Supply Chain Management, les 1 wat is inkoop
Wat is Supply chain?
=Niet het verschil tussen de schakels, maar de samenwerking/combinatie = Integraal
ketenbeheer.
Essentie in supply Chain zijn de verschillende schakels. Er zijn 3 stromen :
- Goederenstromen (van links naar rechts)
- Geldstromen (van rechts naar links)
- Informatiestromen (planningen,etc..)
Fysieke distributie: producten transporteren van ene plek naar andere plek.
,Logistieke distributie: ruimer begrip dan fysieke distributie. Denk hierbij aan technische
verbeteringen, etc…
Voorbeeld:
- Producenten van oerproducten —>
consumenten: een aardbeienboer, die zelf
direct zijn aardbeien aan consumenten
verkoopt.
Wat is inkoop
Elke ondernemer wil meer winst(inkomsten-uitgaven) maken. Dit doet een ondernemer
door prijzen of omzet te verhogen OF door slimmer om te gaan met je inkoop.
Inkoop=
“Het van externe bronnen betrekken van alle goederen en diensten die noodzakelijk zijn
voor de bedrijfsuitoefening, de bedrijfsvoering en de instandhouding van het bedrijf tegen
de voor de organisatie meest gunstige voorwaarden”.
“Alles waar een externe factuur tegenover staat”.
Inkoop is niet altijd hetzelfde als kosten—>voor de meeste kosten krijg je een factuur (dan
wel hetzelfde), behalve loonkosten (niet hetzelfde). Loonkosten zijn alleen hetzelfde als
inkoop als het via een uitzendbureau gaat of desbetreffende een zzp’r is (dan krijg je wel een
factuur).
Ook rentekosten vallen NIET onder inkoop.
10 competenties van een professionele inkoper:
- Integraal denken
- Communiceren
- Klantgerichtheid
- Planning- en organisatietalent
, - Samenwerken
- Sensitiviteit
- Probleemoplossend vermogen
- Overtuigingskracht
- Onderhandelen
- Juridisch inzicht
Competenties van een professionele inkoper (volgens leraar):
- Zelfkennis
- Veel kennis van de producten
- Veel kennis van de markt
- Veel kennis van de leveranciers
- Veel kennis van de concurrentie
- Creativiteit/inventiviteit/breed scala aan oplossingen
- Rollenspeler
- Zelfverzekerd
- Geen groot ego
- Rekenvaardigheid
Winstberekening (voorbeeld):
Omzet €1 miljoen
Winst €50.000
Totale kosten €950.000
€700.000 van TK is inkoop
Wanneer je 2% op je inkoopkosten bespaart, met hoeveel % gaat je winst dan omhoog?
2% van inkoop —> €14.000
Dat wil zeggen dat je dan €64.000 aan winst maakt
Dat is 28% meer winst (N-O/O*100%)
Total Cost of Ownership (TCO)=
Niet alleen naar de aanschafwaarde van een product kijken, maar ook naar de totale kosten
die je hebt tijdens het gebruiken van het product (Bijvoorbeeld: benzineverbruik van een
auto, hoe snel je nieuwe borstels moet kopen bij elektrische tandenborstel, etc…)
Inkoopproces
6 fases in de ontwikkeling van de inkoopfunctie:
1. Transactie-oriëntatie
, 2. Commerciële oriëntatie
3. Gecoördineerde inkoop
4. Interne integratie
5. Externe integratie
6. Waardegerichte oriëntatie
Inkoopproces bestaat uit 2 blokken:
- Tactisch (samen met klant mee bezig)
Specificeren: wat is er precies nodig en hoeveel?
Selecteren: eén of meerdere leveranciers
Contracteren: van de geselecteerde leveranciers
- Operationeel (tegenwoordig vaak met behulp van inkoopsoftware)
Bestellen: of afroepen van de goederen of diensten
Bewaken: van levertijden, kwaliteit, facturen, etc…
Nazorg: onder andere claims, crediteringen, evaluaties
Afroepen= er is al een lijst met mogelijk te bestellen producten, er hoeft alleen nog maar een
aantal en locatie door gegeven te worden.
,Deze 2 blokken kunnen voor verschillende inkoopsituaties leiden:
Klantorderontkoppelpunt (KOOP)
In hoeverre heeft de klant invloed op het product dat hij koopt. (Supermarkt is hier absoluut
geen sprake van, maar bijvoorbeeld een groot jacht kun je zelf kiezen welke kleur, hoe groot,
etc…)
In de werkelijkheid zijn hier verschillende tussenvormen van:
1—> Supermarkt
2—> Rollen tapijt
3—> computer van
standaardonderdelen die al eerder
geproduceerd zijn.
4—> grafisch drukwerk
5—> luxe jacht
Supply Chain Management, reader 1 eerste hulp bij slim inkopen
Slim inkopen
Slim inkopen gaat om meer dan alleen kosten besparen, namelijk ook:
- Betere kwaliteit
- Betere toelevering
- Minder risico’s
- Minder administratieve handelingen
- Minder voorraden
- Nieuwe producten ontwikkelen
Manieren om slimmer in te kopen:
- Standaardisatie —> kritisch kijken wat je nodig hebt en daarna je inkopen proberen
terug te brengen.
