Er zijn dit vak 3 pijlers:
- Vergoeden: wie moet welke schade vergoeden en hoe werkt het vergoedingstraject in praktijk
- Vergelden: wat is de rol van het strafrecht in gevallen van dood en letsel
- Voorkomen: wat kunnen we doen om (dodelijke) ongevallen te voorkomen
Grondslagen van aansprakelijkheid bij dood en letsel
Om iemand aansprakelijk te stellen heb je een grondslag nodig. Uitgangspunt: een ieder draagt
zijn eigen schade, tenzij aansprakelijkheid kan worden aangenomen. Er zijn diverse grondslagen
mogelijk, bijvoorbeeld (niet limitatief):
- onrechtmatige daad (art 6:162 BW)
- wanprestatie (art 6:74 BW)
- werkgeversaansprakelijkheid (art 7:658 BW; art 7:611 BW)
- Risicoaansprakelijkheden (art 6:169-6:193 BW)
Vandaag kijken we vooral naar de onrechtmatige daad. Er wordt onderscheid gemaakt tussen 1)
vestiging van aansprakelijkheid en 2) vaststelling van de omvang van aansprakelijkheid.
STAP 1: VESTIGING VAN AANSPRAKELIJKHEID
Art 6:162 heeft een aantal cumulatieve voorwaarden:
1. Onrechtmatige daad
art 6:162 lid 2 geeft aan wat een onrechtmatige daad is. Er worden hier drie vormen genoemd, er
moet aan eentje worden voldaan.
- Inbreuk op een (subjectief) recht: denk aan recht op eigendom.
- Strijd met de wettelijke plicht: dus strijd met een geschreven norm (verbod door rood rijden)
- Strijd met maatschappelijk verkeer: handelen in strijd met de maatschappelijke
zorgvuldigheid en daarmee onrechtmatig, is ‘het nodeloos in het leven roepen van groter
gevaar voor een ander dan waarop een normaal mens beducht moet zijn.
Ook gevaarzetting valt hieronder:
Kelderluikarrest: De enkele mogelijkheid dat een gedraging tot schade leidt, maakt die
gedraging nog niet onrechtmatig; het gevaar moet dusdanig zijn, dat betrokkene zich naar
maatstaven van zorgvuldigheid van dit gedrag had behoren te onthouden. Bij de afweging
dient te worden gelet op:
- Aard en omvang van de gevreesde schade
- Mate van waarschijnlijkheid waarmee de niet-inachtneming van de vereiste
oplettendheid en voorzichtigheid kan worden verwacht
- Waarschijnlijkheid dat deze schade zich als gevolg van bepaald gedrag zal
voordoen
- Aard van de gedraging
- Bezwaarlijkheid en gebruikelijkheid van het nemen van voorzorgsmaatregelen.
Hierover heeft de Hoge Raad meer gezegd in Jetblast: Voor het antwoord op de
vraag of een waarschuwing kan worden beschouwd als een afdoende maatregel
met het oog op bescherming tegen een bepaald gevaar, is van doorslaggevende
betekenis of te verwachten valt dat deze waarschuwing zal leiden tot een handelen
of nalaten waardoor dit gevaar wordt vermeden.
Bijzondere situaties van onrechtmatig daad:
- Sport- en spelsituaties: Bij sport en spel is het gewoonlijk dat er bepaalde risico’s
(bijvoorbeeld blessures) aan vast zitten.
Natraparrest: Als bepaalde handelingen worden verricht bij een sport- en spelsituatie;
gedraging tijdens sport is minder snel onrechtmatig dan daarbuiten, omdat je bepaalde
gedragingen kan verwachten. Maar het mag niet de spelregels overschrijden. Indien een
deelnemer echter een spelregel overtreedt door een abnormale en gevaarlijke gedraging kan er
een onrechtmatige daad worden aangenomen.
- Vriendendienst (huis, tuin en keukensituaties): Het gaat hier om grote of kleine fouten
en vergissingen die we allemaal weleens maken. Rechters zijn vaak mild en terughoudend met
de aansprakelijkheid. Het gaat bij dit soort ongelukken vaak om een bijzondere samenloop van
omstandigheden.
Zusjes Jansen: De Hoge Raad stelt dat er in casus sprake is geweest van een ongelukkige
samenloop van omstandigheden. De gedraging van Monique maakte de kans op het ongeval
niet zo waarschijnlijk dat zij de te betamen maatschappelijke zorgvuldigheid heeft geschonden.
Monique is derhalve niet aansprakelijk te stellen op grond van onrechtmatige daad. Voor een
beroep op onrechtmatige daad moet het letsel min of meer voorzienbaar zijn, het moet dus
‘echt’ onzorgvuldig zijn. De mogelijkheid van een ongeval maakt gedrag niet onrechtmatig.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper GewoonStijnnn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
