Samenvatting toets psychologie ten behoeve van de minor trainen en coachen in organisaties van de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN). 2020
Alle verplichte literatuur voor de toets psychologie is hierin verwerkt.
Trainen
De verplichte toetsstof die behoort bij de meerkeuzetoets voor TRAINEN is ...
Suzanne Boersma
MINOR TRAINEN EN COACHEN IN ORGANISATIES, HAN ARNHEM EN NIJMEGEN samenvatting
,DEEL COACHEN
Beren op de weg, H 2,4,9,11
Hoofdstuk 2 – Wat je denkt dat voel je
De theorie van RET (Rationeel Emotieve Therapie) zegt dat je manier van denken bepaalt hoe je je
voelt en hoe je je gedraagt.
Waarneming: puur wat je ziet, geen mening of gegevens aan gekoppeld.
Interpretatie: Iets waarnemen en daar een betekenis aan geven.
Evaluatie: Een interpretatie, maar hier ook een waardering aan toekennen, het is goed of slecht.
Waarneming: ik krijg een mail van mijn baas.
Interpretatie: Dit bekent misschien wel dat ik word ontslagen.
Evaluatie: Dat is erg!
Waarneming: Ik krijg een mail van mijn baas
Interpretatie: Dat is een mogelijkheid om ook mijn mening verder naar voren te brengen
Evaluatie: dat is leuk!
Evaluaties spelen een rol bij de gevoelens die je krijgt. Je gevoel heeft invloed op je denken.
Grondlegger RET: Albert Ellis.
Ellis is psychoanalytisch therapeut en had moeite met de langdurige wijzen van therapie. Hij zocht
een methode, d.m.v. experimenteren, met een meer directe aanpak. Hij ging in discussie om ze te
overtuigen van andere opvattingen, in plaats van af te wachten tot ze geleidelijk zelf tot nieuwe
inzichten kwamen. Ellis speelde een rol in het ontstaan van vrijere ideeën over seksualiteit. In de loop
der jaren kwam zijn idee over relatie tussen denken en gevoel binnen de psychologie steeds meer op
de voorgrond.
Hoofdstuk 4 – Wie maakt wie gek?
De RET-theorie is te beschrijven in het A-B-C-schema
A: gebeurtenis (activating event)
B ideeën en gedachten (beliefs)
C: gevoelens en gedrag (consequence)
In het dagelijks leven slaan we B vaak over en leidt A rechtstreeks tot C.
Maar: B veroorzaakt C! Het zijn onze gedachten en vooral de evaluaties die het gevoel en gedrag
veroorzaken.
In het stukje van B, komen de waarneming, interpretatie en evaluatie samen.
Deze theorie laat zien dat we geen speelbal blijken te zijn van gebeurtenissen om ons heen, maar dat
wij onze ideeën en gedachten zelf in de hand hebben. Wij zijn zelf verantwoordelijk voor hoe wij ons
voelen (interne attributie bij slagen en falen).
Gevoelens en reacties die je onderuit halen, ontstaan als volgt:
A. Er gebeurt iets dat we heel vervelend vinden. Dat kan een gebeurtenis om ons heen zijn, maar ook
een gedachte aan een gebeurtenis.
, B. We nemen die gebeurtenis voor waar aan en geven er een betekenis aan. Als we overdreven,
absolute, irrationele gedachten hebben, creëren we:
C. Een zelfondermijnende of destructieve gemoedstoestand. Dan ervaren we gevoelens die ons van
streek maken en onder druk zetten.
Hoofdstuk 9 – Beter kijken en luisteren naar jezelf
Denken is een automatisch proces. We moeten ons bewust worden van onze gedachten en deze op
een andere manier reconstrueren.
Er volgen nu instructies om je te helpen het ABC-model zo duidelijk mogelijk te beschrijven.
A. probeer de situatie zo nauwkeurig m ogelijk te omschrijven. Vraag jezelf af WAT in de situatie de
aanleiding is geweest ott de emotionele reactie. Welk aspect is bijvoorbeeld het meest
angstaanjagend of ergernis opwekkend? Dóórvragen!
C. Wat zijn je gevoelens, emoties en gedragingen? Vaak heb je bepaalde redeneringen waardoor je
gelooft dat jou iets word aangedaan.
- Angstredenering: gedachten die vreselijke rampen omschrijven (die reëel gezien misschien niet zo
zijn)
- Woederedenering: gevoel van woede waarvan je het idee hebt dat het je ten onrechte word
aangedaan. Bovendien weiger je zelf dat anderen iets fout mogen doen, anderen zijn irrationeel!
- Depressieve en schuldgevoelredenering: somberheid omdat je jezelf waardeloos vind en nergens
toe in staat acht. Negatieve zelfevaluatie.
B. Stel jezelf de vraag: ‘wat zei ik op dat moment tegen mijzelf? Wat ging er door mij heen?’ of vraag
aan een vertrouwd persoon wat het zou kunnen zijn geweest. Houd een dagboekje bij en schrijf vlak
nadat je een spanning veroorzakende situatie achter de rug hebt, het abc model uit.
Hoofdstuk 11 - RET in acht stappen
Stap 1 – Beschrijf de A
Wat is de gebeurtenis of de situatie die het ongewenste gevoel en gedrag oproept?
Stap 2 – Beschrijf de C
Wat is het ongewenste niet-productieve gevoel en het daarmee samenhangende gedrag?
Stap 3 – Beschrijf de B
Wat zijn de gedachten waarmee je C veroorzaakt? Beschrijf de interpretaties, maar ook vooral de
evaluaties.
Stap 4 – Beschrijf de gewenste C
Hoe wil je je gaan voelen als een dergelijke situatie zich voordoet? Hoe wil je je gaan gedragen? Kies
een reële gewenste C, maak het niet té positief. Het gaat hierin om verandering van emotie en de
intensiteit van de emotie.
Stap 5 – Daag de irrationele gedachten uit waarmee je het ongewenste gevoel en gedrag veroorzaakt
en stel ze ter discussie. Is het ALTIJD zo, wat ik denk? Is het HELEMAAL WAAR, wat ik denk? Helpt
deze gedachte mij om mijn doel te bereiken?
Stap 6 – Vervang de irrationele gedachten, die onder B zijn ondervonden, door rationele gedachten.
Stap 7 – Beproef het resultaat.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Xsuzanne98. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
