Goederenrecht C.S.
Inhoudsopgave
Week 1...................................................................................................................................................3
Literatuur............................................................................................................................................3
Huizink – Insolventie blz. 1 t/m 13..................................................................................................3
Pitlo-Reehuis...................................................................................................................................4
Arresten............................................................................................................................................28
Niet verplicht:...............................................................................................................................28
Verplicht:......................................................................................................................................28
Hoorcolleges.....................................................................................................................................28
Hoorcollege 1:..............................................................................................................................28
Hoorcollege 2:..............................................................................................................................31
Responsiecollege 1.......................................................................................................................33
Week 2.................................................................................................................................................36
Literatuur..........................................................................................................................................36
Pitlo-Reehuis.................................................................................................................................36
Polak/Pannevis, Insolventierecht blz. 201-218.............................................................................47
Arresten............................................................................................................................................53
Niet verplichte arresten:...............................................................................................................53
Verplichte arresten:......................................................................................................................53
Hoorcolleges.....................................................................................................................................54
Hoorcollege 3:..............................................................................................................................54
Hoorcollege 4:..............................................................................................................................57
Aanvullend college:......................................................................................................................59
Week 3.................................................................................................................................................61
Literatuur..........................................................................................................................................61
Pitlo-Reehuis.................................................................................................................................61
Arresten............................................................................................................................................72
Niet verplichte arresten:...............................................................................................................72
Verplichte arresten:......................................................................................................................72
Hoorcolleges.....................................................................................................................................73
Hoorcollege 5................................................................................................................................73
Hoorcollege 6................................................................................................................................75
Online vragenuur..........................................................................................................................77
Week 4.................................................................................................................................................78
, Literatuur..........................................................................................................................................78
Asser/Hijma, Koop & ruil, nr 238-246...........................................................................................78
Bartels/Heyman, De Vormerkung & de gelijke behandeling van schuldeisers, 938-941..............78
Polak/Pannevis, Insolventierecht, 137-166...................................................................................80
Arresten............................................................................................................................................84
Niet verplichte arresten:...............................................................................................................84
Verplichte arresten:......................................................................................................................84
Hoorcolleges.....................................................................................................................................85
Hoorcollege 7................................................................................................................................85
Hoorcollege 8................................................................................................................................86
Aanvullend college 2.........................................................................................................................88
Responsiecollege 2...........................................................................................................................88
Week 5.................................................................................................................................................91
Literatuur..........................................................................................................................................91
Pitlo-Reehuis.................................................................................................................................91
Verheul, ‘De plaats van het eigendomsvoorbehoud in het Burgerlijk Wetboek’, p. 552-556.......97
Vetter/Tekstra, Invorderingen van belastingen, hoofdstukken 9 & 14.........................................97
Arresten..........................................................................................................................................104
Niet verplichte arresten:.............................................................................................................104
Verplichte arresten:....................................................................................................................104
Hoorcolleges...................................................................................................................................104
Hoorcollege 9..............................................................................................................................104
Hoorcollege 10............................................................................................................................106
Online vragenuur........................................................................................................................107
Week 6...............................................................................................................................................108
Literatuur........................................................................................................................................108
Pitlo-Reehuis...............................................................................................................................108
Snijders, De Kwaliteitsrekening nader beschouwd, p. 298-305..................................................113
Everaars, ‘Europees recht & Erfpachtvoorwaarden, p. 413-419.................................................115
Plank, ‘Is het mogelijk art. 3:4 bestanddelen te verzelfstandigen door middel van het vestigen
van een recht van opstal’, p. 399-403.........................................................................................117
Arresten..........................................................................................................................................118
Niet verplichte arresten:.............................................................................................................118
Verplichten arresten:..................................................................................................................118
Hoorcolleges...................................................................................................................................119
Hoorcollege 11............................................................................................................................119
, Hoorcollege 12............................................................................................................................119
Responsiecollege........................................................................................................................120
Online vragenuur........................................................................................................................122
Week 7...............................................................................................................................................122
Literatuur........................................................................................................................................122
Pitlo-Reehuis...............................................................................................................................122
Everaars, ‘De goederenrechtelijke imprévisionregeling: vuistregels voor de rechtspraktijk’, p.
