Samenvatting
Samenvatting Economie Integraal VWO: Hoofdstuk 6 De overheid grijpt in
Een complete samenvatting van hoofdstuk 6 De overheid grijpt in.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
1 beoordeling
Door: djustinboltze • 2 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Economie Integraal VWOHoofdstuk 6 De overheid grijpt in
§1 Waarom grijpt de overheid in?
De overheid grijpt in bij marktfalen.
Sommige producten worden niet door de private ondernemingen geproduceerd
Markten kunnen alleen functioneren als het om individuele goederen gaat.
Individuele goederen: goederen die splitsbaar zijn in eenheden die aan individuele
personen kunnen worden verkocht.
Collectieve goederen worden aangeboden door de overheid en worden dus niet ‘verkocht’.
Collectieve goederen: goederen die niet splitsbaar zijn in individueel leverbare
goederen.
Initiatief: overheid.
Beslissing: regering / parlement.
Betaling: gezamenlijke belastingbetalers.
Niet-uitsluitbaarheid: niemand kan van het gebruik worden uitgesloten.
Quasi-collectief goed: het wordt aangeboden door de overheid, maar het zou wel
gesplitst kunnen worden in individueel leverbare eenheden (bv. onderwijs).
Productie kan schadelijke neveneffecten hebben
Externe effecten: de gevolgen van productie of consumptie door de één voor de welvaart van
een ander.
Deze factoren kunnen positief en negatief zijn.
Negatief: de overheid heeft een argument om in te grijpen.
Positief: de overheid hoeft niet in te grijpen.
Markten kunnen een politiek onaanvaardbare inkomensverdeling tot stand brengen
Verzorgingsstaat: de overheid garandeert een zeker minimumniveau van het inkomen.
Sociale zekerheid: alle wettelijke regelingen die voorzien in de gevolgen van
inkomstenverlies of bijzondere financiële lasten.
Participatiewet: een uitkering op minimumniveau.
Inkomsten belasting is progressief.
Deze regeling door de overheid zorgt er ook voor dat de inkomsten verschillen niet te groot
worden.
Aanbieders op monopolieachtige markten kunnen misbruik maken van hun macht
De overheid grijpt in op een markt om de consument te beschermen. Dit kan door
bijvoorbeeld een grens te stellen aan een prijsverhoging. Op oligopolistische markten is
kartelvorming verboden. De overheid stelt grenzen om de macht van de aanbieder te
beperken.
§2 Maximumprijzen en minimumprijzen
Prijsrestricties: een maximum- of minimumprijs instellen.
Maximumprijzen
Maximumprijs: het maximale bedrag per eenheid dat een aanbieder voor een bepaald
product mag vragen.
Met maximumprijzen beschermt de overheid haar burgers (bv. voor geneesmiddelen /
tandarts). De vraag kan hoger worden dan het aanbod. De overheid probeert het aanbod op
een zo eerlijk mogelijke manier te verdelen. Als er een hogere vraag is dan het aanbod, kan
er een zwarte markt ontstaan.
1
, Het instellen van een
maximumprijs leidt tot
welvaartsverlies.
Effecten van een maximumprijs:
Producentensurplus neemt af (minder aangeboden tegen lagere prijs).
Verandering van het consumentensurplus is onduidelijk, afhankelijk van de vraag- en
aanbodcurve.
Totale surplus neemt af.
Er treedt welvaartsverlies op als de monopolist naar maximale winst streeft. De overheid kan
dat verlies beperken door een maximumprijs in te stellen.
Minimumprijzen
Minimumprijs: de prijs per eenheid waaronder de aanbieder zijn product niet hoeft aan te
bieden.
De aanbieder wordt beschermt.
Een minimumprijs bij volledige mededinging: de Europese landbouwpolitiek
Verdrag van Rome (1957) Europese Economische Gemeenschap (EEG):
Heffing op niet-Europese producten.
Minimumprijs die boeren altijd minimaal voor hun producten zouden ontvangen.
Exportsubsidie.
Minimumprijzen leiden tot een overschot omdat bij een prijs hoger dan de evenwichtsprijs de
aangeboden hoeveelheid groter is dan de gevraagde hoeveelheid.
Interventieprijzen: overschot na aanleiding van de minimumprijs wordt opgekocht
tegen een gegarandeerde minimumprijs.
Probleem: het overschot wordt niet verkocht. Het overschot wordt naar
ontwikkelingslanden gestuurd of tot veevoer gemalen.
Kritiek op het Europees landbouwbeleid:
Veel kritiek kwam er tegen het opslaan en opkopen van het voedseloverschot. Ook werd er
aangesteld om het stelsel van de minimumprijzen, exportsubsidies en invoerrechten af te
bouwen en in plaats daarvan inkomstensteun te geven.
Welvaartseffecten van een minimumprijs:
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lnj4603. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 85443 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen