Leerdoelen sociaal zekerheidsrecht week 2;
Werknemersverzekeringen I
Arbeidsongeschiktheid 1: Loondoorbetaling bij ziekte en Ziektewet
Geugjes: Hoofdstuk 4 , pag. 113 t/m 159
Inleiding
In week 2 tot en met 5 komen de werknemersverzekeringen aan de orde. De verzekeringen worden
bekostigd uit premiebetaling door werknemer en/of werkgever. Een belangrijk gegeven bij de
werknemersverzekeringen en bij de sociale voorzieningen rondom ziekte en zorg is re-integratie.
Het onderwerp kortdurende ziekte en zorg staat deze week centraal. Hoe komt een werknemer aan
inkomsten tijdens zijn ziekte? Wanneer geldt de loondoorbetalingsverplichting uit het Burgerlijk
wetboek, wanneer geldt de Ziektewet? Daarbij wordt tevens aandacht besteed aan de regels die
gelden voor de re-integratie van zieke werknemers. Welke rechten en plichten van werknemer en
werkgever zijn hier aan de orde? En wat zijn de gevolgen wanneer deze rechten worden geschonden
en verplichtingen niet worden nageleefd.
Deze week staat de eerste 104 weken van ziekte centraal. Thema’s die hier spelen zijn
loondoorbetaling op grond van het BW of aanspraak op een Ziektewetuitkering (ziektewet als
vangnet?), het werknemersbegrip in de werknemersverzekeringen, ZW en flexwerkers, re-integratie
bij kortdurende ziekte, WAZO met bijzondere verlofregelingen voor werknemers.
Leerdoelen:
Leg uit op welke wijze in het Nederlandse socialezekerheidsstelsel het risico wordt
opgevangen van kortdurende arbeidsongeschiktheid en hoe dit gefinancierd wordt;
Wanneer wn ziek wordt, dan dient wg loon door te betalen (= loondoorbetalingsverplichting). Wie
geen wg (meer) heeft, kan een beroep doen op de Ziektewet (ZW is dus een vangnet voor mensen
zonder wg, bijv. flexwerkers).
Het principe is dat als je ziek wordt, dat je in Ziektewet komt. Echter, wanneer je een wg hebt die
loon doorbetaald krijg je niks van de ZW. Art. 7:629 gaat voor. Wanneer de 104 weken voorbij zijn,
krijg je ook geen uitkering meer van ZW, art. 29 lid 5 ZW.
Dus voor wie is de Ziektewet:
- Alle werknemers zijn verzekerd voor de ziektewet, maar loondoorbetaling gaat voor!
- Ziektewet is vangnet wanneer geen recht bestaat op loondoorbetaling (dus er is geen wg (meer))
- Ziektewet geldt ook voor bijzondere categorieën, ook al is er wel nog een wg.
* Wn ziek door zwangerschap/bevalling
* Orgaandonoren
* Wn die onder de no-risk polis vallen: o.a. mensen die eerder een
arbeidsongeschiktheidsuitkering o.g.v. WAO, WIA, WAZ of WAJONG ontving. Art. 29b
ZW. Soms krijgen zij een hogere uitkering (100% dagloon ipv. 70%)
1. Wie is verzekerd voor ZW?
- De wn in de zin van deze wet zijn verzekerd. Art. 20 ZW.
2. Wie is wn in de zin van deze wet?
- Art. 3 lid 1 ZW: Natuurlijk persoon in privaatrechtelijk of publiekrechtelijke dienstbetrekking in
Nederland (lid 2).
- Art. 4 ZW: uitbreiding begrip dienstbetrekking; Sub g: stagiare.
- Art. 6 lid 1 ZW: Beperking begrip dienstbetrekking:
, sub a. minister, staatssecretaris, burgemeester etc.
sub c. minder dan 4 uur per week huishouden verricht.
Sub d. directeur-grootaandeelhouder
- Art. 8a / 8c ZW: Arbeidsongeschikte wn of werkloos.
Voorbeeld vraag. Geef aan of deze personen verzekerd zijn voor de ZW en op grond van welk
artikel dit is. Motiveer je antwoord.
