Alle organisatietheorieën uitgebreid beschreven en in een goede structuur en duidelijke leerpunten waardoor je de theorieën makkelijk kunt leren en onderscheiden. Met dit document kan je makkelijk een goed cijfer halen
algemeen
Bureaucratie is superieur door de rol van technische kennis. Regels zijn
onafhankelijk van het individu en universeel geldend.
Bureaucratie werkt beter hoe meer er wordt gedehumaniseerd. Het biedt de beste
mogelijkheid om het principe van specialisatie volgens objectieve redenen door te
voeren. Elk lid van de bureaucratie heeft een taak die ten goede komt aan het
collectief
Bureaucratie als organisatievorm:
Centralisering en formalisering (geschreven regels)
Sine ira et studio (objectief)
Onzekerheidsreductie
Ideaaltype
Autoriteit berust op rationeel-legaal gezag
De scheiding tussen persoonlijke normen en waarden en die van de
organisatie moet gescheiden zijn want deze is gebaseerd op rationaliteit en
wetenschap.
Nauwelijks onderscheidt tussen het management en de professionals
3 autoriteiten
Volgens Weber zijn er drie typen autoriteit (kunnen ook samengaan):
1. Legaal-rationele autoriteit (gezag gelegaliseerd door bepaalde regels en wetten,
bijv. baas belastingdienst)
2. Traditionele autoriteit (koning)
3. Charismatische autoriteit (kenmerken van bepaalde persoon bijv. Hitler)
De moderne bureaucratie is volgens Weber legaal-rationeel en daardoor heel
betrouwbaar.
Kenmerken van de legaal-rationele autoriteit zijn:
- Bestaan van een vaste set met regels
- Het hebben van een jurisdictie (gebied waar het bevoegd is)
- Sprake van een hiërarchie. Ambtenaren werken in een hiërarchische
organisatiestructuur
- Binnen hun werkverband zijn ambtenaren alleen onderworpen aan het gezag van
de organisatieleiding.
- Ambtenaren worden geworven op basis van hun competenties en er sprake van
vrije selectie.
- De uitvoering van het werk berust op schriftelijke stukken.
,bureaucratie en democratie
Democratie promoot gelijkheid voor de wet en de bureaucratie promoot een
objectieve toepassing van regels en principes.
Bureaucratie past bij de democratie want gelijkheid voor de wet en gelijke
behandeling, toepassing regels, rekrutering ambtenaren op basis van
deskundigheid
Aan de andere kant passen bureaucratie en democratie niet bij elkaar en kan het
op gespannen voet staan met de democratie. Weber stelt dat wanneer
ambtenaren verkozen zouden worden in plaats van benoemd, de democratie nog
meer verenigbaar wordt met de bureaucratie. Dit komt omdat ambtenaren
benoemd worden vanwege hun deskundigheid, wat volgens Weber kan leiden tot
machtsmisbruik, omdat zij dan meer kennis zouden hebben dan anderen (vierde-
machts problematiek).
Lipsky – Street-level bureaucratie
Algemeen
Kritiek op het rationele perspectief van Weber want beleid is wat ambtenaren doen,
niet hoe het op papier staat (nooit compleet neutraal)
Centraal staat de street-level bureaucrat: De ambtenaar staat in direct contact met
burgers en heeft aanzienlijke mate van discretie (macht hebben om regels op
bepaalde manier uit te leggen, linksom/rechtsom). Denk aan een politie (ambtenaar)
die kan bepalen of hij iemand een waarschuwing of boete geeft.
Werkcondities street-level bureaucrats
Onwillige en onvrijwillige cliënten
Vage, dubbelzinnige en conflicterende doelen
Tekorten aan hulpbronnen
Coping mechanismen (hoe met de werkcondities om te gaan)
1) Hulpbronnen rantsoeneren op basis van:
- Creaming: kiezen cliënten waarbij het oplossen van problemen het makkelijkste is (voor
mezelf het makkelijkst).
- Vooroordelen: hoe kan het beste resultaat geboekt worden
- Morele oordelen: bepalen hoeveel hulp er moet worden ingeschakeld d.m.v. morele
oordelen.
2) Cliënten controleren
- Ongelijke machtsrelatie versterken
- Cliënten isoleren: makkelijker met individu om te gaan als ambtenaar dan met een groep
(want samen sterk)
- Rechten als gunsten presenteren
,Taylor – Scientific Management
Algemeen
Taylor schreef zijn theorie omdat hij vond dat het land leed onder de inefficiëntie. Er
moest systematisch management gebaseerd op echte wetenschap met duidelijk en
heldere regels, wetten en principes komen. De gedachte achter SM is dat er zo
efficiënt mogelijk wordt geproduceerd.
Kenmerken
Arbeiders worden aangespoord om te presteren door te werken met
prestatiebeloning en straffen, zij zijn liever lui dan moe.
Arbeiders doen aan soldiering, werken samen met collega’s om zo min
mogelijk werk te verrichten.
Er is sprake van een principaal-agent probleem, arbeider weet veel meer over
het productieproces dan zijn baas.
Standaardisatie
Het splitsen van taken en de strikte meting en toepassing van tijdsnormen
Principes
Het ontwikkelen van een wetenschap voor elk werk-element,
wetenschappelijke analyse arbeidstaken (time and motion-studies)
Het wetenschappelijk selecteren en trainen van de werknemers
Samenwerken met de werknemers, om zo correcte toepassing van de
wetenschappelijke inzichten te garanderen (scheiding denken / doen)
Gelijke verdeling van werk en verantwoordelijkheid tussen de werkgever en
werknemer
Door deze principes is het nodig dat het management goed kan plannen. Het werk
moet vooruit gepland worden en er moet gekeken worden naar of het werk goed gaat
en zo niet dan moet het worden opgesplitst.
Betekenis Taylorisme
Taylorisme staat voor een rationalisatie-beweging waarin het management
constant streeft naar het maximaliseren van doelmatigheid en
doeltreffendheid.
Er ontstonden organisatieadviesbureaus
Het Taylorisme (SM) werd veel bekritiseerd, denk aan Human Relations-
benaderingen, toch is Taylorisme nog steeds invloedrijk (beloningen-straffen,
maximalisatie efficiency)
Braverman – kritiek op Scientific Management
, Algemeen
Braverman heeft meerdere kritiekpunten bij de theorie van Taylor. Hij bekritiseerd het
SM vanuit een Marxistische blik. Het gebaseerd op het kapitalisme en niet op de
wetenschap. Het is prescriptief en oordeel vellend. Braverman karaktiseerd Taylor
als een neurotisch persoon, met een obsessie voor beheersing. Taylorisme is
beheersing, disciplinering en uitholling competenties (vaardigheden) arbeiders. Het
arbeidsproces wordt opgeknipt om efficiëntie te maximaliseren. Hierdoor ontstaat die
uitholling van de vaardigheden van arbeiders, zodat arbeiders alleen nog maar laag-
en ongeschoold werk deden, gemakkelijk vervangbaar waren en lage lonen kregen
(de-skilling). Taylor stelde een maximum op wat een medewerker voor werk kon
verzetten. Dit deed hij om ‘natural soldiering’ (mensen zijn van nature lui) en
‘systematic soldiering’ (alle medewerkers spreken af een maximum te doen) tegen te
gaan. Hij zag Taylorisme als de achteruitgang van het werk in de 20 ste eeuw.
Kritiek op het Taylorisme
SM is gebaseerd op het kapitalisme en niet op de wetenschap. Het is dus
geen echte wetenschap maar slechts een controlemiddel voor het
management om het arbeidsproces volledig te kunnen beheersen.
De ‘time and motion-studies’ van Taylor zijn gericht op vergroting en uitbuiting
van arbeiders, waardoor het management de meeste macht in handen heeft.
“pro-management benadering – a fair days work”. Bovendien worden door dit
systeem niet de beste arbeiders geselecteerd maar de meest volgzame
arbeiders, waardoor in plaats van harmonisering er juist spanningen ontstaan
tussen management en arbeiders.
Taylorisme leidt tot vervreemding van het arbeidsproces, doordat werknemers
geen autonomie meer hebben en hun kennis daardoor niks waard is.
(dehumanisering)
De verdeling van verantwoordelijkheden is niet gelijk, maar scheef.
Principes van SM volgens Braverman
Het losmaken van het werkproces van de vaardigheden van de werknemers.
De scheiding van idee en uitvoering.
Het gebruik van het monopolie van kennis om elke stap in het werkproces, en
de manier van uitvoering te controleren
Burns & Stalker – Contingentiebenadering
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper roosranzijn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,45. Je zit daarna nergens aan vast.
