Samenvatting
Nederlandse samenvatting Health Psychology
Nederlandse samenvatting van het boek Health Psychology voor hoofdstuk 1 tot en met hoofdstuk 14. Inclusief tabellen en schema's om de stof beter op te nemen.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 59 pagina's
Voorbeeld 4 van de 59 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Health PsychologyHoofdstuk 1 Een overzicht van psychologie en gezondheid
We denken meestal na over gezondheid als signalen uitblijven van symptomen dat het
lichaam niet functioneert. Echter is er een probleem met deze definitie. Gezondheid en ziekten
zijn geen aparte concepten er zit een overlap in. Socioloog Aaron Antonosvsky suggereerde
dat het een reeks is van de dood tot aan optimaal welzijn. Hij geeft aan dat we moeten kijken
naar wat maakt dat mensen gezond blijven in plaats van wat mensen ziek maakt. Zie hiervoor
het illness/wellness continum.
Neutral health status
Major disability from
illness symptom
Average signs healthful signs & lifestyle
Increasing illness
Increasing wellness
In het boek wordt er gesproken van een positieve staat van lichamelijk, mentaal en sociale
gezondheid en niet de afwezigheid van een ziekte. Ziektes zijn met de jaren veranderd, veel
mensen gingen dood tijdens een epidemie. Vooral kinderen werden geraakt met
infectieziektes zoals malaria en dysenterie. Hier ga je niet dood van maar het maakte de
kinderen zwak en kwetsbaar voor andere ziekten.
De meeste ziektes bestonden niet in Noord Amerika die werden meegebracht door de
Europese bezetters. Hierdoor werden de oorspronkelijke bewoners blootgesteld aan micro-
organismen. Ze hadden hier geen goed immuunsysteem voor. Daarbij was hun
immuunsysteem beperkt door weinig genetische variatie.
In de 19e eeuw waren infectie ziektes de grootste boosdoener voor de gezondheid in Amerika.
Er kwamen nieuwe ziektes zoals tuberculose of ook wel voedselziekte genoemd. Bij het einde
van de 19e eeuw daalde de infectie ziektes. Deze daling kwam door meer persoonlijke hygiëne
en beter voedsel, en algemene nutsvoorzieningen zoals zuivering van het water. De leeftijd
van kinderen om oud te worden lag eerst veel lager en is veel gestegen. De grootste
boosdoener vandaag de dag voor onze gezondheid zijn chronische ziekten. Het telt voor meer
dan de helft van de doden. Omdat we ouder worden nemen deze ziekten ook toe. Ook de
industrialisatie zorgt voor blootstelling aan chemicaliën en stressvolle situaties. De
verwachting is dat hartproblemen, COPD, diabetes en obesitas zullen toenemen. Bij kinderen
is de reden van eerder dood gaan vaak door ongelukken. Van 15- tot 24 jaar komen kanker,
suïcide en hartproblemen meer voor dan bij de jongere kinderen.
Oudheid
Volgens de oudheid was het proces van ziekte gebaseerd op een balans en als je uit balans
bent kan je eerder ziek raken. Plato gaf aan dat de hersenen en het lichaam aparte processen
waren. Er was geen tot nauwelijks een relatie met de geest en het lichaam. De vraag
tegenwoordig is: functioneren ze ook gescheiden? Dit heet het geest/lichaam probleem.
,Galen was een bekende fysicus en schrijver uit Griekenland hij scheiden vele dieren van geest
en lichaam en kwam erachter dat specifieke delen effect hebben van een ziekte. Hij
onderzocht vooral de hersenen, het circulair systeem en de nieren.
Middeleeuwen
In de middeleeuwen remde de Kerk de medische ontwikkeling. Een mens heeft een vrije wil
en de wil van God en kan niet worden onderzocht voor wetenschappelijke doeleinden. Dat
hield het tegen. Ook dieren hebben een ziel dus konden niet worden onderzocht. Er was meer
een geloof in demonen op dat moment. Ziek zijn werd gezien als een straf van God voor
verkeerde dingen te hebben gedaan. Pas vanaf de 13e eeuw kwamen er nieuwe ideeën over het
geest/lichaam probleem. De Italiaanse filosoof St. Thomas Aquinas zei dat de geest en het
lichaam niet gescheiden waren.
