Een volledige samenvatting van hoofdstuk 20 van Nectar vwo 6, over eiwitten. Ik heb geprobeerd, voor de overzichtelijkheid, om zoveel mogelijk vanuit begrippen te werken. Inclusief illustraties, waar nodig.
Eventueel ook te krijgen samen met hoofdstuk 19 en hoofdstuk 21.
1. Het eerst gevormde stukje polypeptideketen is een adreslabel, bijvoorbeeld een signaal(peptide) voor
verdere verwerking aan het ER. Daar bindt het ER aan een signaalherkenningsmolecuul SHM, waardoor
de translatie tijdelijk stopt.
2. Het SHM hecht aan een SHM-receptoreiwit van het ER en het ribosoom koppelt aan een
ribosoomreceptor van het ER waardoor een eiwitpoort in het ER opengaat.
3. Energierijk GTP hecht aan de SHM-receptor, splitst in GDP en Pi en het SHM komt los van zijn receptor.
4. De signaalpeptide wordt losgekoppeld van de polypeptideketen, de translatie gaat door waarbij de
keten in het ER terechtkomt.
5. Na het bereiken van het stopcodon wordt de keten van het ribosoom losgekoppeld, de
ribosoomreceptor laat het ribosoom los, dat uiteenvalt.
6. De eiwitpoort sluit en in het ER begint de omzetting naar een eiwit; het krijgt een eiwitstructuur en
(koolhydraat)toevoegingen.
7. Stukjes ER-membraan vormen blaasjes die de eiwitten naar het Golgi-systeem vervoeren.
BEWERKING IN HET GOLGI-SYSTEEM
In het Golgi-systeem ontstaat de definitieve eiwitvorm, waarna de eiwitten in blaasjes het Golgi-systeem, met
adreslabels, verlaten. Door exocytose wordt het eiwit afgegeven aan een afvoerbuis of als lysosomen vervullen
ze in het cytoplasma hun functie. De cel kan de lysosomen afbreken en de afvalstoffen hergebruiken of
uitscheiden. Ook kunnen de eiwitten opgenomen worden in membranen om als poort of receptor dienst te
doen.
RUIMTELIJKE STRUCTUUR
Primaire structuur de aminozuurvolgorde van een eiwit
Secundaire structuur
De vormen waarin delen van
polypeptideketens door
waterstofbruggen gevouwen
zijn: een α-helix of een β-plaat.
1
, Tertiaire structuur
De driedimensionale structuur van een polypeptide door verbindingen van restketens: zwavelbruggen,
waterstofbruggen, elektrostatische
aantrekking en vanderwaalsbindingen.
Quaternaire structuur
De manier waarop verschillende
polypeptiden met elk een tertiaire
structuur samen één eiwit vormen.
DENATURATIE VAN EIWITTEN
Denaturatie Het verlies van de oorspronkelijke structuur van eiwitten
door bijvoorbeeld verhitting of door bepaalde chemische oorzaken.
20.2 FUNCTIES VAN EIWITTEN
EIWITTEN EN DE ZIEKTE VAN ALZHEIMER
Plaques Ophopingen van eiwitten tussen de hersencellen
Tangles Eiwitkluwens binnen de hersencellen
Bij de afbraak van verouderd APP, een eiwitmolecuul, kunnen eiwitfragmenten ontstaan die aaneenklonteren
tot plaques. Deze plaques veroorzaken ontstekingsreacties en door het afweermechanisme beschadigen de
hersencellen. De tangles ontstaan door het samenklonteren van tau-eiwitten, die bij Alzheimerpatiënten
onoplosbaar zijn en kluwens vormen. Normale tau-eiwitten zorgen voor het instandhouden van het cytoskelet.
Microtubuli Holle buisjes in de cel die de transportwegen vormen.
Motoreiwitten Vervoeren blaasjes en organellen langs de microtubuli. Ze hebben twee
voeten, die om de beurt aan de microtubuli binden.
Bij de binding van een eerste voet laat deze ADP los en bindt ATP, waardoor het eiwit van vorm verandert. De
tweede voet slingert naar voren, en bindt ook; in de eerste voet splitst ATP in ADP en Pi. De laatste verlaat het
molecuul. De tweede voet bindt ATP en laat ADP los, het eiwit verandert van vorm, de eerste voet slingert naar
voren; etc.
Het celskelet verandert van vorm doordat de cel de eiwitdraden afbreekt en weer opbouwt; een flexibel
transportsysteem.
EIWITTEN IN EN OP HET CELMEMBRAAN
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper karenstuitje. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
