Samenvatting Praktisch
Bedrijfsrecht
Auteurs boek:
Mr. J.W.J. Fiers
Mr. L. van Oosterhout
4e druk
,Hoofdstuk 1 Rechtsvormen.........................................................................................................1
Hoofdstuk 3 Overeenkomst........................................................................................................4
Hoofdstuk 4 Koopovereenkomst................................................................................................7
Hoofdstuk 5 Onrechtmatige daad.............................................................................................11
Hoofdstuk 6 Productaansprakelijkheid.....................................................................................13
Hoofdstuk 7 Personeel..............................................................................................................15
Hoofdstuk 9 Intellectuele eigendom........................................................................................19
Hoofdstuk 1 Rechtsvormen
1.1 Ondernemingsrecht
Iedereen die een bedrijf wil starten moet nadenken over de juridische entiteit, de
rechtsvorm. De eigen aansprakelijkheid van de ondernemer speelt een grote rol bij deze
keuze.
Een rechtspersoon is een zelfstandig juridisch orgaan. Een rechtspersoon kan net als een
natuurlijk persoon verplichtingen aangaan. Zonder rechtspersoonlijkheid worden
1
,ondernemer en onderneming als één geheel gezien. Zonder rechtspersoonlijkheid ben je ook
met je privévermogen aansprakelijk.
De eenmanszaak en de personenvennootschappen hebben geen rechtspersoonlijkheid. De
kapitaal vennootschappen bv en nv en bij de overige ondernemingsvormen is er wel sprake
van een rechtspersoon.
1.2 Eenmanszaak
Bij de eenmanszaak is er maar één eigenaar. De eenmanszaak heeft geen
rechtspersoonlijkheid. De ondernemer is dus zelf verantwoordelijk voor het sluiten van
overeenkomsten, de schulden en de risico’s die hij loopt. Er is geen scheiding tussen privé-
en ondernemingsvermogen. Als de eigenaar van de eenmanszaak getrouwd is in
gemeenschap van goederen, dan doet ook het vermogen van de echtgenoot mee voor het
privévermogen van de eigenaar.
De eenmanszaak is een aantrekkelijke rechtsvorm vanwege de makkelijke opstartvereisten.
Het enige wat moet gebeuren is een inschrijving bij de Kamer van Koophandel in het
Handelsregister. Het overnemen van een eenmanszaak is daarentegen niet gemakkelijk.
1.3 Personenvennootschappen
Er zijn drie vormen van personenvennootschappen: de maatschap, de vennootschap onder
firma (vof) en de commanditaire vennootschap (cv).
1.3.1 Maatschap
Een maatschap is een overeenkomst, waarbij twee of meerdere personen zich verbinden om
iets in gemeenschap te brengen, met het oogmerk om het daaruit ontstaande voordeel met
elkander te delen. De overeenkomst kan zowel mondeling als schriftelijk aangegaan worden.
Maten spreken af om iets in gemeenschap te brengen. Alle contractpartijen brengen dus iets
in, in de onderneming waar de andere maten ook iets aan hebben.
De winstverdeling mogen de maten zelf afspreken in de overeenkomst die ze hebben. Als dit
niet duidelijk is afgesproken wordt de winst verdeeld naar rato van het ingebrachte
vermogen.
Een maatschap kan alleen worden opgericht als een vrij beroep wordt uitgeoefend. De
betrokken maten blijven allemaal zelfstandig ondernemer, maar door de samenwerking
hopen ze een hogere winst en lagere kosten te kunnen realiseren. De aansprakelijkheid is zo
geregeld dat de maat die een verplichting aangaat daar in eerste instantie zelf aansprakelijk
voor is. Er bestaan hier uitzonderingen op. In de volgende gevallen zijn wel alle maten
aansprakelijk:
De handelende maat heeft vooraf een volmacht gekregen van de andere maten.
De andere maten hebben achteraf de actie van de handelende maat bekrachtigd.
De maten hebben gezamenlijk gehandeld.
De verplichting die de maat is aangegaan is uiteindelijk voordelig voor de maatschap
gebleken.
Handelingen die niet tot de normale activiteiten van een maatschap horen, handelingen die
dus geen beheersdaad zijn, worden beschikkingsdaden genoemd.
Als het gaat om een beheersdaad zijn alle maten voor gelijke delen aansprakelijk.
Om een maatschap op te richten zijn enkel maten nodig en een inschrijving in het
Handelsregister.
2
,Een openbare maatschap is een samenwerking die onder gemeenschappelijke naam naar
buiten treedt. Een stille maatschap houdt de samenwerking meer op de achtergrond en
intern.
1.3.2 Vennootschap onder firma
De vof is een samenwerkingsovereenkomst tussen meerdere vennoten die iets in
gemeenschap brengen om daar gezamenlijk voordeel uit te halen. Inschrijving in het
Handelsregister is verplicht.
