2020 – 2021 Beleid 1: Beleids- en besluitvorming
Goede informatieve kranten: Volkskrant, NRC, Trouw, AD, NOS, nu.nl
Hoorcollege 1: Introductie beleidsvorming en de beleidscyclus
Bestuurskundigen kijken hoe precies gestalte gegeven wordt aan maatschappelijke idealen.
Hoe worden idealen vertaald in beoogde doelen?
Public policy = beleid
Public = het is van mensen, voor mensen, meestal d.m.v. een overheid. Intelligence
We gaan allemaal participeren dat beleid wordt vormgegeven, bijvoorbeeld coronamaatregelen: we moeten het samen
doen. Appraisal Promotion
Lasswell: Wie krijgt wat, hoe (en waarom)?
Lasswell introduceerde een model van de policy proces die bestond uit 7 stages: intelligence, promotion, prescription,
Policy
invocation, application, termination and appraisal. process
1. Intelligence: informatie verzamelen, verwerken door beleidsmakers Termination Prescription
2. Promotion: promotie van verschillende opties tot actie
3. Prescription: een wijze/aanleiding tot actie voorschrijven
4. Invocation: de invoering van de voorgeschreven actie samen met de sancties erbij
5. Application: beleid wordt geïmplementeerd Application Invocation
6. Termination: het beleid wordt dan toegepast tot het beëindigd wordt
7. Appraisal: evaluatie of waardering van het beleid naderhand
Applied problem solving Stages in policy cycle
Probleem herkenning Agenda setting
Voorstel of oplossing Policy formulation
Welke oplossing? Decision making
Oplossing ten uitvoer brengen Policy implementation
Resultaten monitoren Policy evaluation
Allocatiemechanismen: 3 mechanismen waar een product of dienst zich het beste kan ontplooien. Bijvoorbeeld: buurtpreventie, die kan het beste in de
gemeenschap.
- Markt, gemeenschap of overheid
- Veel mengvormen
, Uitsluitbaar Niet uitsluitbaar
o Gemeenschap en markt: Too Good to Go Rivaliserend Privaat goed (producten van Commonpool goed (water,
o Gemeenschap en overheid: buurtpreventie en jou) vis, bos)
sociale controle Niet rivaliserend Club-goed (Spotify, college) Publiek goed (defensie,
o Overheid en markt: hoeveel mogen we lucht)
vervuilen?
Privaat goed – Als jij het hebt, heeft niemand anders het
Commonpool goed – Er is concurrentie, maar er zijn geen beperkingen om het te krijgen
Club-goed – Als jij het hebt, betekent het niet dat iemand anders het niet kan hebben
Publiek goed – Iedereen heeft het en kan het krijgen
Definities I doelbewuste keuze om iets te doen
- The actions of government and the intentions that determine those actions (Cochran et al in Birkland, 2005)
- Policy is a general term used to describe a formal decision op plan of action adopted by an actor, to achieve a particular goal. Public policy is a more
specific term applied to a formal decision or a plan or action that has been taken by, or has involved, a state organization (Richards and Smith, 2002)
- Diverse activities by different bodies are drawn together into stable and predictable patterns of action which (as often as not) come to be labelled
policy (Colebatch, 1998)
Definities II doelbewuste keuze om niets te doen
- Decisions by governments to retain the status quo are just as much policy as are decisions to adhere it (Howlett and Ramesh, 2003)
- Whatever governments choose to do or not to do (Dye in Birkland, 2005)
Definities III
- Attention should not focus exclusively on decisions which produce change, but must also be sensitive to those which resist change and are difficult to
observe. (Smith in Hill, 2009)
- Public policy is hard to research as it is a composite of different processes that crosscut most branches of government and involve many decisions
makers. (John, 1998)
- Given the staggering complexity of the public process, the analyst must find some way of simplifying the situation in order to have any chance of
understanding it. (Sabatier, 2007)
Beleid is niet altijd te waarnemen, het is meer dan wetten. We kijken naar processen, niet alleen het besluit, maar we kijken naar het hele proces. We kijken
ook naar verschillende actoren. Simplificatie nemen we voor lief.
