Samenvatting
Samenvatting psychologie de essentie 4e editie
Psychologie de essentie. 4e editie. Erg uitgebreide samenvatting van de stof uit het boek, de colleges, en de werklessen!
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 54 pagina's
Voorbeeld 4 van de 54 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
7 beoordelingen
Door: elie_edm • 1 jaar geleden
Door: yasemind • 2 jaar geleden
Door: carolienboots92 • 3 jaar geleden
Door: tjerkvansleeuwen • 3 maanden geleden
Door: 726792 • 4 jaar geleden
Door: vanesdonkaylin • 4 jaar geleden
Door: sofiedommelen • 4 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Psychologie (n.brulot@fontys.nl)Hoofdstuk 1,2,3,4,5,6,7 en 8
Hoofdstuk 1 geest gedrag en wetenschap
Psychologie gaat wel over :
1. Gedachten > niet observeerbaar intern proces
2. Gevoel > niet observeerbaar intern proces
3. Gedrag > wel observeerbaar extern proces
Psychologie gaat over de samenhang tussen gedachten, gevoel en gedrag.
Gedachten en gevoel zijn interne processen. Dit wil zeggen dat de beleving is van iemand. En omdat
het de beleving is van iemand kan een ander nooit ‘zien of observeren’ wat die ander denkt of voelt.
Het enige wat wij kunnen waarnemen en oberveren is gedrag. Dit is een extern proces. Gedrag is alles
wat je kan zien door een camera of verrekijker. De uitingen van iemand dus. En op basis ván dat
gedrag, kunnen wij ons inleven in de ander en veronderstellen dat iemand ‘bang, boos, blij of
bedroefd’ is.
Psychologie gaat niet over :
Gedachten lezen of paranormaliteit
Drie manieren om psychologie te bedrijven (er zijn er nog veel meer)
Er bestaat enig overlap tussen deze groepen omdat veel psychologen hun werk in verschillende
functies uitvoeren
Ruwweg vallen psychologen in deze drie groepen uiteen:
- Experimenteel psychologen: de kleinste groep, voeren onderzoek uit dat nieuwe
psychologische kennis creëert. De meeste zijn werkzaam bij universiteiten waar ze les geven.
Kunnen ook in bedrijven of onderzoeksinstellingen werken.
- Docenten psychologie: geven les aan studenten van professionele bachelor opleidingen en
aan universiteiten.
- Toegepast psychologen: gebruiken de kennis die door experimenteel psychologen is
verklaard om problemen van mensen op te lossen door middel van trainingen, inzetten van
diagnostische testen of andere psychologische interventies. Ze werken op de meest
uiteenlopende plekken.
Specialisaties in de toegepaste psychologie:
- Arbeids- en organisatiepsychologen: specialisatie die aanpassingen doet aan de werkplek om
de productiviteit te vergroten en het voor de werknemers aangenamer te maken. Denk ook
aan leiderschapsvaardigheden bijscholen.
- Sportpsychologen: helpen atleten om hun prestatie en motivatie te verbeteren en om hun
emoties onder druk te beheersen.
- Schoolpsychologen: deskundig op gebied van lesgeven en leren. Houden zich bezig met
leren, het gezin of andere omstandigheden die school prestaties kunnen beïnvloeden. Ook
richten ze zich op de sociale omstandigheden van de leerlingen.
- Gezondheidspsychologen: werken in allerlei sectoren van de gezondheidszorg. Patiënten
hebben zowel psychische als lichamelijke problemen. (gehandicaptenzorg, ziekenhuizen,
revalidatiecentrums)
, - Klinisch psychologen: (counselors) helpen mensen zich aan te passen op sociaal of
emotioneel gebied, of moeilijke keuzes te maken.
- Forensisch psychologen: leveren hun psychologische expertise aan het wets- en
rechtssysteem. kunnen gevangenen en tbs-ers testen of ze vrijgelaten kunnen worden of
bijv. fit genoeg zijn voor de rechtbank.
- Omgevingspsychologen: het verbeteren van interactie met onze omgeving en het milieu.
Bestuderen bijvoorbeeld de invloed van groene ruimtes in de stad op de schoolprestaties van
kinderen.
- Gerontopsychologen: de groep die de ouderen helpt met hun gezondheid en welzijn. En leert
effectief om te gaan met leeftijd gerelateerde problemen. Zo proberen ze ouderen te helpen
hun potentieel maximaal te benutten in de latere fase van hun leven.
Psychologie en psychiatrie
De enige overeenkomst tussen psychologen en psychiatrie is dat ze allebei geestelijke stoornissen
kunnen behandelen.
