Een samenvatting van hoofdstuk 12 van de zesde (nieuwste) druk van het geschiedenisboek MEMO bovenbouw. Deze samenvatting is inclusief de begrippenlijst. Dit is een redelijk korte samenvatting van het hoofdstuk. Ik heb een 7,1 voor deze toets gehaald.
Geschiedenis
Hoofdstuk 12 De Tweede Wereldoorlog
§12.1 Nazi-Duitsland en het fascisme in Europa
Einde van de Duitse democratie
- 1871 – 1919: Duitse Keizerrijk
- 1919 – 1933: Weimarrepubliek (democratisch)
- Hitlers ideologie: nationaalsocialisme met leidersbeginsel.
- 1933: Hitler werd rijkskanselier verbood alle politieke partijen, behalve zijn eigen:
NSDAP (Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij) Führer.
Einde Duitse democratie.
- Idealen d.m.v. propaganda verspreid.
- Joseph Goebbels had opdracht om Duitsers nationaalsocialistisch te laten denken.
- Vb. propaganda: NSDAP organiseerde partijdagen in Neurenberg.
- Openlijk verzetten tegen nazi’s terreur en geweld door geheime staatspolitie en
knokploegen van nazi’s.
Antisemitisme
- Hitler voegde racisme en discriminatie toe aan antisemitisme (verschil met fascisme).
- Germaans-Duitse ofwel Arische ras stond volgens hem bovenaan.
- Hitler begon met uitsluiten van Joodse inwoners.
Neurenberg Wetten uit 1935: Joden mochten niet meer trouwen met niet-Joden.
Joden verloren hun burgerrechten.
- 1938: ‘Kristallnacht’. Nazi’s deden georganiseerde aanval op Joden in heel DL.
Economische politiek
- Hitler had beloofd om economische problemen in DL op te lossen.
- Werkgevers en werknemers zelfde ‘volksgemeenschap’ moesten samenwerken i.p.v.
elkaar bestrijden.
Geen plaats voor vakbonden.
- Alle arbeiders moesten lid worden nazi’s hoopten zo klassenstrijd te voorkomen en
nationale eenheid + economie te versterken.
- Belangrijke prioriteit: bestrijden van werkloosheid.
Gemengde economie.
DL economisch niet meer afhankelijk van buitenland algemeen belang telde, niet van
individu.
Werkloosheid verdween door wapenproductie en infrastructuur overheid wel schulden.
Ook schond Hitler VvV.
- DL was totalitaire staat geworden, veel Duitsers alsnog waardering voor Hitler.
Antisemitisme in Europa
- Einde 19e eeuw: nationalisme kwam op antisemitisme.
Democratie ter discussie
- Nationaalsocialisme afgeleid van fascisme. Opkomst door situatie na WOI mensen in
EUR vertrouwen verloren in democratie en kapitalisme.
- Economische chaos democratie werkt niet sterke leider = oplossing.
1
, Italië
- 1922: Mussolini zette regering onder druk.
- 1926: Mussolini dictator over Italië.
- 1928: fascistische generaal in Portugal.
Spanje
- Spaanse burgeroorlog 1939-1939 o.l.v. Francisco Franco.
- ‘proeftuin van WOII’.
- Spanje fascistische dictatuur tot dood Franco 1975.
§12.2 De Duitse bezetting
Gevolgen bezetting
- Duitse bezetting NL 1940-1945.
1. Politiek
29 mei 1940: ‘rijkscommissaris’ Arthur Seyss-Inquart bezette NL gebied.
NL: dictatuur. Verbood alle partijen, behalve NSB: ‘nazipartij’.
NSB: o.l.v. Anton Mussert.
2. Economisch
Vanaf 1942: veel NLse mannen gedwongen om werken in DL.
DU economie blijven functioneren NL economie slachtoffer.
Duitsers roofden NL economie leeg.
3. Cultureel
Nazificatie: nazi’s maken van NLse bevolking.
Geen persvrijheid en propaganda belangrijk.
Mislukte voor grootste deel.
4. Sociaal
Joodse inwoners door nazi’s stap voor stap buitengesloten.
Januari 1941: Joden zich laten registreren ‘J’ verplicht in persoonsbewijs.
Begin mei 1942: Jodenster.
Vanaf 1943: Joden uit NL straatbeeld verdwenen.
Reacties van bevolking
- Accommodatie: meeste NLers pasten zich zo goed mogelijk aan eisen van Duitsers aan.
- Verzet: Februaristaking 1942: 25 + 26 februari duizenden mensen staakten tegen
oppakken en wegvoeren van Joden.
- Collaboratie: aansluiten bij NSB, niet groot in NL.
- Andere vormen van samenwerken met vijand: verraden van onderduikers.
Onstaan oorlog
1. Maart 1938: ‘Anschluss’ van OR bij Nazi-DL.
1935: Hitler voerde dienstplicht in, liet wapenindustrie opbouwen.
1936: trok Rijnland binnen met soldaten, daar mochten geen legers zijn.
2. Appeasementpolitiek: door GB en FA. Landen deden concessies aan Hitler om oorlog te
voorkomen.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper famkeoortwijn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.