Renaissance en daarna
De 14e en 15e eeuw heten de Renaissance vanwege de wedergeboorte. Er was sprake van een
wedergeboorte van onderzoek, cultuur en politiek. Scholing werd meer mens gericht in plaats
van God gericht. De waarheid kon gezien worden vanuit meerdere perspectieven. In de 17e
eeuw was er een wiskundige en filosoof René Descartes die een grote invloed had
wetenschappelijk en als filosoof in de geschiedenis. Hij zei dat het lichaam een machine was
en beschreef hoe sensatie en actie tot stand kwamen. Daarbij gaf hij aan dat het lichaam en de
geest wel communiceerde met elkaar namelijk via de pijnappelklier in de hersenen. Hij
geloofde dat dieren geen ziel hadden en dat de ziel bij de mens sterft na de dood.
In de 18e en 19e eeuw groeide de kennis van wetenschap en medicijnen sneller. Er werd
gebruik gemaakt van autopsie. Er werd uiteindelijk gelooft in het biomedische model alle
fysieke problemen kunnen worden uitgelegd bij fysiologische processen die voortkomen uit
biochemische processen die uit evenwicht zijn, bacteriële of virale infectie en meer. Het gaat
er van uit dat de aandoening door het lichaam komt en los staat van de geest. Dit is nog steeds
de meest dominante kijk op de medische wetenschap. Wel zijn er een paar zoals Sir Wiliam
Osler die vond dat de geest wel de gezondheid kan beïnvloeden. Dit wordt nog steeds
onderzocht.
Psychologie als rol in de gezondheid
Mensen veranderen waardoor er ook nieuwe inzichten nodig zijn vanuit meerdere
perspectieven de mens is niet opgenomen in het biomedisch model.
Waarom worden sommige mensen meer ziek dan anderen kan komen door meerdere factoren.
Bijvoorbeeld sociale factoren of leefstijl. Veranderingen in iemand zijn leefstijl kan de kans
op chronische ziekten verminderen. Er zijn hierbij risicofactoren te benoemen dat kan
biologisch zijn (de genen) of gedragsmatig. De risicofactoren kunnen met de ziekte
geassocieerd worden het is niet de oorzaak hiervan. Dit zijn de meest bekende:
1. Hartproblemen – roken, hoog cholosterol, obesitas en weinig beweging.
2. Kanker – roken, veel alcohol en dieet gebruik.
3. Beroerte – roken, hoog cholosterol en weinig beweging.
4. COPD – roken.
5. Ongelukken– alcohol en drugs gebruik en geen veiligheidsriem gebruiken.
Uit onderzoek blijkt dat mensen hun oefeningen om zich gezond te gedragen leiden tot
vermindering van het risico om ziek te worden of eerder dood te gaan.
Het is lastig verkeerd gedrag te veranderen aangezien het de korte termijn beloningen
stimuleert en minder de lange termijn gevolgen laat zien.
,Er is door onderzoekers een link gevonden tussen persoonlijkheid en ziekte. Persoonlijkheid
is een persoon zijn cognitieve, affectieve en gedragsmatige neigingen die constant zijn over
tijd en situaties. Mensen die:
- Lage levels van bewustzijn hebben in de kindertijd of volwassenheid gaan eerder dood op
jongere leeftijd.
- Hoge levels van positiviteit zoals blijheid en enthousiasme gaan langer leven dan mensen
zonder deze emoties.
- Hoge levels van angst, depressie, pessimisme en vijandigheid kunnen eerder dood gaan of
ziektes krijgen.
Deze laatste reden gaat gepaard met stress er zijn ook mensen die hoge levels van blijheid
hebben die dit krijgen echter herstellen zij sneller van de stress.
Het idee dat het medische aspect en het psychologische aspect een relatie hebben heeft een
lange geschiedenis maar is formeel ontstaan in het begin van de 20e eeuw door het werk van
Sigmund Freud. Hij kwam erachter dat mensen klachten hadden zonder fysieke verklaring.
Hij gebruikte de psychoanalystische theorie waarbij er emotionele conflicten waren bij
mensen. Sommige van deze condities noemde hij conversiestoornis. Hier werd dieper
onderzoek naar gedaan. Het veld psychosomatische medische wetenschap is ontstaan in 1930
er kwam een journal genaamd Psychosomatic Medicine. Dit heet nu de American
Psychosomatic Society. Psychosomatisch betekent dat het lichaam en de geest allebei
betrokken zijn bij de klachten. Er werd gekeken naar astma, reuma artritis, hoge bloeddruk
etcetera.