347-355.......................................................................................................................................128
Arresten..........................................................................................................................................131
Niet verplichte arresten:.............................................................................................................131
Verplichte arresten:....................................................................................................................131
Hoorcolleges...................................................................................................................................131
Hoorcollege 13............................................................................................................................131
Hoorcollege 14............................................................................................................................132
Responsiecollege........................................................................................................................133
Online vragenuur........................................................................................................................136
Week 1
Literatuur
Huizink – Insolventie blz. 1 t/m 13
De schuldsaneringsregeling is vrij nieuw in Faillisementswet. Eerst stond deze regeling open
ook voor oplichters, maar daarna was te goeder trouw vereist. Deze open norm is in 2008
vervangen met cumulatieve toelatingsvoorwaarden (met andere woorden de regeling staat
enkel open voor de mensen die er klaar voor zijn). Bij faillissement worden zelden alle
schulden voldaan. Een rechtspersoon wordt ontbonden naar faillissement, maar een natuurlijk
persoon blijft bestaan. Door de schuldsaneringsregeling kan de natuurlijke persoon beginnen
met een schone lei. Door de schuldsaneringsregeling worden vorderingen van schuldeisers
omgezet in natuurlijke verbintenissen. Schuldsaneringsregeling staat enkel open voor
natuurlijke personen.
Het faillissement is een algemeen beslag op de goederen van de schuldenaar ten behoeve van
zijn gezamenlijke schuldeisers. De goederen worden geëxecuteerd en de opbrengst wordt
onder aftrek van de faillissementskosten uitgekeerd. Zowel natuurlijke personen als
rechtspersonen kunnen failliet worden verklaard.
Surseance van betaling is niet gericht op executie. De schuldenaar kan enige tijd niet worden
gedwongen tot betaling. Ook wel uitstel van betaling of moratorium genoemd. In deze tijd
kan de schuldenaar orde op zaken stellen door bijvoorbeeld (af)betalingsregelingen te treffen.
Surseance van betaling staat enkel open tot rechtspersonen.
In een kort geding kan de opheffing van een conservatoir beslag voor een geldvorering
worden gevorderd indien voor de vordering voldoende zekerheid wordt gesteld. Zodra de
beslaglegger een executoriale titel heeft verkregen en deze voor tenuitvoerlegging vatbaar is
dan gaat conservatoir beslag over in executoriaal beslag.
,Het vonnis van faillietverklaring bewerkstelligt een algemeen faillissementsbeslag ten
behoeve van de gezamenlijke crediteuren. Hierdoor wordt het vermogen van de schuldenaar
gefixeerd (lijkt op het conservatoir beslag). Hierdoor is de curator beschikkingsbevoegd i.p.v.
de schuldenaar. Deze curator staat onder toezicht van een rechter-commissaris. De
schuldeisers kunnen tijdens een verificatievergadering hun vorderingen aanmelden. Alleen de
erkende schulden kunnen worden verhaald op de opbrengst van de onder het
faillissementsbeslag vallende goederen. Deze verificatievergadering vormt de omslagpunt van
conservatoire fase naar de executoriale fase. De staat van insolventie treedt niet in indien er
een akkoord wordt bereikt tussen de schuldenaar en de schuldeisers. Indien er wel insolventie
optreedt dan gaat de curator de boedel vereffenen en zorgt hij er voor de opbrengst van de
boedel onder de schuldeisers wordt verdeeld. Bij geringe baten kan er worden overgegaan tot
een vereenvoudigde afwikkeling van het faillissement. Hierbij krijgen op een of enkele
preferente schuldeisers na de concurrerende schuldeisers geen uitkering.
Bij surseance van betaling wordt er geen beslag gelegd, maar een bewindvoerder door de
rechtbank benoemd, die samen met de schuldenaar beheer voert over de zaken. De
schuldenaar heeft over daden van beheer of beschikking medewerking, machtiging, of
bijstand van de bewindvoerder nodig. Surseance van betaling wordt eerst voorlopig verleend
en na raadpleging bij schuldeisers pas definitief. Van de voorlopige surseance wordt melding
gemaakt, dit heeft invloed op het gedrag van leveranciers en afnemers. De schuldeisers zullen
akkoord geven voor de definitieve surseance van betaling als zij denken dat dit meer oplevert
dan een faillissement. Een verzoek tot instelling van surseance van betaling moet eerder in
behandeling worden genomen dan een verzoek tot faillietverklaring. Door dat vaak surseance
te laat wordt aangevraagd is dit systeem in diskrediet geraakt en gezien als een voorportaal
van faillissement gezien. Surseance werkt niet ten aanzien van vorderingen waaraan voorrang
is verbonden. Dus deze schuldeisers kunnen de surseance negeren en alsnog hun rechten
uitoefenen.
