Leerdoelen Sociale Wetenschappen uitgewerkt periode 2
De DIO kan het model van Lalonde uitleggen en een koppeling maken met het ASE-model.
Het model van Lalonde laat zien dat er veel factoren zijn die bijdragen aan de gezondheid
(determinanten van de gezondheid).
De determinanten zijn:
- Omgeving (fysiek en sociaal)
o Denk bij de fysieke omgeving aan de kwaliteit van water, lucht, behuizing,
veiligheid in en om het huis en het binnenhuismilieu.
o Denk bij sociale omgeving aan familie, vrienden, klas- en studiegenoten,
leraren, buren en collega’s.
- Leefstijl
o Denk hierbij aan gedragingen zoals bewegen, roken, alcoholgebruik en
voeding.
- Gezondheidszorg
o Denk hierbij aan de beschikbaarheid en toegankelijkheid van medische zorg.
- Biologische factoren
o Denk hierbij aan sekse, leeftijd, erfelijke eigenschappen en etniciteit.
Het ASE-model verklaart gedrag en laat dus zien waar een bepaalde levensstijl vandaan
komt.
De DIO kan uitleggen wat het doel is van het ASE-model.
Het ASE-model is een model wat gedrag verklaart. Dit model verklaart het proces van het
ontstaan van de motivatie om bepaald gedrag uit te voeren (gedragsintentie) tot het feitelijk
uitvoeren van dat gedrag. Met andere woorden: dit model laat zien door welke factoren of
determinanten de gedragsintentie tot stand komt en hoe deze vervolgens omgezet wordt in
feitelijk gedrag.
, De DIO kan het begrip intentie in een casuïstiek context toepassen.
Gedragsintentie is de bereidheid of het voornemen om bepaald gedrag te vertonen.
De DIO kan uitleggen wat het begrip determinant betekent.
Determinanten zijn de beïnvloedende factoren. De determinanten van gedrag zijn de
factoren die bijdragen aan het tot stand komen of in stand blijven van bepaald gedrag.
Determinanten van gezondheid zijn factoren die (een positieve of negatieve) invloed hebben
op de gezondheid van mensen.
Volgens Lalonde zijn dat: fysische factoren (omgevingsfactoren), endogene (biologische)
factoren, sociale factoren (sociale omgeving), leefstijl en zorg.
De DIO kan de determinanten van het ASE-model herkennen in een casus/de praktijk.
De determinanten in het ASE-model zijn:
- Attitude
- Sociale invloed
- Eigen effectiviteit
Attitude: ideeën en opvattingen die mensen hebben over bepaald gedrag (beliefs), hun
overwegingen en beleving van voor-en nadelen van dat gedrag. Het gaat om wat mensen
vinden, niet om de vraag of hun ideeën juist zijn of op feiten gebaseerd.
Sociale invloed: ideeën, opvattingen en feitelijke gedragingen van de mensen in de directe
leefomgeving.
Begrippen die passen bij sociale invloed:
- Sociale facilitatie: Wanneer mensen met anderen eten, eten zij meer dan wanneer zij
alleen eten. Dit speelt vooral wanneer mensen met vrienden of familie eten.
- Modeling: Het eetgedrag 1-op-1 aanpassen aan dat van de tafelgenoten. Mensen
eten meer wanneer de andere mensen met wie ze eten meer eten en minder
wanneer de mensen met wie ze eten minder eten.
- Impression management: Het aanpassen van eetgedrag om een bepaalde indruk te
maken. Dit speelt vooral om onbekende een goede indruk te geven.
- Sociale normen: Een sociale norm geeft informatie over het gedrag van een groep, zo
krijgt men informatie over wat gepast is om te eten in een bepaalde situatie.
Eigen effectiviteit: geeft aan in hoeverre mensen denken dat zij in staat zijn het
voorgenomen gedrag (de gedragsintentie) uit te voeren.
De DIO kan het ASE-model toepassen om gedrag te verklaren.
Determinant van het ASE-model herkennen in een voorbeeld.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hildef. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,29. Je zit daarna nergens aan vast.
