Worlds Togher Worlds Apart
Volume 2: From 1000 CE to the present
Hoofdstuk 12: Contact, Commerce, and Colonization
1450-1600
Blz: 439-456, 460-473
Hoofdstuk Samenvatting:
Ottomaanse expansie en Portuguese overzeese reizen beginnen een complex proces
dat de manier waarop mensen door de wereld contact met elkaar hebben verandert.
Voor de eerste keer zijn wereldrijken oceanische, overzeese rijken i.p.v. continentale
rijken.
Ondanks de significantie op lange termijn van Europese activiteit in Amerika, weten
de meeste Afrikanen en Aziaten niet van Amerika of van de expansie van de
langeafstandshandel.
Binnen Europa concentreren dynamische staten aandacht en grondstoffen op hun
eigen interne rivaliteit. Religieuze opstanden, met name de Protestantse reformatie,
maken die rivaliteiten intenser.
Aziatische rijken bloeien op in de 16e eeuw dankzij commerciële expansie en politieke
consolidatie.
The Old Expansion and the New – Oude en Nieuwe Expansie
1. Ottomaanse landelijke expansie
De Ottomanen annexeerden veel territorium steeds verder naar het Westen, wat de Europeanen de
Atlantische zee op dreef, op zoek naar de Chinese havensteden.
Bekend en effectief
2. Europese overzeese expansie
Nieuw en experimenteel.
Portugezen en Spanjaarden profiteerden van ongelukjes:
- Columbus die Amerika vind.
- Europese ziektekiemen die een groot deel van de inheems Amerikanen doden.
Ottoman Expansion – Ottomaanse Expansie
Veroveringen:
- Constantinopel (Mehmed de Veroveraar) + Zuidoost Europa + Anatolië
- Egypte, Iranische plateu en West-Europa ( Suleiman)
The multiethnic Ottoman Elite – De Multi-etnische Ottomaanse Elite
Tijdens de 16e, 17e en 18e eeuw werden de systemen die de vroege Sultans hadden ontwikkeld
prominenter: Devshirme.
Iedereen die bereid was de Ottomaanse Sultan te dienen kon hoog opklimmen, waardoor de
elite vaak erg divers was.
, Ottoman Conquests in Egypt – Ottomaanse veroveringen in Egypte
De verovering van Egypte en Syrië (1516-1517) was doorslaggevend voor de status van het
Ottomaanse rijk als het grootste Moslimrijk, waardoor Sultans zichzelf kaliefen konden noemen.
De verovering koste veel levens aan de Ottomaanse en Mamlukse kant.
Ottoman Expansionism Stalls in Iran – Ottomaans expansionisme staat stil in Iran
De Ottomaanse expansie ervoer zijn eerste militaire nederlagen tegen de Safaviden op het
Iraanse plateau. De Safaviden veroorzaakten onrust op de Ottomaans-Safavid grens.
Slag bij Chaldiran (1514)
Selim II versloeg de Safaviden bij deze slag, maar kon het Safavid rijk niet annexeren, omdat zijn
leger weigerde door te trekken in de strenge winter, waardoor Safavid leiders weer terug konden
keren.
Intensivering van het Soenniet-Sjiiet conflict.
The Ottomans in Europe – De Ottomanen in Europa
Ottomaanse expansie in Europa leidde tot Ottomaanse overmacht op de Middellandse zee, waar
Europese schepen werden gekaapt.
Toen de Ottomanen Transsylvanië dreigden te veroveren, wisten een aantal pausen het door de
reformatie verdeelde Christendom zodanig te unificeren, dat de Europeanen in een coalitie de
Ottomaanse zeemacht wisten te verslaan. Toch bleven ze een enorme macht in Europa.
Slag bij Lepanto - 1571
European exploration and Expansion – Europese ontdekking en expansie
Islamitische expansie dwong de Europeanen om nieuwe routes naar het oosten te vinden. Die
vonden ze, maar ze bleven een kleine, nietsbetekenende macht.
The Portugese in Africa and Asia – De Portugezen in Afrika en Azië
Mythes en verhalen over goud en welvaart was een grote motivatiefactor voor de
Europeanen om op reis te gaan. Daarnaast schoot de prijs van goud omhoog door de Zwarte
Dood.
Navigation and Military Advances – Navigatie en Militaire ontwikkelingen
Portugezen konden innoveren door informatie van Arabische mariniers en oude Griekse
teksten over navigatie en andere maritieme innovatie.
Sugar and Slaves – Suiker en Slaven
Afrikaanse eilanden werden gebruikt voor suikerplantages en Portugezen bouwden veel
forten langs de Goudkust. Na eilanden langs de West Afrikaanse kust veroverd te hebben,
werden Afrikaanse slaven gebruikt op de suikerplantages van Madeira, de Canarische
eilanden en Kaapverdië. Dit systeem zou na verloop van de tijd over het Atlantische gebied
verspreiden.
Commerce and Conquest in the Indian Ocean – Handel en Verovering in de Indische Oceaan
Na plantages in de West-Afrikaanse kolonies gevestigd te hebben, voeren de Portugezen
verder naar de Indische oceaan om zichzelf in het handelssysteem te mengen.
Vasco Da Gama
Vond de Oost-Afrikaanse kust en het handelssysteem daar. Hij naam een Islamitische gids mee die hem
naar zuid India leidde. In 1502 keerde hij terug naar India met meer bemanning om Portugese
