100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting Geschiedenis Historische Context De Verlichting Feniks VWO €3,99
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Gymnasium Novum
  4.  
  5. Geschiedenis

Samenvatting

Samenvatting Geschiedenis Historische Context De Verlichting Feniks VWO

2 beoordelingen
 6 keer verkocht

Dit is een bestand waarin de samenvatting van de historische context De Verlichting te vinden is. Dit bestand is gebaseerd op de uitgeverij Feniks van het VWO Ik heb er zelf veel aan gehad en hoop dat jij dat ook gaat hebben, succes! De belangrijke deelvragen: 4.1 Welke ideeën ontstonden tijdens ...

[Meer zien]

Voorbeeld 3 van de 16  pagina's

Document informatie

  • Nee
  • Hc hoofdstuk 4 de verlichting
  • 2 november 2020
  • 16
  • 2019/2020
  • Samenvatting

Onderwerpen

Gekoppeld boek

book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:

Meer samenvattingen voor studieboek

Alles voor dit studieboek (54)

Geschreven voor

Alle documenten voor dit vak (7)

2  beoordelingen

review-writer-avatar

Door: lottesmit04 • 2 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: finnlaurensbakx • 3 jaar geleden

Verkoper

avatar-seller
sabinevandenberg5

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

Historische
Context
Verlichtingsideeën en de
democratische revoluties
1650 – 1848

,4.1 Welke ideeën ontstonden tijdens de Verlichting over de ideale
samenleving?
1640 – 1789

[ Jaartalverklaring ]
 1640: Hier begint de Verlichting
 1789: Hier eindigt ongeveer de Verlichting omdat dan de Franse Revolutie
begint

[ Beantwoording leidende vraag in een vogelvlucht]
1. Verlichte denkers publiceren ideeën over soevereiniteit, de relatie tussen
vorst en onderdanen, staat en burgers, vrijheid en gelijkheid. De inrichting
van de samenleving moet op de rede gebaseerd zijn {vb: Locke &
Rousseau}
2. De ontdekking en publicatie van natuurwetten stimuleren de discussie
over de invloed van God op het dagelijks leven. Hierbij worden ideeën
geformuleerd over religieuze tolerantie en scheiding van kerk en staat.
{vb: Spinoza & Voltaire}

[ Wetenschappelijke revolutie ]
 Tijd van Regenten en Vorsten (17e eeuw) = wetenschappelijke revolutie.
 1550 – 1650
 Wereld & natuur onderzoeken met behulp van wetenschap
Voortgekomen uit:
1. Empirisme:
- De mens bouwt kennis op door middel van waarnemingen en
ervaring, zowel binnen als buiten zichzelf
2. Rationalisme:
- De rede is de enige bron van kennis

Deze stromingen werden niet geremd door de Bijbel of door het geloof.

[ De verlichting ]
 Tijd van Pruiken en Revoluties (18e eeuw) = de Verlichting
 De verlichting: nieuwe manier van denken over sociale verhoudingen,
politiek, economie en religie
 Sprake van optimisme en geloof in vooruitgang
 Natuurrechten: ieder mens is gelijk geboren en moet dus gelijk worden
behandeld
 Traditie, bijgeloof, intolerantie & machtsmisbruik van de kerk en staat
kunnen niet meer (wilden een scheiding van kerk en staat)
 Ideeën komen voort uit de tijd van de Humanisten & uit de
wetenschappelijke revolutie
 Ideeën verspreiden zich snel via boeken en pamfletten
 Hierin staan het empirisme en rationalisme centraal

Empirisme: hiermee stappen de verlichte denkers in de voetsporen van de
wetenschappers die de wetenschappelijke revolutie hebben veroorzaakt
(=continuïteit)

Rationalisme: dit in tegenstelling tot kennis die op openbaring en
traditie(religie) of die uitgaat van ervaring (=verandering)

, [ Absolutisme ]
 Terwijl er sprake is van verlicht denken, zien we dat de macht van
verschillende Europese vorstenhuizen op politiek, economisch, militair en
religieus gebied juist verder wordt uitgebreid & gecentraliseerd
 Voorbeeld: Franse koning Lodewijk XIV (14e, de zonnekoning),
veranderingen:
- Leger wordt hervormd tot een nationale garde, onder centraal bevel
- Via het mercantilisme deelt de overheid voortaan mee in de winst
- Religie wordt een staatsaangelegenheid; katholicisme wordt de
staatsgodsdienst en moet zorgen voor een eenheid
(einde Edict van Nantes  veel hugenoten vluchten naar de
Republiek)
 L’état c’est moi
 Positief: centralisatiepolitiek zorgt voor efficiënter bestuur
 Negatief: het excentrieke hofleven en de vele oorlogen kosten veel geld

[ Verlicht absolutisme ]
 Monarchen die de verlichte ideeën wel overnemen maar het absolutisme
niet loslaten
 Het algemeen belang van de onderdanen komt steeds meer naar voren
- Voelen zich verantwoordelijk voor het welzijn en de ontwikkeling van
hun onderdanen
- Onderwijs, rechtsgelijkheid en eenheid staan hoog
 Voorbeelden van verlichte absolute vorsten:
1. Jozef II van Oostenrijk
2. Frederik de Grote van Pruisen
3. Catharina de Grote van Rusland (verlicht, modern vorst)

Catharina de Grote
 Alles voor het volk, niks door het volk
- Grotere geloofsvrijheid
- afschaffing pijnbank
- landelijke vaccinatie tegen pokken
- stichting universiteiten en onderwijsinstellingen
- oprichting van een speciale commissie om een grondwet op te
stellen


[Gematigde verlichte denkers in de Republiek ]
 Nieuwe manier van denken over religie leidt tot meningsverschillen
- Coornhert: ‘de invloed van het geloof op de maatschappij moet
minder zijn.’
- Stevin: ‘de maatschappij heeft een sterk geloof nodig om de
discipline onder het volk te handhaven en daarmee de
maatschappelijke orde te garanderen.’




[ Radicale verlichte denkers in de Republiek ]

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sabinevandenberg5. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 69252 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis
€3,99  6x  verkocht
  • (2)
In winkelwagen
Toegevoegd