Definities IV
- Public policy – the sum of total government action, from signals of intent to the final outcome (Cairney, 2016)
Samenvattend:
- Intentie/belofte & uitkomst/uitvoering
- Policy output (besluit op papier) vs. policy outcome (effect van het besluit)
- Som der delen (jouw collegegeld wordt gebruikt voor kwaliteit onderwijs)
- Actie vs. Inactie (wel of niet iets doen, bv Trump en klimaattop)
, - Openbaar vs. gesloten deuren (wel of niet waar te nemen, achterkamertjespolitiek)
- Overheid vs. interactie tussen (publieke) actoren (samen beleid maken)
Wie maakt het beleid?
- Beleidsmakers
o Gekozen vs. benoemd/aangesteld
o Actoren: mensen, organisaties, instituties
RIVM, burger, student, universiteit
- Overheid
o Gekozen politici
Regering
Tweede Kamer (+ commissies)
o Bureaucratie
Instanties en ambtenaren
• Veel specialistische kennis
• Continuïteit
• Vaak achter gesloten deuren
- Burgers
o Wij kunnen ons zelf zien als opdrachtgevers aan de overheid.
o Onderzoek naar nauwe samenwerking met burgers en overheid
- Politieke partijen
o Goed in agenderen
Problemen aankaarten
o Verschil tussen partijen in beleid maken of agenderen
- Belangengroepen
o Issue-specifiek
- Onderzoeksinstituten
o Universiteiten, planbureaus, RIVM
Voorschotelen van keuzes voor het beleid
Soorten beleid (Lowi)
- Verdelend beleid (inkomsten verdelen)
- Herverdelend beleid (belastinggeld verdelen: WW, WAO)
- Regulerend beleid: ordenen van gedrag (bv. Coronabeleid)
- Institutioneel beleid: creëren/reorganiseren publieke instituties (decentralisatie jeugdzorg, diversiteitsbeleid)
- Faciliterend beleid: mensen samen laten komen voor een specifiek doel (afvalscheiding, vergroenen van wijken)
- Stimulerend beleid (subsidies)
, Zonder de conceptuele uitpluizing lijkt het al gauw alsof:
- Beleid alleen door de gekozen politici gemaakt wordt
- Dat ze de enige zijn die tellen bij de beleidsvorming
- Dat ze altijd hun beloftes waar kunnen maken
- Het een pot nat is: gezondheidszorg, asielbeleid, milieubeleid, etc.
We can only hold policy makers to account in a meaningful way if we know who they are and what they are capable of. (Cairney, 2016)
Gevolgen voor aanbevelingen en onderzoek
Hoe kun je het beleid bestuderen?
Public policy = HUGE. Alles is beleid. Niet alleen rijksoverheid, maar eigenlijk bijna iedereen.
- Zoom in & Zoom uit
o Beleidsstukken en ideeën
o Samenwerking tussen X en Y
o Actoren (ZBO, belangengroepen, burgers, EU, NL, etc.)
o Processen en structuren
o Verandering constateren/vaststellen
- Simplicatie is noodzakelijk: theorieën
Beleid maken lijkt eenvoudig:
- Verzamel alle benodigde informatie
- Identificeer alle opties
- Bekijk iedere mogelijke consequentie van elke optie
- Relateer consequenties aan waarden
- Stel vast wat, wanneer en hoe moet gebeuren.
Beleidscyclus (Lasswell, 1956)
1. Een probleem krijgt aandacht
2. Het probleem bereikt de agenda
3. Er wordt besloten beleid te formuleren
4. Beleid wordt gemaakt
5. Implementatie/uitvoering
6. Evaluatie (feedback)
7. Geconstateerde problemen krijgen aandacht = nieuwe beleidscyclus