- Cluster bestellingen —> kijken of je meerdere producten bij dezelfde leverancier kunt
inkopen. Ook als een leverancier niet de goedkoopste is voor één product, het kan in
zijn totaal voordeliger zijn (denk ook aan transportkosten).
- Onderhandel beter —> zowel met huidige leveranciers als leveranciers in toekomst.
Als je de markt, je positie, positie van leverancier en zijn product goed kent, kun je
, beter onderhandelen. Dit uitzoeken kost veel tijd dus doe dit alleen voor inkopen die
relatief veel invloed hebben op je winst.
- Versimpel het inkoopproces —> een factuur kost niet alleen geld omdat je het moet
betalen, maar ook het administratieve proces (tijd kost geld). (Voorbeelden om te
versimpelen zijn minder leveranciers, minder leveringen, voorraadbeheer bij
leverancier of online samenwerken met leverancier).
- Houd zicht op contracten —> weet wat je rechten en plichten zijn. Dit kun je doen
met een programma voor contractmanagement. (Hierdoor weet je bijvoorbeeld wat
binnen garantie valt of op welke service je kan rekenen).
- Werk samen —> je kunt samenwerken met leveranciers (nieuwe producten
ontwikkelen of kosten verminderen) of andere ondernemers (samen inkopen, denk
ook aan ondernemersverenigingen).
Inkoopactieplan maken= een gestructureerde aanpak om slimmer in te kopen:
1. Inventariseer —> maak een inkoopportfolio en zet daar de volgende dingen in: wat
wordt er ingekocht, wie is er verantwoordelijk voor die inkopen, hoe tevreden ben jij
en je klanten over deze leverancier, hoeveel tijd ben je kwijt met deze inkoop, welke
afspraken zijn er en waar is onderhandelruimte.
2. Bepaal je doelen —> formuleer doelen die je binnen 1 tot 3 jaar wilt en kunt
bereiken. Maak deze doelen SMART. (Voorbeeld: over 2 jaar wil ik het aantal
leveranciers halveren door standaardisatie en bundeling van orders).
3. Bepaal een actieplan —> benoem hierin je concrete stappen die je gaat nemen om je
doelen te bereiken. Beschrijf ook wie verantwoordelijk is en welke doelen elke
betrokken medewerker moet halen. (Voorbeelden: online nieuwe leveranciers
zoeken, beter onderhandelen of standaardiseren).
4. Evalueer —> blijf je actieplan continu evalueren check of je je doelen wel behaalt.
Check ook of je het inkoopproces niet alleen maar ingewikkelder maakt.
Leveranciers
Om slim in te kopen heb je ook leveranciers nodig. Hiermee moeten goede afspraken
worden gemaakt over bijvoorbeeld kwaliteit, samenwerking en prijs.
Let op: de goedkoopste leverancier is niet altijd de beste leverancier! (Bijvoorbeeld wanneer
je bijzondere specificaties hebt of je 100% zekerheid moet hebben dat het op tijd geleverd
wordt)
Om de juiste leverancier te bepalen is er de krajlec-index. Hierin worden leveranciers in 4
groepen verdeeld en staat de beste strategie om met de leverancier om te gaan:
, Bij leveranciers met veel toeleveringsrisico moet je dus een relatie opbouwen en afspraken
voor langere termijn maken om het risico te verminderen.
Bij leveranciers met weinig toeleveringsrisico ga je juist voor tijd- en geldbesparing.
Toeleveringsrisico= bij een hoog toeleveringsrisico zijn de leveranciers niet snel te vervangen
of is er een hoog risico dat het product want ingekocht wordt op raakt.
3 strategieën met technieken voor goede onderhandelingen:
- Hard onderhandelen—> dit doe je alleen bij een laag toeleveringsrisico, je gaat vaak
keihard voor de laagste prijs of beste voorwaarden (bijvoorbeeld bij een grote order)
- Probleemoplossend onderhandelen—> samen met je leverancier een doel bereiken
waar je beiden van profiteert (zoals productvernieuwing of lagere transportkosten).
Dit doe je voor bij leveranciers met een hoog toeleveringsrisico.
- Gemengd—>bij leveranciers waarvan je beperkt afhankelijk bent. Je wilt een goede
deal, maar niet tegen elke prijs.
Klanten
Bij het bepalen met wat je inkoopt is het belangrijk je klant centraal te stellen (bij welke
producten moet kwaliteit echt voorop staan of bij welke product moet je jagen op de
allerlaagste prijs). Dus denk bij inkoop aan je klant en probeer te denken in oplossingen met
je leverancier.
Niet elke klant is hetzelfde, daarom kun je ook hen in 4 categorieën indelen:
- Kernklant—>vraag je leverancier om met je mee te denken voor bijvoorbeeld te
standaardiseren of nieuwe producten te ontwikkelen.
- Marginale klant—>je hebt weinig speelruimte.
