Inleiding in de Methoden & Technieken
Universiteit Leiden
,Hoorcollege 1 – Introductie Wetenschap
Concepten:
• Inleiding
• Wat is wetenschap?
• Cursusinformatie
• De empirische cyclus
• Variabiliteit en variantie
• Variantie verklaren
Hiervoor lezen:
v Leary à Hoofdstukken 1 & 2
Wat is Psychologie?
= Wetenschappelijke discipline die gedrag en mentale processen (emotie, denken) bestudeert
De wetenschappelijke benadering
1. Systematisch empirisme: gaat over het idee we niet alleen maar de wereld kunnen begrijpen
door erover te filosoferen, maar ook kennis vergaren door observaties. Systematisch is een
consequente manier om onderzoek te doen.
2. Publieke verificatie: gaat er niet alleen om dat jij iets hebt geobserveerd, maar dat anderen
dat kunnen bevestigen en het onderzoek over kunnen doen (met dezelfde resultaten).
3. Oplosbare problemen: vragen die realistisch en oplosbaar zijn.
Wetenschappers doen feitelijk 2 dingen:
1. Ontdekken en beschrijven van verschijnselen, patronen en relaties.
2. Verklaringen/theorieën opstellen, toetsen en evalueren
Categorieën van (gedrags)onderzoek
• Descriptief: beschrijven, inventariseren
• Correlationeel: relaties tussen verschijnselen (samenhang, samengaan)
• Experimenteel: oorzaak-gevolg (causale) relaties aantonen. Controle over wat er gebeurd, je
kan alles beïnvloeden. Kenmerken: manipulatie, random toewijzing en experimentele
controle
• Quasi-experimenteel: als experimenteel, maar met minder strenge controle en/of geen
random toewijzing
De empirische cyclus (De Groot, 1961):
1. Observatiefase
o Er ontstaat een idee voor een onderzoeksvraag
o Kan overal vandaan komen = vrijheid van ontwerp (zie Leary p. 15-16)
à Specifieke observatie
2. Inductiefase
o Idee uitwerken tot (zeer) algemene hypothese/theorie
o “Leap of faith”
o Theorie = verzameling uitspraken (proposities) die de relatie beschrijft tussen een
aantal begrippen (concepten).
o Specifieke observatie à Algemene theorie
3. Deductiefase
o Uit algemene hypothese/theorie wordt een toetsbare werkhypothese
(onderzoeksvraag) afgeleid.
, o Deductie = logica
o Het is een voorspelling die uit de theorie volgt.
o Algemene theorie à Werkhypothese
2 soorten definities
1. Conceptuele definitie = wat wordt met een begrip bedoeld (abstract)
2. Operationele definitie = hoe wordt het begrip waargenomen, gemeten of gemanipuleerd
(concreet).
4. Toetsingsfase: Werkhypothese(n) toetsen door onderzoek daadwerkelijk uit te voeren.
o Data verzamelen
o Analyseren van verzamelde data
o Conclusies trekken
§ Op basis van analyse
§ Naar aanleiding van de onderzoeksvraag
§ Over correctheid van werkhypothese(n)
5. Evaluatiefase
o Wat zegt het resultaat over de algemene hypothese/theorie? → Bevestigen of
verwerpen?
Theorie aanpassen, uitbreiden of verbeteren?
o Tekortkomingen aan ons onderzoek?
o Werkhypothese à Algemene hypothese
Kan een theorie worden bewezen?
• Positief bewijs (“waar”): logisch onmogelijk
• Negatief bewijs (“niet waar”): praktisch onmogelijk.
Waar zijn we dan mee bezig?
Ø Bewijs verzamelen om theorie te ondersteunen
Kwaliteit van bewijs hangt af van:
v Strengheid van de tests
v Aantal bevestigingen
v Methodologisch pluralisme = Gevarieerdheid (meerdere) methoden
Doel van onderzoek
• Beschrijven, voorspellen en verklaren van verschillen in gedrag en mentale processen tussen
mensen (= variabiliteit).
• Variabele = iets dat kan variëren
- Tussen personen (lengte, angst, motivatie)
- Tussen situaties (werk vs. privé́)
- In de loop van de tijd (van kind naar volwassene)
,
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper roosmarijnvonk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.