Samenvatting Week 14 De labwaarden van bloed en urine en de vochtbalans/uitscheiding.
Samenvatting van de stof uit de boeken anatomie en fysiologie van de mens en klinische pathologie.
Hoofdstukken:
Anatomie en fysiologie
Hoofdstuk 6 circulatiestelsel
H. 6.6 Bloed
Hoofdstuk 8 Urinewegstelsel...
MK Samenvatting week 14
Anatomie en fysiologie
Hoofdstuk 6 circulatiestelsel
H. 6.6 Bloed
Hoofdstuk 8 Urinewegstelsel zie document vorig jaar periode 2, week 3 of week 46
H. 8.1.5 regeling van de water- en zoutenuitscheiding
H. 8.2 Urine
Anatomie en fysiologie
Hoofdstuk 6.6 Bloed
Bloed = vloeibaar weefsel. (steunweefsel omdat het bestaat uit bloedcellen in een waterige vloeibare
matrix, het bloedplasma.
Ongeveer 7,5 % van lichaamsgewicht is bloed (bij een persoon van 70 kg).
45% van het bloed zijn bloedcellen en celfragmenten.
55% van het bloed is bloedplasma.
In een reageerbuisje met bloed erin zakken de zwaardere delen zoals bloedcellen en
bloedfragmenten naar beneden.
6.6.1 Bloedcellen (45% van bloed)
In bloedplasma 2 soorten cellen:
Erytrocyten : rode bloedcellen
- Vervoeren zuurstof
- 95% van bloedcellen bestaat uit erytrocyten.
- Hematocriet: het relatieve erytrocytenvolume in het bloed. (man 40-45%, vrouw 35-45%).
- Erytrocyten is plat, rond schijfje en is concaaf (boven en onder indeukt).
- Erytrocyten hebben geen kern en geen mitochondriën, daardoor nauwelijks
stofwisselingsactiviteit.
- Cellen zitten vol met eiwit hemoglobine (Hb). Dit eiwit is roodgekleurd. Heeft groot
zuurstofbindend vermogen in zuurstofrijke omgeving (longen) en laat in een zuurstofarme
omgeving (actieve weefsels) gebonden zuurstof makkelijk los.
- Erytrocyten zijn vorm baar waardoor ze tot in nauwste capillairen kunnen komen.
- Erytrocyten leven gemiddeld 120 dagen. Zijn hun celkern in hun ontwikkeling verloren.
- Voortdurend nieuwe erytrocyten gemaakt in rode beenmerg.
- Dode erytrocyten worden in lever en milt afgebroken. Daarbij ontstaat bilirubine,
afbraakproduct van hemoglobine. Bilirubine wordt uitgescheiden via ontlasting of urine.
- Afbraak erytrocyten levert veel ijzeratomen op. Deze worden zoveel mogelijk hergebruikt.
Leukocyten: witte bloedcellen
- Regelen de afweer
- Minder talrijk dan de erytrocyten.
, - Zijn relatief groot en hebben een kern en organellen.
- Levensduur: enkele dagen tot enkele weken.
- Leukocyten kunnen worden verdeeld in 3 grote groepen: granulocyten, monocyten en
lymfocyten.
- Granulocyten: grote kern en opvallend veel korrels (granula) in hun cytoplasma). Specialisten
in opruimen van ziekteverwekkers en aangetaste of dode lichaamscellen. Worden gemaakt in
rode beenmerg. Ze doen aan leukodiapedese.
Leukodiadepese: het door de speleten van capillair wanden wringen om zo in de bloedbaan
te komen. Vervolgens gaan ze naar de binnendringers en doden ze door ze te fagocyteren.
3 typen granulocyten op basis van kleureigenschappen van de korrels: neutrofiele
granulocyten, eosinofiele granulocyten en basofiele granulocyten.
- Monocyten: grootste leukocyten. Vrij c vormige kern.
- Worden gemaakt in rode beenmerg. Bij infectie kunnen moncyten bloedbaan verlaten
doormiddel van leukodiapedese. Ze dringen binnen in geïnfecteerde weefsels, daar
veranderen ze in macrofagen (grote eters), die ziekteverwekkende bacteriën en aangetaste
lichaamscellen kunnen opruimen.
- Lymfocyten: relatief kleine cellen met grote celkern. Hun aantal kan sterk toenemen,
wanneer lichaam bezig is met infectie te bestrijden. Lymfocyten zorgen voor de specifieke
immuniteit.
Trombocyten (bloedplaatjes), worden wel tot bloedcellen gerekend maar er is hier geen
sprake van cellen.
- Trombocyten zijn uiterst kleine cel fragmenten die een functie hebben bij bloedstolling.
- Bestaan uit beetje celplasma, omgeven door een grillig verlopende celmembraan.
- Bevatten zogeheten plaatjesfactor, deze stof speelt belangrijke rol bij bloedstolling.
Bij beschadiging van kwetsbare celmembraan komt deze stof vrij.
6.6.2 Hemopoëse
Hemopoëse: bloedcelvorming.
Gebeurt grotendeels in het rode beenmerg
Alle bloedcellen hebben een gemeenschappelijke afkomst, namelijk de hemopoëtische
stamcellen (bloedstamcellen). Die ontstaan continu door mitose in rode beenmerg.
Stamcel kan via aantal celdeling uitrijpen (differentiëren) tot voorloper van bepaalde
bloedcel.
Uitrijping verloopt in verschillende ontwikkelingsstadia. Onrijpe vormen noem je -blasten.
Rode beenmerg: erytrocyten, trombocyten en leukocyten gevormd.
Voorloper van trombocyt is een megakaryocyt. Is een grote beenmergcel die zich niet
verder deelt maar uiteenvalt in duizenden stukjes, de trombocyten.
Lymfoïde organen : lymfocyten gevormd
6.6.3 Hemostase
Hemostase: bloedstolling.
Hemostase bestaat uit 3 opeenvolgende en elkaar gedeeltelijk overlappende processen. Er zijn meer
dan 10 stollingsfactoren bij betrokken, waarvan meeste in bloedplasma zitten.
3fases van hemostase:
Lokale vasoconstrictie (vaatvernauwing)
- Contractie van wand ateriolen (kleine slagaders), vrijwel meteen na beschadiging
bloedvatwand. Beperkt het bloedverlies.
- Kan tot 30 minuten duren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisannetuin. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