Psychiatrie is een medisch specialisme en maakt geen deel uit van psychologie. Psychiaters hebben
een medische opleiding gevolgd en zijn gespecialiseerd in de behandeling van geestelijke en
gedragsmatige problemen. Geneesmiddelen maken deel uit van de behandeling.
Psychologie is een breder vakgebied; het beslaat het hele terrein van menselijk gedrag en geestelijke
processen.
Perspectieven van de psychologie
Deze 7 perspectieven verklaren allemaal op een of andere manier het gedrag van mensen.
Niemand is het met elkaar eens. Wel zien je nu dat steeds meer perspectieven zich bundelen. Zo heb
je misschien wel eens van Cognitieve Gedragstherapie gehoord. Dat is een samengaan van cognitief
perspectief en behavioristisch perspectief. Vaak zie je dan ook nog eens dat er humanistische
aspecten in verwerkt zijn en dat er bijvoorbeeld antidepressiva wordt voorgeschreven wat weer
voortvloeit uit het biologische perspectief,
Kortom, we bekijken even wat de perspectieven inhouden los van elkaar, maar weet dat in de
praktijk er een samensmelting is van veel van dit soort perspectieven.
Biologische perspectief
Moderne biologisch psychologen hebben lichaam en geest opnieuw samengevoegd. Ze beschouwen
de geest als product van de hersenen.
Biologisch psychologen zoeken de oorzaak naar ons gedrag in het zenuwstelsel, hormoonstelsel, en
de genen.
Dit perspectief is stellig in het verklaren van gedrag. Het zou volledig verklaard worden door onze
genen (DNA). Dit verklaart hoe wij er uit zien, maar óók hoe onze persoonlijkheid er uit ziet, of we
kwetsbaar zijn voor positiefiteit , angst of woede etc.
Kern is erfelijkheid en de werking van stofjes in ons lijf (hormonen en neurotransmitters). Als deze
lichamelijke stofjes ontregelt raken kan dit leiden tot klachten en stoornissen. Medicatie zou dit dan
kunnen oplossen. Een grote stressvolle situatie kan bepaalde genen activeren en bv een depressie
activeren.
De biologische psychologie heeft zich ontwikkeld in twee richtingen: neurowetenschap en de
evolutionaire psychologie
psychodynamische psychologie
,volgens de psychodynamische psychologie is de (vooral onbewuste) geest het reservoir van energie
voor de persoonlijkheid. Deze energie motiveert ons.
Psychodynamische psychologie: persoonlijkheid en psychische stoornissen ontstaan uit processen
van de onbewuste geest, en niet de bewuste.
Freud was een van de eerste die opgeschreven heeft hoe persoonlijkheid en daarmee gedrag
ontstaat.
Hij was een arts (neuroloog) maar kon daarmee niet gedrag verklaren. Daarom heeft hij een theorie
bedacht waarmee gedrag wel verklaard kan worden puur op basis van de ontwikkeling van
persoonlijkheidsstructuren door ervaringen vanuit de kindertijd.
Structuur
1. ID alle behoeftes, wensen en drang van de mens. Id wil al deze eisen vervullen, ‘ikke en
de rest kan stikken’ Bij kleine kinderen aanwezig (lusten en heftige emoties)
2. EGO Werkt volgens realiteitsprincipe. Weet dat je niet altijd je zin kan krijgen. En dat je
rekening moet houden met de omgeving. Moet compromis vinden tussen de eisen van ID
en het superego
3. Superego wat je in je opvoeding hebt meegekregen. De normen en waarden die je
ouders hebben overgedragen aan je. (emoties van ID in bedwang houden)
Ego moet compromissen sluiten tussen de eisen van het ID, het mega correcte van het superego en
de realiteit waarin we ons bevinden. Bijna onmogelijke opgaven. Als de balans tussen ID, ego en
superego niet perfect is psychische stoornissen ontstaan. Als of ID of Superego teveel zeggenschap
krijgt. Dan wordt het ego ontwricht en ontstaan klachten.
Als ID niet goed geremd word kun je bijvoorbeeld agressief worden. Dan word het te weinig geremd
door EGO en is superego niet sterk genoeg.
humanistische psychologie
mensen zijn organismen met een vrije wil. Op grond van die vrije wil kunnen ze keuzes maken en zo
hun leven beïnvloeden. Vanuit het humanistische perspectief heeft de opvatting die je hebt over
jezelf en je fysieke en emotionele behoeften een grote invloed op je gedachten, emoties en
handelingen die allemaal invloed hebben op je potentieel.
