lOMoARcPSD|2697772
Inhoudsopgave
College 1....................................................................................................................................................... 3
1a Conceptuele Framework en Stramien.............................................................................................................3
1b Actuele waarde...............................................................................................................................................7
1c Earnings management..................................................................................................................................10
Vragen college 1................................................................................................................................................11
College 2..................................................................................................................................................... 14
2a: Kasstroomoverzicht, winst-en-verliesrekening en overzicht totaalresultaat (other comprehensive income)
...........................................................................................................................................................................14
2b Verwerking van opbrengsten (Revenue recognition) (RJ 270 en IFRS 15)....................................................16
2c: Onderhanden projecten en bouwen real estate..........................................................................................17
College 3 Financiële instrumenten............................................................................................................... 20
College 4: Externe verslaggeving van banken en financiële instrumenten.....................................................27
College 5 Pensioenen................................................................................................................................... 30
College 6..................................................................................................................................................... 35
College 6a: Personeelsbeloningen.....................................................................................................................35
College 6b: Wettelijke reserves en Flex BV recht...............................................................................................38
College 7..................................................................................................................................................... 39
College 7a: Immateriële vaste activa (exclusief goodwill en emissierechten)...................................................39
College 7b: Impairment van immateriële vaste activa en materiele vaste activa............................................43
College 8: Kapitaalbelangen, joint arrangements, business combinations en goodwill, consolidatie en
common control transacties........................................................................................................................ 45
Joint ventures (RJ)..............................................................................................................................................45
Business combination (bedrijfsovername) IFRS 3..............................................................................................46
Goodwill.............................................................................................................................................................48
Consolidatie.......................................................................................................................................................49
Common control transacties (vermogensstortingen zonder aandelenuitgifte..................................................49
College 9..................................................................................................................................................... 56
College 9a: Voorzieningen (milieuvoorziening en garantievoorziening, voorziening verlieslatend contract). .56
College 9b: Belastingen (relatie actieve belastinglatentie en ernstige onzekerheid omtrent continuïteit,
actieve en passieve latenties, onzekere belastingposities en latenties binnen fiscale eenheid).......................59
College 10.................................................................................................................................................... 62
College 10a: On or off balance (met uitzondering van valuta- en rente-instrumenten); special purpose entities
(inclusief bepalingen off balance regelingen en verbonden partijen)...............................................................62
College 10b: Lease accounting (inclusief sale en leaseback).............................................................................63
Gedownload door Dit is niet echt een samenvatting (rlm.pijnenburg@gmail.com)
, lOMoARcPSD|2697772
College 11.................................................................................................................................................... 69
College 11a: Winst per aandeel.........................................................................................................................69
College 11b: Tussentijdse verslaggeving (interim reporting) en Materialiteit..................................................70
College 11c: Bestuursverslag, duurzaamheidsverslaggeving en geïntegreerde verslaggeving........................71
College 11d: Verslaggeving Cryptocurrencies (bitcoins) in de jaarrekening.....................................................72
College 12.................................................................................................................................................... 74
College 12a: Bijzondere rechtsvormen: corporaties, stichtingen, verenigingen, onderlinge
waarborgmaatschappijen en micro-rechtspersonen.........................................................................................74
College 12b: Bijzondere bedrijfstakken: onderwijsinstellingen.........................................................................76
Gedownload door Dit is niet echt een samenvatting (rlm.pijnenburg@gmail.com)
, lOMoARcPSD|2697772
College 1
1a Conceptuele Framework en Stramien
Externe verslaggeving
Omvat informatieverstrekking met betrekking tot financiële gegevens aan externe
belanghebbenden en belangstellenden. Belangrijkste document is de jaarrekening.
‘Stramien’/Framework voor de opstelling en vormgeving van jaarrekeningen
Een conceptueel raamwerk voor de algemene grondslagen van de jaarrekening. Het
stramien van de RJ en het Framework van de IASB zijn op onderdelen verschillend.
Modellen
Nederlandse wet- en regelgeving eist verplichte modellen voor balans en winst-en-
verliesrekening. IFRS kent geen verplichte modellen, maar schrijft wel een aantal te noemen
posten voor.
Doel van de jaarrekening
Verschaffen van informatie over financiële positie, resultaten en wijzigingen in financiële
positie, die voor een grote reeks van gebruikers nuttig is voor het nemen van economische
beslissingen.
IASB: beleggers, financiers en andere crediteuren
RJ: Bredere gebruikersgroep
Kwalitatieve kenmerken
RJ
Begrijpelijkheid
Relevantie Realisatiebeginsel
Betrouwbaarheid
Vergelijkbaarheid Vergelijken tussen de jaarrekeningen van ondernemingen
Stelselmatigheidsbeginsel
IFRS
Relevantie
Getrouwe weergave
Stramien: In de RJ-bundel (sectie 900)
Gebruikers
Doel van externe verslaggeving
Grondbeginselen
Kwalitatieve kenmerken
Elementen
Verwerking (recognition)
Waardering (measurement)
Vermogen instandhouding doelstellingen
Gedownload door Dit is niet echt een samenvatting (rlm.pijnenburg@gmail.com)
, lOMoARcPSD|2697772
Grondbeginselen
Toerekening beginsel Baten en lasten nemen in de periode waarop ze betrekking
hebben
- Opbrengsten op basis van realisatiebeginsel
- Kosten op basis van het matchingsprincipe Kosten toerekenen op het jaar
waarop de kosten betrekking hebben.
Voorzichtigheidsprincipe Verliezen nemen als je ze verwacht Voorbeelden
- Impairments
- Verlieslatende contracten
- Verlies op voorraad
- Voorzichtigheidsbeginsel in het CF van de IASB leidt tot voorzichtige schattingen
Niet alle voorzieningen zijn op basis van voorzichtigheidsprincipe. Bijvoorbeeld het
opbouwen van een pensioen is op basis van matchingprincipe.
Continuïteitbeginsel
Dat je uitgaat van de continuïteit van de onderneming (ten minste 12 maanden)
Ernstige twijfel Dat je nog wat hulp nodig hebt om te blijven voortbestaan (Bijv.
Aandeelhouders/financiers moeten betalen). Je verwacht wel dat het allemaal goed
gaat.
- In de grondslagen een melding maken van ernstige twijfel
- Jaarrekening voor de rest op basis van continuïteit
- Als accountant in de verklaring een verwijzing maken naar de melding in de
grondslagen
Consistentiebeginsel
Dat je de grondslagen ongewijzigd toepast, zodat je vergelijkbaarheid toepast over de jaren.
Verplicht: Als de spelregels wijzigen
Als het inzicht daarbij gebaat is
Elementen van de jaarrekening
Activa
- Middel
- Uit een gebeurtenis in het verleden voortgekomen middel
- Verwachting economische voordelen 30% kans Voorbeeld waarin er niet
wordt voldaan aan de criteria zijn ontwikkelingskosten
- Beschikkingsmacht
Vreemd vermogen
- Bestaande verplichting
- Komt voort uit gebeurtenis uit verleden
- Opnemen bij more likely than not (50%) Uitstroom van economisch voordelige
middelen
Eigen vermogen: Activa min vreemd vermogen
Baten Toename van activa of vermindering van vreemd vermogen die voortkomt
uit de normale bedrijfsactiviteiten
Lasten Afname van activa of toename van vreemd vermogen die voortkomt uit de
normale bedrijfsactiviteiten
Gedownload door Dit is niet echt een samenvatting (rlm.pijnenburg@gmail.com)
, lOMoARcPSD|2697772
Verwerking (Recognition) criteria:
Verwerken is het opnemen op de balans of winst- en verliesrekening van een post die
voldoet aan de definitie van het element alsmede:
(More likely than not): kans meer dan 50% Waarschijnlijk voordoen van
economisch voor- en nadeel en
Kosten moet je betrouwbaar kunnen inschatten
Kwalitatieve kenmerken
Fundamenteel
Relevantie
- Voorspellende en bevestigende betekenis
- Materialiteit
Betrouwbaarheid
- Getrouwe weergave, vrij van wezenlijke onjuistheden
- Denk aan on/off Balance aspecten
- Wezen gaat boven de vorm (substance over form)
- Vrij van weergave
- Objectief
- Geen bias Wel bias als je een bepaald doel wil bereiken met de jaarrekening
- Volledig
- Voorzichtigheid (dus: deelaspect van een kwalitatief kenmerk en geen
grondbeginsel!)
- Onpartijdigheid
Enhancing
Tijdigheid
Verifieerbaarheid
Begrijpbaarheid
Vergelijkbaarheid
- Vergelijking van jaar tot jaar
- Vergelijkbaar met je peers (andere ondernemingen)
Gedownload door Dit is niet echt een samenvatting (rlm.pijnenburg@gmail.com)
, lOMoARcPSD|2697772
Conceptueel framework IASB Geüpdatet in 2018. Wijzigingen kunnen noemen
Waarom doen wij dit werk
Afleggen van verantwoording door bestuur bij aandeelhouders
De informatiefunctie van de jaarrekening zodat de gebruiker economische
beslissingen kan maken (kopen, verkopen, investeren)
Juridisch kader
Wettelijk kader voor de jaarrekening: Burgerlijk Wetboek, Boek 2, Titel 9
Uit art. 2:25 BW (“Van de bepalingen van dit boek kan slechts worden afgeweken, voor
zover dat uit de wet blijkt.”) volgt dat BW2:9 dwingend recht is: niet afwijken, tenzij
dwingendrechtelijke regels afwijking voorschrijven c.q. mogelijk maken
Artikel 2:362 lid 1 BW (vereiste inzicht) is de dominante wetsbepaling (“kapstokartikel”)
NV
BV
Coöperatieve onderlinge
Commerciële stichting of vereniging Als je als vereniging of stichting in
concurrentie treedt
Zodanig inzicht geeft zodat jij een getrouw beeld kunt vormen
Solvabiliteit eigen vermogen / vreemd vermogen
Normen die in het maatschappelijk verkeer als aanvaardbaar worden beschouwd
Opgenomen in de RJ, mogen niet in strijd zijn met de wet
IFRS (IASB): Bij de geconsolideerde beursgenoteerde jaarrekeningen, bij de
enkelvoudige mag je dan IFRS toepassen.
Gedownload door Dit is niet echt een samenvatting (rlm.pijnenburg@gmail.com)
, lOMoARcPSD|2697772
1b Actuele waarde
Historische kostprijs: Activa worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of
vervaardigingsprijs, waar nodig onder aftrek van afschrijvingen en (bijzondere)
waardeverminderingen.
- Verkrijgingsprijs is de inkoopprijs en de bijkomende kosten
- Vervaardigingsprijs omvat de aanschaffingskosten van de gebruikte grond- en
hulpstoffen, verhoogd met de directe productiekosten.
Verkrijgingsprijs Wat stond er op de factuur, wat zijn de kosten
Vervaardigingsprijs Als je het zelf bouwt
- Directe kosten
- Redelijk deel van de Indirecte kosten
- Rente van schulden
Onderste twee mag je in de waardering meenemen
Voorraden mogen alleen maar op basis van verkrijgingsprijs
Actuele waarde
RJ: Het bedrag waarvoor een actief kan worden verhandeld of een passief kan worden
afgewikkeld tussen ter zake goed geïnformeerde partijen, die tot een transactie bereid en
onafhankelijk van elkaar zijn.
IFRS: De prijs die zou worden ontvangen om een actief te verkopen of die zou worden
betaald om een verplichting over te dragen in een regelmatige transactie tussen
marktdeelnemers op de waarderingsdatum.
Laagste waarde nemen op basis van voorzichtigheid
Opbrengstwaarde
Bedrag waartegen een actief maximaal kan worden verkocht, onder aftrek van nog te maken
kosten. Dit wordt ook wel aangeduid met de directe opbrengstwaarde of de netto-
opbrengstwaarde.
Bedrijfswaarde/indirecte opbrengstwaarde
Contante waarde van de aan een actief of samenstel van activa toe te rekenen geschatte
toekomstige kasstromen die kunnen worden verkregen met de uitoefening van het bedrijf.
Wordt ook wel aangeduid als indirecte opbrengstwaarde.
Inschatting van het management
Actuele kostprijs
Als ik het actief vandaag zou aanschaffen, wat zou ik dan moeten betalen. Zolang je dat
betrouwbaar kan doen mag je dit hanteren.
Alleen mogelijk voor vaste activa
De actuele inkoopprijs en de bijkomende kosten van een actief verminderd met
afschrijvingen
De actuele aanschaffingskosten van de gebruikte grond- en hulpstoffen en de overige
kosten welke rechtstreeks aan de vervaardiging van een actief kunnen worden
toegerekend, verminderd met de afschrijvingen
Gedownload door Dit is niet echt een samenvatting (rlm.pijnenburg@gmail.com)
, lOMoARcPSD|2697772
Marktwaarde (reële waarde/ fair value IFRS 13) (Financiële instrumenten, vastgoed,
agrarische voorraden)
Bedrag waarvoor je een:
Actief kunt verkopen
Verplichting kunt overdragen
Transactie tussen marktpartijen
- Onafhankelijk
- Tot transactie bereid
- Goed geïnformeerd
Ordentelijk (niet gedwongen)
Maesurement date
Inschatting van de markt
Hoe kom aan de reële waarde
Level 1: De reële waarde is gelijk aan genoteerde prijzen van identieke activa of
verplichtingen in een actieve markt. (voldoende transactie qua omvang en
frequentie)
Waarderingstechnieken
Level 2: De reële waarde is gebaseerd op parameters die direct of indirect
waarneembaar zijn anders dan de genoteerde prijs bij niveau 1.
Level 3: De reële waarde is gebaseerd op parameters die niet waarneembaar zijn.
Contante waarde van de toekomstige kasstromen
Toepassing actuele waarde
Immateriële vaste activa (geen beleggingen): Slechts tegen actuele waarde indien het
actief vanaf het moment van verkrijging op de balans was opgenomen tegen kostprijs
en voor het actief een liquide markt bestaat. Actuele kostprijs of lagere realiseerbare
waarde.
Financiële instrumenten: Marktwaarde (reële waarde) in aanmerking. Niet direct
betrouwbare marktwaarde dan af te leiden uit de marktwaarde van zijn
bestanddelen of van een soortgelijk instrument indien voor de bestanddelen ervan of
voor een soortgelijk instrument wel een betrouwbare markt is aan te wijzen. Te
benaderen met behulp van algemeen aanvaarde waarderingsmodellen en
technieken.
Nominale waarde, contante waarde, geamortiseerde kostprijs
Voor met name financiële activa en voor voorzieningen en verplichtingen spelen nominale
en contante waarde een rol. De contante waarde is daarbij gedefinieerd als de som van naar
een bepaalde rentevoet gedisconteerde toekomstige ontvangsten en uitgaven.
RJ: Nominale en contante waarde voor voorzieningen toegestaan. Latente belastingposities
tegen nominale of contante waarde.
IFRS: Contante waarde als de tijdswaarde materieel is. Latente belastingposities altijd tegen
nominale waarde
Geamortiseerde kostprijs is voor financiële activa en verplichtingen van belang.
De geamortiseerde kostprijs is de verkrijgingsprijs van een financieel actief of passief,
rekening houdend met op annuïtaire wijze verdeeld agio of disagio.
Gedownload door Dit is niet echt een samenvatting (rlm.pijnenburg@gmail.com)
, lOMoARcPSD|2697772
IFRS Current value bestaat uit:
Fulfilment value Tegen welke waarde kan ik een actief afwikkelen
Fair value
Bedrijfswaarde
Opbrengstwaarde IFRS Directe opbrengstwaarde (reële waarde) – de nog te
maken kosten.
Derogatiebepaling
Afwijking van wettelijke bepalingen is in Nederland mogelijk indien dat noodzakelijk is voor
het inzicht vereiste. Afwijking van IFRS is slechts bij zeer hoge uitzondering toegestaan.
Toelichting hiervan is dan vereist.
Antwoorden Fair Value accounting vragen
A. Economic concept of profit kijk je naar de waarde van de onderneming als geheel. Bij
accounting concept of profit kijk je naar de individuele posten van de onderneming.
Fair value accounting maakt deel uit van het accounting concept of profit omdat je
kijkt naar de reële waarde per product.
B. Fair value accounting relevantie is veel hoger dan historische kosten.
Betrouwbaarheid is sws bij historische kostprijs maar fair value accounting is in level
1 ook betrouwbaar, omdat je dan een inschatting maakt op basis van een grote
groep.
C. Fluctuaties zijn sterker, dit levert volatiliteit op dit wordt door beleggers
gekoppeld aan risico en zullen beleggers er minder voor betalen. Hierdoor hebben
bedrijven belang in steady resultaten.
D. Als het goed gaat zijn we nog optimistischer en als het slecht gaan worden de
klappen nog groter.
E. Als ik een financieel instrument heb stop je er zoveel in en krijg je er zoveel uit dus
maakt het niet uit hoeveel het in de tussentijd waard is want je krijgt aan het einde
nog steeds hetzelfde.
F. Valt niet onder fair value accounting. Fair value accounting zorgt voor verhoging en
verlaging van de posten. Bij impairment is er alleen sprake als de post verlaagt wordt
als gevolg van een lagere economische waarde dan de boekwaarde.
Gedownload door Dit is niet echt een samenvatting (rlm.pijnenburg@gmail.com)