Samenvatting erfrecht
Compendium personen-en familierecht
Mr. S.F.M. Wortmann
Mr. J van Duivendijk-Brand
Week 1
H20 §172 t/m §177
172 algemeen
Het vermogen, een geheel van goederen en schulden, wordt nalatenschap genoemd. De overleden
persoon wordt erflater genoemd. Degenen op wie het vermogen overgaat, heten erfgenamen.
Erfgenaam kan iemand zijn krachtens de wet (versterferfrecht) of krachtens uiterste wilsbeschikking
(testamentair erfrecht).
Erfgenamen verkrijgen onder algemene titel: zij volgen de erflater op in zijn rechten en
verplichtingen uitsluiten op grond van het overlijden.
Bijzondere titel: Legataris heeft een vorderingsrecht toegekend gekregen.
173 literatuur over erfrecht
-
174 voorwaarden voor erfopvolging
1. Ten aanzien van de erflater
Deze moet zijn overleden
2. Ten aanzien van de verkrijgers krachtens erfrecht
a. Deze moet bestaan op het ogenblik dat de nalatenschap openvalt
b. Niet onwaardig zijn
Je bent onwaardig indien:
- Je bent veroordeeld omdat je de erflater hebt omgebracht, heeft geprobeerd om te brengen
of daaraan heeft deelgenomen
- Veroordeeld omdat hij een misdrijf jegens de erflater heeft begaan waarop een
maximumstraf staat van vier jaar
- Veroordeeld voor een tegen de erflater lasterlijk een beschuldiging van een misdrijf (>4 jaar)
- Gedwongen of belet een uiterste wil te maken
- Uiterste wil van de overledene heeft verduisterd, vernietigd of vervalst.
Onwaardigheid vervalt indien de erflater op ondubbelzinnige wijze de onwaardige zijn gedraging
heeft vergeven.
Wanneer de volgorde van overlijden van twee of meer personen niet kan worden bepaald, worden
zij geacht gelijktijdig te zijn overleden en verkrijgen zij over en weer niets van elkaar. Als wel kan
worden bepaald wie als eerste is overleden (ook al is het maar enkele minuten), dan erft de ander
wel.
Indien een erflater geen erfgenamen heeft, worden de goederen van de nalatenschap op het
ogenblik van zijn overlijden door de Staat onder algemene titel verkregen. De Staat is echter geen
erfgenaam en draait uiteindelijk niet op voor de schulden van de nalatenschap.
175 wie zijn erfgenamen bij versterf?
Erfgenamen bij versterf zijn zij die tot de erflater in familierechtelijke betrekking stonden en de
langstlevende, niet van tafel en bed gescheiden echtgenoot/geregistreerd partner.
, 176 erfopvolging uit eigen hoofde of bij plaatsvervulling
Iemand erft uit eigen hoofde op grond van de plaats die hij zelf onder de bloedverwanten van de
erflater inneemt. Plaatsvervulling treedt op wanneer men de plaats inneemt die in beginsel aan een
ander in de ordening toekomst. Plaatsvervulling geschiedt met betrekking tot personen die krachtens
de wet erfgenaam zijn en die:
- op het ogenblik van het openvallen van de nalatenschap niet meer bestaat;
- onwaardig zijn;
- onterfd zijn;
- verwerpen; of
- wier erfrecht is vervallen
Iemands erfrecht vervalt bijvoorbeeld door het in vervulling gaan van een ontbindende voorwaarde.
Het zijn steeds afstammelingen die bij plaatsvervulling tot het erfdeel van degene wiens plaats zij
vervullen geroepen worden. Zij worden staaksgewijze geroepen.
177 Het parentele stelsel
De wet roept tot een nalatenschap als erfgenaam uit eigen hoofde achtereenvolgens:
1. de niet van tafel en bed gescheiden echtgenoot van de erflater tezamen met diens kinderen;
2. de ouders van de erflater tezamen met diens broers en zusters;
3. de grootouders van de erflater;
4. de overgrootouders.
Dit wordt ook wel parentelen genoemd. Iemand in een eerdere parentele sluit de latere parentele
uit. Verder dan de zesde graad wordt niet geërfd.
Week 2
§178 en §179
178 de erfdelen
Pas na de verdeling van de huwelijksgemeenschap is bekend uit welke goederen en schulden de
nalatenschap bestaat. De langstlevende echtgenoot verkrijgt de goederen van de nalatenschap en
neemt de schulden voor zijn rekening. Ieder van de kinderen krijgt een niet-opeisbare geldvordering
jegens de langstlevende echtgenoot ter grootte van zijn erfdeel.
Het erfdeel van een halfbroer of zuster is de helft van het erfdeel van een volle broer, een volle
zuster of een ouder. Daarenboven moet ervoor gezorgd worden dat de ouders altijd ten minste een
kwart van de nalatenschap ontvangen.
179 de wettelijke toedeling van de nalatenschap aan de langstlevende echtgenoot en de kinderen
Als een erflater niet van tafel en bed gescheiden was en zijn echtgenoot of zijn GP en een of meer
kinderen blijven als zijn erfgenaam achter, dan verkrijgt krachtens versterferfrecht de achterblijvende
echtgenoot van rechtswege en rechtstreeks de goederen van de nalatenschap. Ieder kind krijgt als
erfgenaam een niet opeisbare geldvordering ten laste van de echtgenoot. De vordering heeft de
waarde van het erfdeel. De voldoening van de schulden van de nalatenschap komt voor rekening van
de langstlevende echtgenoot, hij is daarvoor geheel aansprakelijk.
De langstlevende echtgenoot/GP volgt de erflater op in de voor overgang vatbare rechten en in zijn
bezit en houderschap.
De (stief)kinderen en de langstlevende worden schuldenaar van de schulden van de erflater die niet
met zijn dood teniet zijn gegaan. Maar de (stief)kinderen kunnen de aansprakelijkheid voor deze
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Rulana. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.