GZW1021 Een Leven Lang Gezond
Uitgewerkte taken en colleges
Jaar 1 Gezondheidswetenschappen/Health Sciences
Academisch jaar 2019-2020
,Inhoud
Taken 3
Colleges 60
2
,Taken
Taak 1: Wanneer ben je gezond?
Probleemstelling: wat is gezondheid? Wanneer ben je gezond?
Leerdoelen:
1. Wat zijn de definities van gezondheid en hoe zijn ze ontstaan?
In de oudheid werd gezondheid gezien als een toestand van evenwicht; beïnvloed
door goden. Vanaf de Renaissance en de Verlichting (het werd toegestaan om lijken
open te snijden, waardoor er meer kennis kwam over gezondheid en ziekte) werd de
basis van ziekten verkend, waardoor de definitie van gezondheid veranderde naar
‘het afwezig zijn van ziektes’.
De WHO werd opgericht na WOII, in een vlaag van optimisme. De definitie van het
WHO, die in 1948 werd opgericht, richtte zich niet alleen op de afwezigheid van
ziekte, maar ook op fysiek, mentaal en sociaal welzijn en is dus breder dan de
voorgaande definitie. De focus lag niet meer alleen op het fysieke welbevinden van
een persoon. WHO is nu verantwoordelijk voor gezondheidsrichtlijnen aangeven en
het meten (en monitoren) van de gezondheid.
De definitie van Huber is ontstaan uit kritiek op de definitie van het WHO. Huber
vond deze definitie te idealistisch en breed. Zij stelde gezondheid als ‘het vermogen
zich aan te passen en een eigen regie te voeren in het licht van de lichamelijke,
emotionele en sociale uitdagingen van het leven’.
Maar ook op deze definitie kwam kritiek; Van der Stel constateert dat de definitie te
breed is en dat Huber gedrag en gezondheid met elkaar verward. Het woord
‘gezondheid’ wordt immers gebruikt voor een toestand én de reactie daarop. Hubers
definitie sluit mensen met minder veerkracht uit. Volgend uit deze kritiek is er nog
geen concrete nieuwe definitie voor gezondheid bedacht, maar er zijn wel veel
uitgangspunten opgesteld.
Public health (Nederlandse volksgezondheid) is zich gaan ontwikkelen na de
industriële revolutie; betere voeding, schoon drinkwater en vaccinatie. Gezondheid
van de hele groepering was belangrijk; je kan wel een iemand beter maken maar
deze kan zo weer besmet worden. Verantwoordelijkheid bij de overheid.
De definitie van gezondheid is belangrijk voor alle aspecten die met gezondheid te
maken hebben; ze beïnvloedt bijvoorbeeld het beleid van gezondheidszorg.
2. Wat is het verschil tussen de definitie van het WHO en van Huber?
Het WHO stelt dat hun definitie van gezondheid, het welbevinden op fysiek, mentaal
en sociaal gebied, een doel was dat iedereen na moet streven om zo wereldwijd
welzijn te creëren.
Huber vindt deze omschrijving te idealistisch en breed. Haar omschrijving van
gezondheid is: ‘het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren’.
Het verschil tussen de definitie van het WHO en de definitie van Huber is dus dat het
WHO gezondheid als een toestand ziet, terwijl Huber gezondheid meer als een
3
, langduriger proces ziet (men kan zich immers vrijwel altijd aanpassen). Hanteert
het ICF model.
Ziekenhuispatiënten zijn dus volgens de definitie van het WHO niet gezond, terwijl
ze volgens de definitie van Huber wel gezond (kunnen) zijn. Deze mensen kunnen
zich namelijk nog focussen op persoonlijke ontwikkeling.
Overeenkomsten: focust zich op meerdere aspecten (lichamelijk, mentaal, sociaal)
en de afwezigheid van ziekte wordt niet meteen gezien als gezond.
3. Wat is (gezonde) levensverwachting?
Het begrip ‘levensverwachting’ houdt het gemiddeld aantal nog te verwachten
levensjaren op een bepaalde leeftijd in. Gezonde levensverwachting is het aantal
jaren dat iemand nog in goed ervaren gezondheid kan leven; het gaat hierbij dus
om hoe iemand zich voelt over zijn/haar gezondheid.
4. Wat is geestelijke gezondheid?
Geestelijke gezondheid houdt de mentale gezondheid in. Het gaat hierbij om het
afwezig zijn van psychologische stoornissen en het goed om kunnen gaan met
verschillende emoties (bijvoorbeeld stress en angst). De status van de geestelijke
gezondheid van een persoon houdt verband met de fysieke gezondheid; als iemand
zich lichamelijk gezond voelt, zal deze persoon lekkerder in zijn/haar vel zitten en zal
ook de geestelijke gezondheid relatief goed zijn. Positieve kenmerken die verband
houden met geestelijke gezondheid zijn doorzettingsvermogen, hoop, optimisme,
positief denken, kunnen genieten en zelfvertrouwen hebben.
5. Wat is veerkracht?
Veerkracht is de mogelijkheid om je in bepaalde situaties (mentaal) aan te kunnen
passen; de capaciteit om om te kunnen gaan met nieuwe situaties. Het hoofddoel
van veerkracht is de mogelijkheid zich aan te kunnen passen aan verstoringen in
huidige situaties. Gaat niet om het terugkeren naar de oude situatie, maar ‘het beste’
te maken van de nieuwe situatie. Na WOII, mensen in concentratiekampen en hoe
zij hieruit kwamen (sommige beter dan anderen → mensen die hier beter uitkwamen
hebben meer veerkracht).
Sense of coherence: gevoel van samenhang; vermogen om eigen situatie te
begrijpen, te beïnvloeden; het leven wordt als betekenisvol ervaart. Begrijpenisheid,
beheersbaarheid, betekenisvolheid. Nodig om gezond te zijn (volgens Huber).
6. Wat is het voordeel/nadeel van het gebruik van gezondheidsapps (welke
invloed hebben ze)?
Voordelen
Het gebruik van gezondheidsapps zorgt ervoor dat mensen bewuster worden van
hun dagelijkse acties en geeft hen meer inzicht in bijvoorbeeld hun
bewegingsactiviteit. Dit kan ertoe leiden dat mensen gezondere keuzes maken,
omdat ze geconfronteerd worden met bijvoorbeeld negatieve resultaten op de apps.
Gegevens kunnen via gezondheidsapps gemakkelijk en snel verzameld worden,
4