Verschillen tussen een maatschap en een vof:
1. Bij een vof gaat het om een bedrijf, niet om een beroep.
2. De vof heeft een afgescheiden vermogen.
3. De vennoten zijn, in beginsel, allemaal in het geheel aansprakelijk voor handelingen
van een van de vennoten.
1.3.3 Commanditaire vennootschap
Bij de cv kan er geen onderscheid gemaakt worden tussen de vennoten, alle vennoten zijn
beherend. Ze zijn zo zelf volledig aansprakelijk. Als iemand in het bedrijf wil investeren,
zonder het risico te lopen om privé of hoofdelijk aansprakelijk te zijn, kan deze persoon een
commanditaire vennoot (stille vennoot) worden. Deze bemoeit zich dan niet met de
dagelijkse gang van zaken, zo kan hij door een crediteur niet aansprakelijk worden
gehouden. Ook als de vennoot een volmacht heeft mag hij niet uit naam van de cv naar
buiten treden, doet hij dit wel, dan is hij net als de rest hoofdelijk aansprakelijk.
1.4 Kapitaalvennootschappen
Kapitaalvennootschappen zijn vennootschappen die door oprichting tot stand komen en
waarvan het kapitaal verdeeld is in aandelen, zoals de bv en nv.
1.4.1 Bv
Bij een bv staan de aandelen op naam, ze kunnen dus niet zomaar overgedragen worden aan
iemand anders. Zo is de bv niet gelijk voor iedereen toegankelijk.
Voor de oprichting van de bv moet er een akte van oprichting worden opgesteld bij de
notaris. In de akte staan de statuten van de bv, alle belangrijke gegevens staan daarin. Met
deze akte kan de bv zich registeren in het Handelsregister. Pas als aan de
oprichtingsvereisten is voldaan, is er sprake van een bv. Ondernemers kunnen al wel
beginnen met handelingen te verrichten ten behoeve van de toekomstige bv. Dit noemt men
dan de bv i.o., bv in oprichting. Dit doen ze dan wel op eigen risico, ze zijn persoonlijk
aansprakelijk voor de schulden die ze aangaan.
Er zijn verschillende organen binnen de bv:
Directie. Deze vertegenwoordigd de bv en gaat namens de bv verplichtingen aan.
AVA. De algemene vergadering van aandeelhouders komt minimaal 1 keer per jaar
samen. De directie moet voor sommige zaken toestemming vragen aan de AVA.
Raad van Commissarissen (RvC). Dit orgaan houdt toezicht op het beleid van het
bestuur. Het heeft een adviserende taak naar de directie toe.
Bij de bv staan de aandelen op naam. Als er in de statuten niks staat opgenomen met
betrekking tot overname van aandelen, geldt dat de aandelen eerst aan andere
3
, aandeelhouders moeten worden aangeboden (aanbiedingsregeling) of dat goedkeuring
moet worden gevraagd aan de andere aandeelhouders (goedkeuringsregeling).
De directie en aandeelhouders zijn in het beginsel niet aansprakelijk voor schulden van de
bv. Echter, als er bij de directie sprake is van onbehoorlijk bestuur, zijn de individuele
directieleden met hun privévermogen aansprakelijk.
1.4.2 Nv
De naamloze vennootschap is een rechtspersoon, gefinancierd door aandeelhouders,
bestuurd door een directie en gecontroleerd door de RvC.
Verschillen tussen nv en bv:
In een bv staan de aandelen op naam. Bij de nv zijn de aandelen aan toonder.
De aandelen van een nv zijn makkelijker overdraagbaar dan de aandelen van een bv.
Het minimale startkapitaal voor de nv is €45.000, voor de bv is dit €0,01.
Bij de nv is voor de oprichting een bank- of accountantsverklaring nodig.
1.5 Overige rechtsvormen
1.5.1 Stichting
Kenmerken stichting:
Rechtspersoon
Opgericht om een bepaald sociaal doel te behalen
Winst mag alleen gebruikt worden voor het doel
1.5.2 Vereniging
Kenmerken vereniging:
Rechtspersoon
Opgericht om gezamenlijk doel te bereiken
Winst mag niet onder de leden worden verdeeld
Bestaat uit leden
1.5.3 Coöperatie
Kenmerken coöperatie
Rechtspersoon
Vereniging van bedrijven
Doel: leden voorzien in een bepaalde stoffelijke behoefte
Winst wordt verdeeld onder de leden
Hoofdstuk 3 Overeenkomst
3.1 Totstandkomingsvereisten
Een overkomst komt tot stand door een aanbod en de aanvaarding daarvan (art. 6:217 lid 1
BW).
Een aanbod kan herroepen worden zo lang het nog niet is aanvaard. Als het wel is aanvaard
kan het dus niet herroepen worden. Een vrijblijvend aanbod kan nog wel na aanvaarding
worden ingetrokken of gewijzigd.
4