Ook bij schuldsaneringsregeling wordt een bewindvoerder belast met beheer en vereffening
van de boedel aangesteld, maar dan door de rechter-commissaris. De schuldenaar kan niet
langer beschikken over de goederen en geen feitelijke handelingen ten aanzien van dei
goederen verrichten en toe laten. Zodra de schuldsaneringsregeling is uitgesproken verkeerd
de boedel in staat van insolventie en wordt er overgegaan tot vereffening en tegeldemaking.
Bevoorrechte schuldeisers verkrijgen een 2x zo groot percentage als concurrerende
crediteuren.
Pitlo-Reehuis
nr. 307-328a
Levering bij voorbaat van toekomstige goederen
o Overdracht van absoluut toekomstige goederen (goederen die in het geheel nog niet
bestaan) is onmogelijk, omdat er geen goed bestaat waarvan men rechthebbende kan
zijn en dus ook niet tot rechthebbende kan maken;
o Overdracht van een relatief toekomstige goed (een goed dat al bestaat, maar niet aan
de vervreemder toebehoort) zou inhouden dat door een handeling van de vervreemder
een derde-rechthebbende zijn recht verliest aan de wederpartij van de vervreemder.
o Overdracht van een toekomstig goed is onmogelijk het is niet mogelijk om op
voorhand overdracht te bewerkstellingen van een toekomstige goed
o De vraag is of iemand iets kan leveren dat nog niet tot zijn vermogen behoort?
Nee, indien leveren een synoniem is van overdragen & dus wordt opgevat als
, de onmiddellijke bewerkstelliging van de rechtsovergang. Onder het huidige
recht is dit wel mogelijk, omdat ex. Art. 3:97 lid 1 opent met de mogelijkheid
om een toekomstige goed bij voorbaat, in afwachting van de eigen verkrijging
en daarmee beschikkingsbevoegdheid te leveren.
Systeem levering bij voorbaat:
Artikel 3:84 lid 1 voor overdracht is vereist levering door een
beschikkingsbevoegde
Artikel 3:97 lid 1 uitdrukkelijk toegestaan dat deze levering naar voren gehaald kan
worden in afwachting van de verkrijging van het goed door de vervreemder &
daarmee diens beschikkingsbevoegdheid. Doel = overdracht daarvan te
bewerkstellingen zodra de vervreemder (-bij voorbaat) het goed verwerft, zonder dat
er dan nog een aanvullende (leverings-)handeling nodig is.
Artikel 3:98 (schakelbepaling) de levering die nodig is voor de vestiging,
overdracht of afstand van een beperkt recht kan, net als de levering die vereist is voor
overdracht, bij voorbaat worden verricht, althans voor zover uit de wet niet anders
volgt.
Gevolg levering bij voorbaat
Een levering bij voorbaat bewerkstelligt vooralsnog geen overdracht. Of levering bij
voorbaat uiteindelijk tot overdracht leidt, hangt ervan af of de vervreemder-bij-
voorbaat het goed ook daadwerkelijk verwerft & hij als rechthebbbende alsnog
voldoet aan het vereiste van beschikkingsbevoegdheid.
Geen overdracht bij verkrijging in faillissement
Bij verkrijging van het goed door vervreemder nadat hij in staat van faillissement is
verklaart, komt geen overdracht tot stand ondanks dat het al bij voorbaat was geleverd.
Het faillissementsbeslag strekt zich ex art. 20 FW ook uit over al wat de failliet
gedurende het faillissement verwerft. Bij levering, wanneer beschikkingsbevoegdheid
is ontstaan, valt goed in de failliete boedel.
De wetgever acht benadeling van de boedel respectievelijk de daarin opkomende
derden-schuldeisers onwenselijk door een levering bij voorbaat van goederen die de
failliet op de dag van de faillietverklaring zelf nog niet heeft verkregen.
Surseance van betaling heeft in dit verband een met faillissement vergelijkbaar gevolg.