Zelfactulatie: leven van een persoon moet zo worden ingericht dat unieke talenten en behoeften
toegepast worden
Doel humanistische therapie
1. Wat geeft je energie, talenten, wensen, behoeften
2. Komt huidige invulling overeen met je energie, talenten, wensen, behoeften?
3. Pas het aan door je hart te volgen, innerlijke kompas.
Vind een omgeving waar je talenten en alles tot uiting kunnen komen
Humanisme gaat ervan uit dat mensen gelukkig zijn als zij optimaal gebruik kunnen maken van hun
talenten, wensen en behoeftes. Als dit niet optimaal gebeurd kunnen ze niet groeien. Ze lopen dan
vast en worden ongelukkig.
Humanistische therapie heeft als doel om de patiënt te laten ontdekken wát zijn wensen, behoeften
en talenten zijn. Zodat dan gekeken kan worden hoe en vooral of die optimaal ingezet worden in het
dagelijks leven. Vaak blijkt dit niet te kloppen bij mensen die psychische problematiek hebben
(volgens het Humanisme). Heel zwart wit voorbeeld is een zakenman die ontdekt dat hij liever een
Bed en Breakfast wil beginnen in Noorwegen. Doel is dan om het dagelijks leven zo in te richten dat
, het innerlijk kompas gevolgd wordt en iemand weer in de flow komt van dingen doen/ ondernemen
die passend zijn bij zijn uniekheid als persoon.
behavioristisch perspectief
nadruk op waarneembaar gedrag. De wetenschap van het gedrag en van de omstandigheden in de
omgeving die het gedrag beïnvloeden.
Alleen het gedrag is betrouwbaar, dat kon worden geobserveerd en gemeten. Gedachten en gevoel
niet, die zijn dus niet relevant.
Het gaat vooral om de aandacht voor de manier waarop ons handelen word gevormd en door de
consequenties ervan. Gedrag kan dus verklaard worden aan de hand van leerprincipes.
Insteek: gedrag is volledig aangeleerd door:
1. Klassieke conditionering bijvoorbeeld: vliegongeluk = vliegangst, is dus aan te leren maar ook
af te leren
2. Operante conditionering
Kortom je leert gedrag aan en je kan gedrag afleren. Zo ontstaan alle gedragspatronen die mensen
hebben én kun je ze bij stellen.
De twee leerprincipes hoe mensen hun gedrag aan en af leren wordt klassieke conditionering
genoemd én operante conditionering. In week 3 gaan wij hierop in wat dit is en hoe dit er uit ziet.
Op dit moment is in de literatuur en in de praktijk Cognitieve gedragstherapie leidend als manier om
het ontstaan en behandelen problematiek te verklaren. Deze twee leerpincipes gaan wij dus nog heel
veel tegen komen.
cognitieve perspectief
Insteek: gedrag is volledig te verklaren door interne processen te analyseren (waarneming,
geheugen, aandacht, taal, denken en emotie)
Het cognitief perspectief geeft aan dat gedrag het gevolg is van interne processen. En wel taal en
denken. Taal en gedachten leiden tot emotie en gedrag. Zij zeggen dus, in tegenstelling tot de
behavioristen, je moet niet gedrag aan en af leren maar de gedachten die ten grondslag liggen aan
dat gedrag die moet je aanpakken. Alleen dan verandert gedrag.
Uiteindelijk bleek dat beide gelijk hadden. Als je én gedachten en gevoel inzichtelijk maakt én gedrag
aan en af leert kun je mensen het beste helpen. Dus daarom zijn zowel het cognitieve perspectief als
het behavioristisch perspectief tegenwoordig samen gegaan, ze sluiten elkaar niet uit maar vullen
elkaar aan.
Het cognitief perspectief is ontstaan door Wundt en zijn ‘Introspectie’.
Hij was van mening dat als je heel goed analyseert bij jezelf wanneer je iets denkt, wat je denkt ,hoe
dat gebeurt en welke stappen en patronen daarmee gemoeid gaan je ‘de algemene werking van het
brein kan ontdekken’ Dus introspectie analyseren van alle eigen mentale processen zoals
geheugen, aandacht, waarneming, denken, emotie etc.
Hij verlegde hiermee dus de focus naar interne deelaspecten die niet door andere observeerbaar zijn
(behaviorisme) maar alleen door personen zelf.
Hieruit is het moderne cognitieve perspectief ontwikkelt dat zich richt op gedachten en schema’s.
Hierover later in de periode meer.
Alleen interesse in gedachten want die leiden tot gevoel en gedrag
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper meikehellings. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 49497 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen