Een uitgebreide en overzichtelijke samenvatting over de verplichte literatuur en het college van Bijeenkomst 4 van het vak Europees en internationaal van de Master Arbeidsrecht aan de EUR. Deze samenvatting bevat alles wat je moet weten voor het tentamen. Je kunt deze samenvatting ook in een bundel...
Bijeenkomst 4 (Europese vrijheden: wn’s, vestiging en diensten algemeen (I)) |
Anne Hoogendoorn
Hoofdstuk 20 AT: ‘Internationale aspecten’, paragraaf 20.7 tot en
met het einde
De eengemaakte markt is een belangrijk resultaat van Europa. Successen van
deze markt zijn gekoppeld aan de marktvrijheden die gelden binnen de EU. Dit
betreft het vrije verkeer van goederen, kapitaal, personen en diensten.
Vrij verkeer van werknemers en diensten
Vastgelegd in art. 45 VWEU. Lid 2 bepaalt dat alle discriminatie op grond van
nationaliteit met betrekking tot werkgelegenheid, beloning en overige
arbeidsvoorwaarden moet worden afgeschaft. In lid 3 is opgenomen welke
rechten het betreft en op grond waarvan beperkingen opgelegd mogen worden.
Het geldt niet voor werknemers die in dienst zijn van de overheid. Het vrije
verkeer van werknemers mag dus niet worden beperkt op basis van
nationaliteit, maar mag ook niet worden belemmert zonder dat hier een
rechtvaardiging voor is. Bij het toetreden van een nieuwe lidstaat komt zo’n
beperking weleens voor.
Nadere regels zijn uitgewerkt in een verordening. Deze verordening zorgt
ervoor dat een onderdaan van een lidstaat, zonder belemmering en
discriminatie, in loondienst mag gaan werken in een andere lidstaat. Zijn gezin
krijgt ook toegang tot het werkland en de kinderen kunnen zonder belemmering
en discriminatie daar ook onderwijs volgen.
- Wie kwalificeert als werknemer wordt bepaald door het EU-recht. HvJ
stelt dat dit een persoon si die gedurende een bepaalde tijd voor een
nader en onder diens gezag werkzaamheden verricht en als
tegenprestatie een beloning ontvangt.
o Er moet wel sprake zijn van reële en daadwerkelijk arbeid, die niet
van zo geringe omvang is dat het om louter marginale en
bijkomstige werkzaamheden gaat.
o Een persoon die in loondienst werkt, zal al vrij snel worden
aangemerkt als werknemer.
- Een zelfstandige valt niet onder art. 45 VWEU, maar onder art. 49 VWEU
(vrijheid van vestiging).
- Als sprake is van een werknemer die tijdelijk zijn werkzaamheden in een
ander land verricht, valt deze de vrijheid van diensten (art. 56 VWEU).
o De lidstaat kan deze personen dezelfde voorwaarden opleggen als
aan de eigen onderdanen.
o Als diensten worden beschouwd de dienstverrichtingen welke
gewoonlijk tegen vergoeding geschieden, tenzij ze vallen onder de
vrijheid van goederen, kapitaal en personen.
o Mag worden beperkt op grond van art. 62 jo. 52 VWEU. Is ook niet
van toepassingen op werkzaamheden ter uitoefening van het
openbaar gezag (art. 62 jo. 51 VWEU).
o Kunnen tijdelijke beperkingen worden ingevoerd bij toetreding
nieuwe lidstaat, maar gebeurt minder vaak dan bij vrij verkeer van
personen.
Het onderscheid tussen vrij verkeer van werknemers en diensten is door het HvJ
aangebracht in de zaak Rush Portugesa. Het Portugese bedrijf Rush Portugese
assisteerde een Frans bedrijf met bouwwerkzaamheden, vlak nadat Portugal
was toegetreden tot de EEG. Op grond van de Toetredingsakte gold de vrijheid
van dienstverrichting wel, maar die van personen nog niet. Voor de
werkzaamheden werden Portugese werknemers tijdelijk naar Frankrijk gebracht
Pagina 1 van 9
, Bijeenkomst 4 (Europese vrijheden: wn’s, vestiging en diensten algemeen (I)) |
Anne Hoogendoorn
en hiervoor was geen vergunning aangevraagd. Frankrijk gaf en boete voor
strijd met immigratiewetgeving. Rush Portugesa beriep zich echter op de
vrijheid van dienstverrichting.
- HvJ volgde dit. De Toetredingsakte wilde weliswaar vermijden dat zich
ingevolge de toetreding van Portugal door een onmiddellijke, massale
toevloed van werknemers verstoringen voor zouden doen op de
arbeidsmarkt, maar die situatie was hier niet aan de orde.
o Ging om een tijdelijke verplaatsing van werknemers.
o Keerden na voltooiing terug naar hun eigen land.
- HvJ oordeelde dat de vrijheid van dienstverrichting zich ertegen verzet
dat lidstaat een onderneming van een andere lidstaat verbiedt om zich op
zijn grondgebied met zijn personeel vrij te verplaatsen of hem aan
beperkende voorwaarden onderwerpt.
o De verplaatsing van het personeel was toegestaan voor de duur van
het aangenomen werk.
Voor uitzendkrachten is dit wel genuanceerd in Vicoplus.
Horizontale werking en vrij verkeer werknemers en diensten
belemmeren uitoefening van deze vrijheden
Art. 45 VWEU heeft een directe verticale werking, evenals art. 49 VWEU. Deze
directe werking bestaat ook tegen collectieven. Zo konden wielrenners
bijvoorbeeld een beroep hierop doen jegens de Spaanse wielerbond.
- Volgens het HvJ strekt het verbod van discriminatie zich niet alleen uit tot
bepalingen van het openbaar gezag, maar ook tot bepalingen van andere
aard ‘strekkende tot collectieve regeling van arbeid in loondienst en
dienstverrichtingen.
- Later stelde het HvJ dat dit verbod van discriminatie ex art. 45 VWEU ook
van toepassing is op particulieren.
- Zowel werkgevers als werknemers kunnen zich op art. 45 VWEU
beroepen.
De bescherming van het vrije verkeer moet breed worden opgevat. De
bepalingen betreffende het vrije verkeer van personen en in het bijzonder art.
45 VWEU staan hierdoor in de weg aan elke maatregel die, óók wanneer die
maatregel niet discrimineert op grond van nationaliteit, het gebruik van de in
het VWEU gewaarborgde fundamentele vrijheden door burger van de Unie kan
belemmeren of minder aantrekkelijk kan maken.
- Dergelijke belemmeringen kunnen worden gerechtvaardigd, wanneer zij
een doel van algemeen belang nastreven, en voldoen aan de subsidiariteit
en proportionaliteit.
Risico’s van het vrije verkeer en sociale dumping
Zijn ook schaduwzijden aan het vrije verkeer. Volgens sommige opent het de
deur naar sociale dumping. Dit komt neer op de praktijk om met behulp van
lagere lonen en/of sociale zekerheden een competitief voordeel te behalen.
Meestal wordt deze term ingezet als een land wordt ‘overspoeld’ door goedkope
arbeidskrachten. In Rush Portugesa overwoog de HvJ dat Frankrijk ongewenste
effecten (zoals dat de Portugezen minder uitbetaald kregen) kon voorkomen
door eigen wetgeving of cao’s te laten gelden voor deze werknemers.
De Detacheringsrichtlijn
Op basis van de Detacheringsrichtlijn dient, in geval van transnationale
detachering binnen de EU de werkgever ten aanzien van zijn uitgezonden
werknemers kernarbeidsvoorwaarden van het gastland toe te passen.
Pagina 2 van 9
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annehoogendoorn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
