkste voorraadpunt is bij de KOOP.
Als je 2 processen ontkoppelt, krijgen ze een zekere onafhankelijkheid ten opzichte van elkaar. De
ontkoppelingsvoorraden kun je onderscheiden in 5 subcategorieën:
- Serie- of ordergroottevoorraad: ontstaat als je uit economische en praktische overwegingen
een grotere hoeveelheid bestelt of maakt dan je direct nodig hebt.
- Veiligheidsvoorraad: hou je aan als extra, voor onvoorziene omstandigheden.
- Gemiddelde voorraad = 0,5Q + VV. (Q = seriegrootte, VV = veiligheidsvoorraad)
- Omloopsnelheid = jaarverbruik : gemiddelde aanwezige voorraad.
- Dekking = aanwezige voorraad: periodeverbruik. Periodeverbruik is aantal : aantal
dagen per jaar.
- Anticipatievoorraad: inspelen op de veranderingen in de prijs.
- Buffervoorraad: grote voorraad inslaan voor bepaalde verkoop periode.
- Pijplijnvoorraad: voorraad die je nodig hebt om een proces te laten draaien.
- Transportvoorraad: It = D x (Lt : T), waarbij D = N x Qt. (It = gemiddelde
transportvoorraad in eenheden op jaarbasis, D = vraag per jaar in eenheden, N = aantal
transportseries per jaar, Qt = transportserie, Lt= totale tijd dat eenheid onderweg is, T =
aantal tijdseenheden per jaar)
- Voorraad onderhanden werk (OHW): Id = D x (Ld : T), waarbij D = N x Qd. (Id =
gemiddelde voorraad ohw, D = vraag per jaar, N = aantal productieseries, Qd =
productieseriegrootte, Ld = normdoorlooptijd in productie, T = aantal tijdseenheden per
jaar). Ld = Wt + Bt + St. (Ld = doorlooptijd, Wt = wachttijd, Bt = bewerkingstijd, St =
steltijd)
Voorgaand hebben we gesteld dat de ontkoppeling van 2 stromen de primaire of hoofdfunctie van
voorraad is. Naast deze algemene functie kunnen we nog enkele andere, meer specifieke functies
onderkennen:
- Strategische voorraad: houd je aan om je in te dekken tegen mogelijke, maar niet
voorzienbare of voorspelbare calamiteiten, die de bedrijfsresultaten in ernstige mate
negatief kunnen beïnvloeden en soms zelfs de continuïteit van de onderneming ernstig in
gevaar kunnen brengen.
- Speculatievoorraad: gaat meestal met grondstoffen, met producten die tamelijk universeel
zijn in hun toepassing en waarvan de kwaliteit tamelijk goed kan worden gespecificeerd. Het
is voorraad die je inslaat puur en alleen in de verwachting dat de prijs ervan in de toekomst
zal gaan stijgen.
- Ontsporingsvoorraad (voorraad zonder functie): dit is de incourante voorraad, ook wel
winkeldochters genoemd. Incourante voorraad kan onder andere ontstaan door gebrek aan
afstemming tussen verschillende functies in een bedrijf. Of door gebrek aan afstemming
binnen een logistieke keten of door onbetrouwbare prognoses van de klantenvraag.
De doelstelling van bedrijven die volgens de JIT-filosofie opereren, is dat de voorraden
geminimaliseerd worden. Voorraden kosten geld, zorgen voor lange doorlooptijden en hoge
risico’s, maken de processen onoverzichtelijk en problemen minder zichtbaar. Doordat in JT-
systemen weinig voorraad aanwezig is, zijn de verschillende processen in de keten meer van
elkaar afhankelijk.
13.2 Indeling van voorraden naar soort
Soorten voorraden:
- Technische of fysieke voorraad: voorraad die fysiek in het magazijn aanwezig is.
- Effectieve voorraad: aanwezige voorraad + reserveringen + bestelde voorraad.
- Economische voorraad: effectieve voorraad – bestelde voorraad.