Jan is ambtenaar bij de gemeente Oss:
Jan is verzekerd o.g.v. art. 20 jo. 3 lid 1 ZW. Jan is een natuurlijk persoon die in een publiekrechtelijke
dienstbetrekking staat. Geen sprake van een beperking in de zin van art. 6 lid 1 ZW.
Marijke, past 3 dagen per week gedurende 3 uur voor 5 euro op de baby:
Marijke is niet verzekerd voor de ZW o.g.v. art. 6 lid 1 sub c ZW. Ondanks dat Marijke een
privaatrechtelijke dienstbetrekking heeft, art. 20 ZW, heeft ze geen recht op ZW omdat ze minder
dan 4 dagen per week werkt. MAAR, wanneer Marijke ziek wordt, moet haar wg haar wel
doorbetalen, omdat zij een dienstbetrekking heeft. Art. 7:629 lid 2 sub a BW. 6 weken recht op
loondoorbetaling.
Dirk is enig aandeelhouder van Dirk bv. Hij werkt 60 uur in de week en verdient 120.000 euro p. jaar:
Dirk is niet verzekerd o.g.v. art. 20 jo. art. 6 lid 1 sub d ZW. Heeft hij wel recht op loondoorbetaling?
Is er sprake van een dienstbetrekking? Er is sprake van loon, arbeid en gezag (ava benoemt en
ontslaat directeur). Dus loondoorbetalingsverplichting o.g.v. art. 7:629 lid 1 BW.
Mia is 66 jaar, werkt voor een uitzendbureau op moment dat ze ziek wordt:
Mia is verzekerd o.g.v. art. 20 jo. art. 3 lid 1 Zw. MAAR! Loondoorbetalingsverplichting gaat voor. Mia
is in dienst van uitzendbureau, dus ze ontvangt doorbetaling van loon. Art. 7:629 BW. O.g.v. art.
7:629 lid 2 sub b, ontvang zij 6 weken loondoorbetaling omdat zij de algemene ouderdomswet
bedoelde leeftijd heeft bereikt.
Wanneer je in proeftijd ziek wordt, dan ben je ook verzekerd. Want je was in dienstbetrekking dus
verzekerd.
Mensen die geen werkgever (meer) hebben, maar wel een beroep kunnen doen op ziektewet:
- Ex-wn van wie het tijdelijke contract is beeindigd.
- Bepaalde flexwerkers; uitzendkrachten zonder een vast contract met uitzendbureau of
oproepkrachten
- Met wn gelijkgestelden: arbeidsongeschikte/werklozen. Werklozen die langer dan 13 weken ziek
zijn. Als je in WW zit en je wordt ziek dan loopt je WW uitkering door totdat je Ziektewet krijgt.
- Vrijwillige verzekerden; je wilt verzekerd zijn bij onbetaald verlof.
Staan in de wet.
Vind en vergelijk de wettelijke bepalingen met betrekking tot ziekte van werknemers, zoals
die zijn vastgelegd in het BW en in de ZW, en beoordeel welke regeling in een casus van
toepassing is;
Art. 19 ZW: De verzekerde heeft recht op ziekengeld wanneer het rechtstreeks en objectief medisch
vast te stellen is. Psychische ziektes vallen hier dus ook onder.
Art. 29 lid 3 ZW: De eerste ziekte dag is de eerste werkdag waarop wegens zieke niet is gewerkt of
het werken tijdens de werktijd is gestaakt. Dus wanneer jij op 1 feb naar het werk bent gegaan en
diezelfde dag (na 3 uur) ziek naar huis bent gegaan, is 1 feb de eerste ziektedag.
Een wg kan ook wachtdagen opnemen in het contract. Dit houdt in dat de eerste ziektedag wordt
uitgesteld, zodat wn zich niet te snel ziek melden. Op deze manier heeft de wn 1 of 2 dagen geen
loon wanneer wn ziek is. In art. 7:629 lid 9 zijn de wachtdagen geregeld. Zaterdagen en zondagen
