Hierbij mijn gestructureerde samenvatting van het boek praktijkonderzoek in de zorg en welzijn. De samenvatting gaat over hoofdstuk 1 en hoofdstuk 3 t/m hoofdstuk 7. Ik heb deze gemaakt toen ik in het 1e leerjaar van Social Work zat. Dit was het schooljaar van 2019/2020. Het boek is van Cyrilla van...
Hoofdstuk 1 Een inleiding op praktijkonderzoek.
Paragraaf 1.1 Een positiebepaling van praktijkonderzoek.
In ons leven zijn we voortdurend bezig vragen te stellen, waarnemingen en ervaringen te
verzamelen, verbindingen te leggen, te reflecteren op het eigen handelen en ideeën uit te wisselen.
Onderzoek doe je als je iets te weten wilt komen: je hebt vragen over een verschijnsel, maar geen
antwoorden. Als je bewust via een bepaalde systematiek antwoord probeert te krijgen op je vragen,
heet dat intentioneel leren.
Het belang van een onderzoekende beroepshouding
De huidige visie op gezondheid gaat uit van mogelijkheden van mensen en is gericht op het waar
mogelijk stimuleren en ondersteunen van het functioneren, de veerkracht en de eigen regie van
burgers.
- Dit betekent een verschuiving van de eerdere nadruk in de beroepspraktijk op ziekte en zorg
naar de huidige nadruk op gezondheid en gedrag.
De onderzoekende houding vormt de basis voor je beroepsuitoefening. Die stuurt de wijze waarop je
je werk uitvoert en je reflectie daarop.
- Een onderzoekende houding helpt je om impliciete kennis en onderliggende denk- en
besluitvormingsprocessen van zowel jezelf als je collega’s te expliciteren.
- Je richt je dus niet enkel op gedrag en gebeurtenissen die zichtbaar zijn, maar ook op
patronen, structuren en mentale modellen die veelal verborgen zijn voor directe
waarneming.
Er zijn verschillende visies op wat een onderzoekende beroepshouding is en hoe deze beschreven
kan worden. Losse en Nahuis (2015) hebben de veelheid aan kenmerken geclusterd in 3 dimensies:
- De open houding: de professional staat open voor nieuwe indrukken, is bereid tot
perspectiefwisseling, wil begrijpen en wil delen.
Je brengt het netwerk van een cliënt in kaart en staat stil bij mogelijke verschillen in
denkbeelden die betrokkenen kunnen hebben ten aanzien van jouw rol in het
zorgverleningsproces.
- De kritische houding: de professional wil nagaan of iets klopt, wil onderbouwen en wil
verantwoorden.
In een interdisciplinair overleg stelt een van de deelnemers een interventie voor. Je
vraagt hem zijn suggesties te onderbouwen vanuit de praktijk en de theorie.
In een behandelverslag in het patiëntendossier worden begrippen gebruikt die
verschillend geïnterpreteerd kunnen worden. Je vraagt na wat jouw collega precies
bedoelde, zodat je haar woorden ook goed interpreteert.
- De creatieve houding: de professional is gericht op vernieuwing en wil voortbouwen en
toevoegen.
Op de intensive-careafdeling waar je sinds kort werkt, heb je gemerkt dat er met
name bij de opname weinig aandacht is voor de eerste opvang van naasten. Je maakt
dit bespreekbaar in een teamoverleg en stelt voor dit verder te onderzoeken en hier
samen een draaiboek voor te ontwikkelen.
Hoofddoelen van onderzoek
We gaan in op de 3 hoofddoelen van onderzoek om inzichtelijk te maken hoe praktijkonderzoek zich
verhoudt tot fundamenteel en toegepast onderzoek:
- Je wilt theorieën ontwikkelen of toetsen.
, Met een theorie bedoelen we een geheel van logisch samenhangende uitspraken die
samen een deel van de werkelijkheid proberen te verklaren.
- Je wilt kennis toepasbaar maken in een brede beroepscontext. Het onderzoek levert
oplossingen op voor generieke problemen.
- Je wilt op zoek gaan naar antwoorden op vragen in een specifieke beroepssituatie met als
doel deze situatie beter te begrijpen en waar nodig te verbeteren.
Wanneer het accent op de ontwikkeling en toetsing van theorie ligt, wordt ook wel van
fundamenteel onderzoek gesproken.
Wanneer het accent op kennis ligt die tot de oplossing van generieke problemen moet bijdragen,
dan gaat het om toegepast onderzoek.
- Dit onderzoek moet nieuwe kennis leveren, zodat er effectiever gehandeld kan worden.
Wanneer professionals in hun eigen beroepspraktijk onderzoek doen met als doel deze praktijk beter
te leren begrijpen of te verbeteren, dan spreek je van praktijkonderzoek.
Onderzoek benaderingen
Er bestaan verschillende opvattingen over wat goed onderzoek is. Deze opvattingen zijn onder meer
gebaseerd op hoe we denken over de sociale werkelijkheid en over hoe de kennis verworven wordt.
- De verschillende opvattingen over wat goed onderzoek is noemen we in dit boek
onderzoeksbenaderingen.
1. De positivistische onderzoeksbenadering.
Volgens deze benadering is kennis gebaseerd op dat wat direct waarneembaar is; er is 1
bestaande werkelijkheid. Je probeert als onderzoeker zo zuiver mogelijk naar gebeurtenissen
in de beroepspraktijk te kijken en zo veel mogelijk beïnvloedende factoren te herkennen en
waar mogelijk uit te sluiten.
Voorbeelden van beïnvloedende factoren zijn het nieuws van de dag, het humeur
van de zorg- en dienstverlener, de sfeer in een groep en de persoonlijke
omstandigheden van cliënten.
Kenmerkend voor een positivistische benadering is dat je probeert je onderzoek zo
in te richten dat deze vertroebeling geminimaliseerd wordt, waardoor je ondanks die
factoren in staat bent uitspraken te doen over de werkelijkheid. Dat doe je
bijvoorbeeld door meerdere cliënten te volgen of op verschillende tijdstippen
onderzoek te doen, en door als onderzoeker alles wat er in de beroepspraktijk
gebeurt zo objectief mogelijk te beschouwen.
2. De constructivistische of interpretatieve onderzoeksbenadering.
Volgens de constructivistische of interpretatieve onderzoeksbenadering kunnen er meerdere
interpretaties van de werkelijkheid naast elkaar bestaan. Zo kan de ene cliënt een ziekenhuis
zien als een veilige en prettige omgeving om te verblijven, terwijl een andere cliënt datzelfde
ziekenhuis kan beschouwen als een plek waar hij liever nooit meer komt.
Interpretaties worden gekleurd door persoonlijkheden en ervaringen.
Kennis wordt door ieder mens op een eigen wijze geconstrueerd en ontstaat in de
interactie tussen deze mensen en de sociale omgeving.
3. De kritisch-emancipatorische onderzoeksbenadering.
Deze benadering is gebaseerd op de opvatting dat kennis niet waardevrij is en dat deze
bepaald wordt door de mensen met de macht. Onderzoek moet bijdragen aan processen die
emancipatie van bepaalde groepen bevorderen en mensen in staat stellen hun eigen
omgeving te veranderen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper britt479. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
