Een uitgebreide samenvatting van het boek om te lezen i.p.v. het boek
Collegeslides staan er ook in
Check ook de begrippenlijst en korte samenvatting (coming soon)
BA NTC, jaar 2, online cursus
Docent Kees de Glopper/Veerle Baaijen
Taalvaardigheidsontwikkeling
Inhoud
Week 1 – het begrip ‘taalvaardigheid’....................................................................................................2
Hoofdstuk 2 – ‘Brain development, language and literature’.............................................................3
Week 2.................................................................................................................................................13
Hoofdstuk 7: emergent literacy and predictors of early reading success.........................................13
College 2: ontwikkeling taal en schrift in voorschoolse periode.......................................................15
Week 3 – taalkennis (gesproken taal)...................................................................................................20
Hoofdstuk 3: an overview of spoken language competence............................................................20
Hoofdstuk 4: the development of phonological skills.......................................................................24
Hoofdstuk 5: the development of word meaning and vocabulary...................................................30
Hoofdstuk 6: the development of grammatical knowlegde.............................................................38
College 3...........................................................................................................................................45
Week 4 – lezen.....................................................................................................................................49
Hoofdstuk 8: beginning reading........................................................................................................49
Hoofdstuk 9: the development of reading comprehension (lezen om te leren – na gr 4)................55
College 4...........................................................................................................................................61
Week 5 - schrijven................................................................................................................................66
Hoofdstuk 10: the development of writing skills..............................................................................66
College 5...........................................................................................................................................71
Week 6 – taalverschillen en taalachterstand........................................................................................78
Hoofdstuk 11 – motivational issues..................................................................................................78
Hoofdstuk 12 – sociocultural issues..................................................................................................83
College 6 – taalverschillen en taalachterstand.................................................................................87
Week 7 – taalonderwijs........................................................................................................................93
Hoofdstuk 13 – algemene principes van effectieve instructie..........................................................93
Hoofdstuk 14....................................................................................................................................95
College 7 – taalonderwijs..................................................................................................................97
,Week 1 – het begrip ‘taalvaardigheid’
hoofdstuk 1 - inleiding
De selectie van onderwerpen in het boek is gedaan op basis van 3 aannames:
1. Lesgeven is een doelgerichte activiteit
Leraren geven les met bepaalde doelen.
In lijn met deze aanname kan succesvol of effectief instrueren gedefinieerd worden als: weten
hoe je de leerdoelen kan bereiken en dit regelmatig doen.
Dit is een eigenschap van succesvolle leraren. Niet-succesvolle leraren daarentegen proberen
dingen gedaan te krijgen, maar krijgen niet de resultaten die ze willen.
2. Het is waarschijnlijker voor een leraar om zijn/haar instructionele doelen regelmatig te bereiken,
wanneer zij een gedetailleerd begrip hebben van de innerlijke werking van het brein van hun
leerlingen.
Dan weet een leraar namelijk hoe de verschillende delen van het brein (samen)werken, en
begrijpt waarom bepaalde lesmethoden succesvol zijn.
Combinatie van conceptuele kennis (hoe dingen werken) en procedurele kennis (hoe je dingen
kan repareren)
Leraren krijgen echter vaak alleen procedurele kennis. Maar dan is het moeilijker om te
beoordelen welke lesmethode(s) het meest geschikt zijn voor het bereiken van jouw lesdoelen.
En met de conceptuele kennis kan je ook je eigen methode maken, of een bestaande methode
aanpassen om hem effectiever te maken.
3. Educatie is een ‘developmental mechanism’
Educatie kan een individu na verloop van tijd veranderen of ‘transformeren’
Dit gebeurt in een ‘progression of states’: er worden verschillende stadia doorlopen
‘current state/level’ = de huidige staat, een uitkomst van de ontwikkelingsmechanismen in
eerdere stadia. Een stepping stone naar het volgende ‘level’
Kijken waar een kind is geweestwelke lesmethoden zullen dit kind naar het gewenste stadium
krijgen?
Kijken waar een kind naartoe gaat 1) realiseren dat elke instructionele keuze een positief of
negatief effect heeft op de ‘developmental pathway’ die een kind neemt. 2) minder aandacht
besteden aan het ‘leren’ en meer aan het ontwikkelen richting het doel. Leraar kan nadenken
over hoe bepaalde activiteiten zullen bijdragen aan het bereiken van het doel.
5 key questions:
1. Nature of: Wat is de aard van X? wat is het?
2. Relevance: Waarom is X relevant?
3. Developmental trends (ontwikkelingstrends) : Hoe ontwikkelt X zich? wat is een normale
manier van ontwikkelen? Welke vaardigheden heeft een kind gemiddeld op een bepaalde
leeftijd?
4. Developmental mechanisms (ontwikkelingsmechanismen): waarom ontwikkelt X zich zo?
waarom ziet de ontwikkeling eruit zoals hij eruit ziet? Wat is het onderliggende mechanisme
dat de ontwikkelingstrends verklaart?
5. Deficiencies: Welke tekorten kunnen zich voordoen in X? wie heeft afwijkingen in
vaardigheid X en wat zijn de effecten daarvan?