In 1970 kwamen er twee nieuwe velden bij in de rol van ziekte en psychologie namelijk
gedagsgeneeskunde en gezondheidspsychologie. Gedragsgeneeskunde bestaat uit twee
karakteristieken:
1. De leden komen uit een breed beroepenveld namelijk psychologie, sociologie en
andere geneeskunde.
2. Het is ontstaan uit het behavioristisch perspectief die voortkomt uit het idee dat gedrag
ontstaat door twee types van leren: klassieke conditionering of operante
conditionering.
Er werd toen ook biofeedback toegepast om gedrag te sturen. De feedback is dan operante
conditionering de feedback dient als versterking voor het gedrag.
Behaviorisme is ook een belangrijke uitvinding van de gezondheidspyschologie. De divisie
van gezondheidspsychologie was bekend gemaakt in 1978. De eerste president van de divisie
gaf vier doelen aan voor de gezondheidspsychologie;
1. Het promoten en behouden van gezondheid.
2. Het voorkomen en behandelen van ziekte.
3. Het identificeren van oorzaken en diagnostische correlaties van de gezondheid en het
disfunctioneren.
4. Het analyseren en verbeteren van het gezondheidssysteem en beleid.
Gedragsgeneeskunde en gezondheidspyschologie lijken op elkaar echter gedragsgeneeskunde
heeft een groot veld van experts en is nauw verbonden met de geneeskunde en de psychiater.
Zij focussen zich meer op leefstijlveranderingen waar geen medicijnen of operaties worden
uitgevoerd. Gezondheidspsychologen richten zich op subvelden zoals sociaal, klinische en
ontwikkelingspsychologie om te identificeren wat andere leefstijl mogelijkheden zijn of
emotionele processen eronder liggen.
Gezondheidspyschologie is een nieuw veld en het breidt zich snel uit.
, Als we de persoon plaatsen in het model komt er een biopsychosociaal model uit het nieuwe
model laat zien dat er drie factoren zijn (biologisch, psychologisch en sociaal) en dat deze
bijdragen aan de gezondheid van iemand.
Om alles van een persoon te begrijpen wordt er vaak een holistische benadering gebruikt.
Er wordt vaak gebruik gemaakt van het concept systemen. Systemen kunnen continue
veranderen.
Maatschappij Cognitie
De wereld De persoon Biologisch systeem
Sociale systemen Psychologisch systeem Organen, cellen en
weefsels
Buurt Emotie
Familie Motivatie
Levensloop en geslachtsperspectief
Bij het levensloopperspectief wordt er gekeken naar de huidige ontwikkeling van een persoon,
de laatste ontwikkeling en toekomstige ontwikkelingen. Vanuit het geslachtsperspectief is er
een verschil hoe mannen en vrouwen nadenken over gezondheidsproblemen. Ookal hebben
zij dezelfde ziekte zij kunnen anders hierop reageren.
Gerelateerde velden
De gerelateerde velden zijn geneeskundige, voedingsleer, medicatieleer, biologie en sociaal
werk.
Geneeskunde is een essentiële basisverbinding tot gezondheidspsychologie.
Het is belangrijk om te begrijpen wat de aandoening is hoelang het duurt en welke procedures
gevolgd moeten worden. Daarbij ook de verbinding aangaan met andere zorgverleners.
Gezondheidspyschologen dienen ook de context te begrijpen waarin gezondheid en ziekte
bestaan. Dit veld wordt ook wel epidemiologie genoemd. Een wetenschappelijke studie naar
de frequentie van een ziekte of verwonding. Ze proberen te ontdekken waarom specifieke
ziektes er komen. Epidemiologen gebruiken verschillende termen:
1. Sterfte (dood op een grote schaal)
2. Morbiditeit (ziektecijfers)
3. Prevalentie (nummer van casussen)
4. Incidenten (nummer van nieuwe casussen)
5. Epidemie (dat een ziekte snel is gegroeid)
Epidemiologen spelen een cruciale rol in het identificeren van risicofactoren en
gezondheidsongelijkheden.
Een ander veld dat belangrijk is is de volksgezondheid. Zij doen onderzoek naar en zetten
programma’s op om gezondheidsvoorlichting te geven, gezondheidsvoorzieningen te regelen
en immunisatie. Ook verbonden zijn de velden sociologie en antropologie. Sociologie richt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marrvelouise. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50064 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen