Een samenvatting van het Basisboek Procesmanagement van Rienk Stuive. Deze samenvatting beslaat hoofdstuk 1 t/m 6. Enkel deze hoofdstukken omdat dit de enige benodigde hoofdstukken zijn in blok Performance management op Zuyd hogeschool. Erg overzichtelijk en makkelijk leerbaar
Deel 1 Hoofdstuk 1 Processen en procesmanagement
Wat zijn processen, wat voor soort processen zijn er en wat houdt het vakgebied procesmanagement
in?
1.1 Processen zijn overal
Processen zijn overal en nuttig voor een beter inzicht, controle en afstemming binnen bedrijven en
organisatie. Procesmanagement zorgt ervoor dat:
• processen op elkaar worden afgestemd
• doelstellingen van het management worden gehaald
• processen worden verbeterd
• veranderingen worden doorgevoerd
Een processchema geeft de input ( = wat aan de voorkant erin wordt gestopt ) en output ( = wat aan
de achterkant eruit komt )van een proces weer.
Het hoofdproces/primair proces is het proces van een bedrijf waar waarde wordt toegevoegd. Bij
Nedcar is dit het produceren van mini’s.
Een procesmanager heeft verschillende taken:
• afstemmen van de informatiebehoefte
• beoordelen en controleren van de prestaties en effectiviteit van zowel het productieproces
als de beheersorganisatie
• analyseren en (her)ontwerpen van processen en verbeteren
• invoeren van nieuwe systematiek
• implementeren een aansturen van processen
Procesmanagement zorgt ervoor dat processen op elkaar afgestemd worden en dat processen
worden verbeterd.
1.2 Wat zijn processen?
In deze paragraaf wordt op de verschillende kenmerken van processen ingegaan en dat je processen
kunt opdelen in verschillende deelprocessen.
1.2.1 Kenmerken van processen
Alle soorten processen in verschillende bedrijven hebben iets gemeen, namelijk dat ze bestaan uit
een aaneenschakeling van stappen = fasen.
Naast een aantal stappen of fasen gaat het bij een proces over een opeenvolging van
gebeurtenissen met een begin en met een eind. In dit verband een transformatie van input naar
output. Dit geeft een dynamisch karakter van een proces weer. Een proces is nooit statisch en
verandert per definitie altijd.
Continue proces = een proces wat niet stopt en dag en nacht doorgaat
Discontinue proces = onderdeel voor onderdeel
Natuurlijk proces = gebeurt vanzelf en houdt zichzelf volgens de wetten van de natuur in stand
Kunstmatig proces = wordt geïnitieerd en in stand gehouden door mensen
Overeenkomst = de output kan zowel gewenst en ongewenst zijn. Elk proces bestaat uit fasen.
Bij deze processen heb je een gewenste of ongewenste output.
VB. Gewenst = een patiënt die beter wordt of een succesvol eindproduct dat voldoet aan het van
tevoren opgestelde programma van eisen.
,VB. Ongewenst = een gebiedsontwikkelingsproces dat vastloopt of een productieproces waarbij het
eindproduct niet aan de gewenste specificaties voldoet.
Feiten over processen
- Een proces bestaat uit fasen.
- Bij een proces is sprake van input en output.
- Output is gewenst of ongewenst.
- Een proces is dynamisch.
- Er is sprake van transformatie of verandering. (input-output)
- Er kan onderscheid gemaakt worden tussen natuurlijke en onnatuurlijke processen.
- Er kan onderscheid gemaakt worden tussen continue en discontinue processen.
1.2.2 Deelprocessen
Elke activiteit of verzameling van activiteiten, die gebruikmaakt van middelen om input om te zetten
in output, kan beschouwd worden als een proces. De handelingen en fasen kunnen worden
beschreven en schematisch worden weergegeven.
Daarnaast kan een proces ook als deelproces worden beschouwd van één of meerdere andere
processen.
Een voorbeeld van het opdelen van een hoofdproces in deelprocessen:
Iedere processtap kun je als individueel proces of als deelproces beschouwen.
Processen kun je onderverdelen in deelprocessen en je kunt processen ook
samenvoegen tot grotere processen. Dit worden Chevron-schema’s genoemd
en is vernoemd naar een Amerikaans oliebedrijf:
,1.2.3 Schaal van processen
Je kunt naar verschillende niveaus in een proces kijken = aggregatieniveaus
Het kijken op verschillende aggregatieniveaus naar processen en deelprocessen en de relaties
daartussen is een belangrijke vaardigheid van iedereen die met processen te maken heeft en zeker
van een procesmanager.
Door op verschillende niveaus te kijken, zie je relaties of problemen die je op een ander schaalniveau
niet ziet.
Een techniek om jezelf te dwingen naar verschillende aggregatieniveaus van een proces te kijken is
de blackboxbenadering. Het proces of deelprocessen worden beschouwd als een zwarte doos
waarbij alleen gezien kan worden wat erin gaat en wat eruit komt.
Bijvoorbeeld een laptop. De input van een laptop gebruiken is het typen van en de output is een
Word-bestand. Je weet verder niet wat binnenin de laptop gebeurt.
1.2.4 Transformatie
Transformatie heeft te maken met het overgaan van de ene vorm in de andere vorm. Dit kan op
verschillende manieren plaatsvinden:
1 Het veranderen van de uiterlijke vorm. Denk bv. aan het produceren van een auto of een
gebiedsontwikkelingsproces waarbij een gebied een nieuwe bestemming of inrichting krijgt.
2 Het veranderen van de chemische aard. Een chemisch bedrijf maak van grondstoffen via een
productieproces verf.
3 Verplaatsing. Bij een op- en overslagbedrijf wordt olie overgeslagen en verplaatst. Denk ook aan
een taxirit.
4 Opslag. Aan producten die tijdelijk niet nodig zijn maar later wel, wordt waarde toegevoegd door
ze op te slaan, zoals in een koelcentrum waar vlees wordt bewaard.
5 Behandeling. In deze productievariant worden goederen of personen behandeld en verzorgd,
bijvoorbeeld een masseur of tandarts.
1.2.5 Omgeving van processen
Elk proces of deelproces vindt plaats in de omgeving. Je kunt de omgeving van het proces definiëren
als al wat buiten het proces ligt, maar wel invloed heeft op het proces of beïnvloed wordt door het
proces.
Het kunnen herkennen en analyseren van de omgeving van een proces is heel belangrijk, omdat het
invloed kan hebben op het proces. Hierdoor kan een proces niet het gewenste resultaat of beoogde
output hebben.
Als procesmanager is het belangrijk dat je de omgeving goed in kaart brengt en mogelijke
verstorende elementen die van invloed zijn op het proces, kunt wegnemen of het proces kan
aanpassen opdat dergelijke elementen hun negatieve uitwerking op het proces missen.
De omgeving van een proces kun je onderverdelen in de directe en indirecte omgeving. Als
procesmanager kun je alleen de indirecte omgeving beïnvloeden. Zowel de directe als de indirecte
omgeving kunnen invloed hebben op het proces.
De stakeholders komen ook kijken bij de omgeving van een proces. Het is belangrijk om je af te
vragen wie bij het proces betrokken zijn, wat hun rollen zijn, wat hun belangen zijn etc.
, 1.3 Wat is procesmanagement?
1.3.1 Procesmanagement
Procesmanagement gaat enerzijds over het herkennen, analyseren, ontwerpen, implementeren
en aansturen van processen. Hierbij moet een procesmanager processen beter op elkaar af te
stemmen om ze te verbeteren.
Procesmanagement gaat bij bestuurlijke en dienstverlenende processen ook om het beïnvloeden en
communiceren van processen. Hierbij is de procesmanager ervoor verantwoordelijk dat iedere
deelnemer aan het proces kan en wil deelnemen en continu de op hem/haar afgestemde informatie
verkrijgt, zodat hij/zij ook echt kan deelnemen aan het proces.
In beide gevallen zijn mensen nodig.
Procesdenken = het nadenken over processen, hun samenhang en het opdelen van processen.
Het procesdenken heeft ernaar geleid dat men ging inzien dat het in sommige gevallen goedkoper
was om werknemers slechts kleine onderdelen van het productieproces te laten uitvoeren, zodat
mensen zich erin kunnen specialiseren = arbeidsdeling
De arbeidsverdeling zorgt vervolgens bij de specialisatie voor betere kwaliteit. Als je werknemers
bepaalde handelingen vaker laat doen, zullen ze die handelingen beter doen. Ook krijg je snellere
productie.
De verschillende aspecten van procesmanagement
• Organisatie – procesmanagement gaat over het mensen en het inrichten/organiseren van
processen.
• Normen en regels – voor procesmanagement gelden altijd bepaalde normen en standaarden.
• Input en output – procesmanagement gaat altijd over het beheersen van wat er in gaat en
wat er uit komt.
• Informatie en communicatie – voor het managen van processen heb je informatie over het
besturen proces nodig.
• Tijd – Iedere processtap heeft een bepaalde plaats in de tijd.
• Plaats – Ten slotte is de plek van het proces van belang. Waar laat je iets plaatsvinden en
waarom?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper indyspeetjens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
