Samenvatting ondernemingsrecht
Hoofdstuk 16:
§16.1
Organisaties hebben rechtsvormen, voorbeelden zijn een stichting, eenmanszaak, N.V. en
een coöperatie. Verder is het nog van belang of de rechtsvorm een rechtspersoon is of niet.
Het verschil hiertussen is de aansprakelijkheid op schulden.
Als een organisatie een rechtspersoon is, dan zijn de eigenaren van de organisatie niet
aansprakelijk voor de schulden van de organisatie.
Als een organisatie geen rechtspersoon is, dan zijn de eigenaren van de organisatie wel
aansprakelijk voor de schulden van de organisatie.
Rechtspersoon Geen rechtspersoon
1 Vereniging 1 Eenmanszaak
2 Coöperatie 2 Maatschap
3 Onderlinge waarborgmaatschappij 3 Vennootschap onder firma (V.O.F.)
4 Naamloze vennootschap 4 Commanditaire vennootschap (CV)
5 Besloten vennootschap
6 Stichting
Er zijn in totaal drie soorten rechtspersonen:
1. Privaatrechtelijke rechtspersonen;
Dit zijn de zes rechtspersonen die hierboven zijn weergegeven.
2. Publiekrechtelijke rechtspersonen;
Dit zijn de Staat, de provincies, de gemeenten en de waterschappen.
3. Kerkgenootschappen.
Welke rechtspersoon gekozen wordt, is afhankelijk van verschillende onderwerpen, zoals:
- Aansprakelijkheid van de eigenaar;
- Activiteiten van de organisatie;
- Leiding en eigendom;
- Continuïteit van de onderneming;
- Fiscale aspecten;
- Financieringsbehoefte en mogelijkheden;
- Gevaar van overname van de onderneming;
- Huwelijkse regime van de eigenaar.
§16.2
De handelsnaam is de naam waaronder de onderneming wordt gedreven. Het recht op een
handelsnaam ontstaat door de naam als eerste voor een onderneming te gebruiken. Verder
mag de handelsnaam niet al voorkomen als domeinnaam (naam van website) of merk.
Wanneer de handelsnaam ontstaan is dan is deze naam juridisch beschermd, wat inhoudt
dat een andere onderneming jouw handelsnaam niet mag gebruiken voor zijn onderneming.
1
,Ook is een kleine aanpassing van een handelsnaam niet toegestaan, want dat kan leiden tot
verwarring.
Het verbod op een gelijke of bijna gelijke handelsnaam geldt niet altijd, wanneer dezelfde
handelsnaam in een andere sector gebruikt wordt, is het wel toegestaan. Er is dan geen kans
op verwarring bij het publiek.
Verder is het soms in dezelfde sector zelfs mogelijk, wanneer er sprake is van regiospreiding.
Een handelsnaam kun je niet verkopen zonder de onderneming erbij. Andersom kan dit wel
en dan moet je de onderneming een andere naam geven.
Licentie:
Toestemming van de andere onderneming om de handelsnaam te gebruiken voor je eigen
onderneming, tegen een bepaalde vergoeding.
VB: franchiseovereenkomsten (Kruidvat, Hema, Douglas, Praxis).
Een franchisenemer is een zelfstandig ondernemer die gebruik maakt van de bestaande
faciliteiten/organisatiestructuur van de keten.
Een handelsnaam kan tegelijkertijd ook een merk zijn, hier zijn verschillende soorten van:
1. Woordmerken;
Coca-Cola, Philips, Bijenkorf.
2. Beeldmerken;
Logo’s van Apple, KLM en Shell.
3. Slogan.
‘Even Apeldoorn bellen’ (Centraal beheer) en ‘Open your world’ (Heineken).
Om een merknaam vast te leggen, moet deze geregistreerd zijn bij de BBIE.
§16.3
De KvK houden een openbaar register waarin ondernemingen staan ingeschreven.
Een onderneming is op grond van de Handelsregisterwet verplicht zich in te schrijven in het
Handelsregister, anders ben je strafbaar. Wanneer je ingeschreven bent, worden je
gegevens automatisch doorgegeven aan de Belastingdienst.
De bedoeling van het register/registratie is dat iedereen alle informatie over de
onderneming te zien kan krijgen via de KvK.
Verder is het doel van de registratie de bescherming van de persoon of onderneming die het
handelsregister raadpleegt en van de onderneming die zich heeft ingeschreven.
Je mag er vanuit gaan dat de gegevens in het register juist zijn. Wanneer feiten onjuist of
onvolledig zijn ingeschreven, dan kan dit aan derden die hiervan onkundig zijn, niet worden
tegengeworpen.
§16.4
Een onderneming moet op grond van het privaatrecht, het fiscale recht en het sociale recht
een administratie bijhouden.
2
, Wanneer je geen rechtspersoon bent, ben je verplicht privé en zakelijk je administratie bij te
houden. Dit noem je een privéadministratie, dit is nodig, omdat je aansprakelijk bent voor
de schulden van je onderneming.
Verder ben je ook verplicht de administratie te bewaren, de bewaarplicht geldt voor zeven
jaar en dit mag fysiek of digitaal.
Voor rechtspersonen geldt een speciale administratieplicht, dit is de Wet op jaarrekening.
Deze bestaat uit een balans, W&V-rekening, een toelichting en geeft inzicht in de omvang
van het vermogen, de winst en het gevoerde beleid van de organisatie.
De jaarrekening is een informatiebron voor verschillende partijen.
De administratie en de jaarrekening kan in een procedure door een rechter worden opgeëist
en als bewijs gebruikt worden. Wanneer het niet-naleven van privaatrechtelijke wetgeving
over de jaarrekening wordt vastgesteld, kan dit leiden tot een strafrechtelijke procedure.
Naast de jaarrekening is er ook een jaarverslag (ook wel directieverslag), dit is een tekstuele
aanvulling op de jaarrekening. Het bevat informatie over de producten en de ontwikkeling
op de markt van die producten, de financieel-economische ontwikkeling en de gerealiseerde
investeringen.
De jaarrekening en het jaarverslag worden gecontroleerd door een accountant, hierna
brengt hij verslag uit aan de raad van commissarissen en het bestuur.
Deze jaarstukken moeten binnen een bepaalde termijn worden gepubliceerd, afhankelijk
van de ondernemingsvorm moet dit binnen vijf of zes maanden gebeuren. De termijnen
kunnen worden verlengd, maar uiterlijk dertien maanden na het boekjaar moet de
jaarrekening openbaar gemaakt zijn.
§16.5
Veel mensen hebben belang bij het beleid, de strategie en de activiteiten van een
onderneming, dit worden ook wel stakeholders genoemd. Denk aan werknemers,
management, kredietverstrekkers, aandeelhouders, klanten en leveranciers.
De werknemer heeft geen rechtstreekse invloed op strategie en beleid, maar om een
werknemer toch zekere invloed te geven, bestaat de Wet op de ondernemingsraden (WOR).
O.b.v. de WOR is een ondernemer verplicht tot het aanstellen van een ondernemingsraad
(OR) wanneer er minimaal vijftig medewerkers in dienst zijn.
De wet is zowel van toepassing op de private als de publieke sector.
Een OR bestaat uit gekozen werknemers en hieruit wordt nog een voorzitter gekozen.
Werknemers hebben actief en passief kiesrecht. De OR heeft verschillende bevoegdheden,
met name:
3