Beperkingen aan de levering bij voorbaat
In de eerste plaats vindt de levering bij voorbaat haar grenzen in de voor een geslaagde
levering gestelde eisen;
o Zo zal de voor de desbetreffende categorie goederen voorgeschreven
leveringswijze de levering bij voorbaat moeten toelaten.
o Ook zal zoals bij elke levering het goed, dat in dit geval toekomstig
In de tweede plaats kent artikel 3:97 lid 1 tweetal beperkingen.
o Het bij voorbaat te leveren goed mag geen registergoed zijn & het mag niet
verboden zijn het toekomstige goed tot onderwerp van een overeenkomst te
maken.
, Geen levering bij voorbaat van registergoederen
Doel = vervuiling van de openbare registers te voorkomen met allerlei inschrijvingen,
alleen verricht in de hoop dat een vervreemder-bij-voorbaat eenmaal rechthebbende
zal worden. De bepaling van artikel 3:97 lid 1 belet niet dat partijen bij voorbaat al
rechtsgelding een leveringsakte kunnen opmaken, die kan worden ingeschreven nadat
het goed door de vervreemder is verkregen.
In plaats van het bij voorbaat opmaken van een akte, vormt, zeker wanneer de
aankomst van het registergoed minder zeker is, het opmaken van een onherroepelijke
volmacht tot levering door de potentiële vervreemde een redelijk alternatief.
Levering bij voorbaat van roerende zaken (niet-registergoederen)
Voor levering van roerende zaken die zich niet in de macht van de vervreemder
bevinden, biedt art. 3:95 BW de mogelijkheid tot levering door middel van een akte.
Soms zijn toekomstige zaken wel in de macht van de vervreemder bevinden en zijn
toekomstig omdat zij nog niet tot zijn vermogen hoorden artikel 3:115 BW biedt de
mogelijkheid tot bezitsoverdracht door het enkel afleggen van een daartoe strekkende
tweezijdige verklaring.
Een in de toekomst te verkrijgen roerende zaak, niet-registergoed kan krachtens artikel
3:97 jo. 3:90 lid 1 jo. 3:115 aanhef en sub a bij voorbaat worden geleverd langs de
weg van een geanticipeerd constitutum possessorium. dit door op voorhand de voor
levering consituto possessiorio vereiste tweezijdige verklaring af te leggen,
inhoudende dat de vervreemder bij voorbaat de zaak zal gaan houden voor de
verkrijger zodra hij het bezit daarvan verwerft. Als vervreemder bij voorbaat de zaak
in zijn bezit verkrijgt, dan gaat hij op grond van deze verklaring automatisch voor zijn
wederpartij houden, waardoor laatstgenoemde de zaak in het bezit krijgt. Wanneer de
verkrijger bij voorbaat naast het bezit ook het eigendom verkrijgt wordt hij
beschikkingsbevoegd en gaat automatisch bezitsovergang op zijn wederpartij ook de
eigendom over.
Wanneer vervreemder bij voorbaat in staat van faillissement verkeert ten tijde van de
verkrijging van de zaak, dan verhindert dit echter het ontstaan van de
beschikkingsbevoegdheid & daarmee tot totstandkoming van overdracht.
o Voorbeeld: Y verkoopt een onroerende zaak aan Z. Y is nog geen eigenaar van
de door hem verkochte zaak, omdat hij deze zaak weliswaar heeft gekocht van
X, maar haar nog overgedragen moet krijgen. Het kan zijn dat de zaak nog niet
bestaat, omdat X haar nog moet vervaardigen. De zaak is dan nog absoluut
toekomstig. Wanneer X al wel eigenaar is van de zaak dan is er sprake van een
relatief toekomstig goed. Y kan de zaak bij voorbaat doormiddel van een
geanticipeerd constitutum possessorium aan Z leveren, door met instemming
van Z te verklaren dat hij de zaak voor Z gaat houden zodra hij haar verkrijgt.
Door het ontbreken van beschikkingsbevoegdheid kan van een geldige
overdracht aan Z echter nog geen sprake zijn. Stel, X voldoet aan zijn
verplichting tegenover Y door de zaak aan hem over te dragen. Y wordt
daardoor voor een ondeelbaar moment bezitter & eigenaar van de zaak
ondeelbaar, want door de eerdere levering bij voorbaat door middel van het
geanticipeerde constitutum possessorium gaat Y haar onmiddellijk houden
voor Z, die aldus bezitter wordt zonder dat daartoe nog een nadere handeling
noodzakelijk is. Met de verkrijging van het bezit, verwerft Z ook de eigendom,