,Hoofdstuk 2 – ‘Brain development, language and literature’
Dit hoofdstuk gaat over neurowetenschap. Dit is belangrijk omdat:
Alle aspecten van het menselijk denkvermogen zijn een product van hersenactiviteit, ook taal.
Door het bestuderen van de ontwikkeling van de hersenen krijg je inzicht in de mogelijke
verschillen tussen individuen.
4 hoofdredenen waarom neurowetenschappelijke bevindingen relevant zijn voor het onderwijs:
1. Bepaalde soorten bevindingen kunnen helpen om te kiezen tussen claims van psychologische
onderzoekers
2. Het helpt om te begrijpen waarom aandoeningen voorkomen
3. Het ontwikkelen van het brein kan een reden zijn waarom bepaalde taalvaardigheden op een
bepaalde leeftijd komen, en het kan verklaren waarom sommige mensen afwijkingen vertonen
4. Er zijn bevindingen gedaan in de neurowetenschap die tot nieuwe onderzoeken hebben geleid,
waarop psychologisch onderzoek alleen nooit zou zijn gekomen.
Main ideas
Wetenschappers hebben ontdekt dat volwassenen verschillende soorten hersencellen hebben,
die gerangschikt zijn in een karakteristieke organisatie (de cytoarchitecture). Die organisatie is
beschreven in termen van areal aspect (verschillende gebieden hebben verschillende functies)
en laminar aspect (de lagen van het brein die verschillende soorten cellen bevatten).
Er zijn 7 hoofdprocessen van hersenontwikkeling die uiteindelijk tot deze karakteristieke
cytoarchitecture voeren. Dit zijn:
1. Proliferation: het creëren van het juiste totaal aantal cellen
2. Migration: het verplaatsen van de gemaakte cellen naar de juiste locatie
3. Differentiation: het transformeren van de cellen in de juiste typen
4. Growth: elke cel wordt in de lengte en in de breedte groter
5. Synaptogenesis: de cellen maken connecties met elkaar
6. Regressive processes: het verbreken van connecties en het doodgaan van cellen
7. Myelination: het bedekken van de cellen met een vettige zuur
Er zijn 5 factoren die (positieve of negatieve) invloed hebben op de manier waarop de 7
hoofdprocessen plaatsvinden:
1. Genetische factoren
2. Stimulatie uit de omgeving, omgevingsfactoren
3. Voeding
4. Steroïden
5. Teratogenen
Als er problemen zijn in de organisatie van het brein, kan één van deze factoren de reden
daarvoor zijn.
Hoewel genen een belangrijke rol spelen in hersenontwikkeling, laten plasticiteit (de mate
waarin je iets kunt vervormen tot iets anders) en omgevingsfactoren zien dat kinderen niet
voorbestemd zijn om een bepaald brein te hebben. Biologie is dus niet een vaststaand lot.
De cytoarchitectuur
, Het doel van de hersenontwikkeling is het maken van een brein dat het juiste aantal en het juiste
type hersencellen heeft die zich op de juiste plek in het brein bevinden en die op de juiste manier
met andere cellen zijn verbonden.
Als er iets foutgaat met het aantal cellen in een deel van de hersenen, of met de connecties tussen
cellen, kan dit voor taalproblemen zorgen.
Sommige cytoachitecturen corresponderen met normale levels van taalvaardigheid, sommige met
hoge en sommige kunnen taalproblemen verklaren
Er is een areal organization in de hersenen: de cortex is opgedeeld in verschillende delen, met elk
een eigen functie. Onderzoekers hebben uitgevonden dat mensen met beschadigingen in bepaalde
delen één bepaalde ‘subskill’ van taal niet of minder goed kunnen. Dit is dus ook een onderbouwing
voor het idee dat taalvaardigheid uit verschillende deelvaardigheden bestaat.
Naast deze ruimtelijke organisatie is er ook een laminar organization: een organisatie in lagen.
Er zijn zes horizontale lagen en iedere laag heeft neuronen met een andere morfologie, vastheid, en
functie.
Het brein heeft grofweg twee soorten cellen: neuronen en gliale cellen.
Neuron = zenuwcel, neuronen spelen een rol in het verwerken van informatie
Gliale cellen doen andere dingen, zoals zorgen voor stevigheid en helpen bij de celmigratie.
De 7 processen van breinontwikkeling
Er is prenatale (voor de geboorte) en postnatale (na de geboorte) ontwikkeling van het brein
De prenatale ontwikkeling wordt onderverdeeld in 7 fasen
o Proliferation: de geboorte van nieuwe cellen, tot het juiste aantal is bereikt
Neural tube: tussen brein en ruggemerg. Hier worden, in de proliferative zones, nieuwe cellen
geboren
Die nieuwe cellen maken tijdens mitose exacte kopieën van zichzelf
o Migration: het verplaatsen van de gemaakte cellen naar de juiste locatie
De nieuwe cellen gaan van de proliferative zones in het midden van de neural tube weg, naar de
uiterste lagen van de tube wall.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jetsterkman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
