Samenvatting
Samenvatting Biologie nectar 5 VWO H12 Hormonen
Samenvatting van Biologie nectar 5 VWO H12 hormonen, paragraaf 1-5. Hormonen in het menselijk lichaam, werking, regeling en meer.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
4 beoordelingen
Door: rohivyoussef2 • 1 jaar geleden
Door: remmie • 1 jaar geleden
Door: Emmavanb • 2 jaar geleden
Door: anneaalberts • 3 jaar geleden
Door: danevanengelen • 3 jaar geleden
Bedankt voor je review!!
Voorbeeld van de inhoud
H12 Hormonen12.1 De aanmaak van hormonen
Hormonen= Signaalstoffen die lichaam via bloed doelwitcellen bereiit.
Hormoonklieren: Geven hormonen af:
- Endocriene klieren= Geven producten af aan inwendig milieu (bloed, cellen, lymfe)
- Exocriene klieren= Geven producten af aan uitwendig milieu (huid, darm)
Doelwitcellen zitten in doelwit organen, reageren op hormoon doordat ze een passende receptor hebben.
Hormoonstelsel=
Hypofyse= Centrale hormoonklier, zet andere hormoonklieren aan tot actie/ geeft hormonen af.
- Neurohypofyse/achterkwab, zenuwweefsel, geeft neurohormonen af, hypothalamus bloed
- Adenohypofyse/ hypofysevoorkwab, klierweefsel, geeft hormonen af aangestuurd door
hypothalamus.
Hypothalamus= Meet omstandigheden in lichaam en geeft informatie aan hypofyse.
Koppelt zenuwstelsel aan hormoonstelsel: mkt neurohormonen die activiteit van hypofyse aansturen.
- Neuronen in Hypothalamus maken hormoon aan
- Via uitlopers van neuronen komt hormoon in neurohypofyse
- Uitlopers neurohypofyse geven hormoon af aan bloed
Homeostase= Het in standhouden van dynamisch evenwicht/ interne milieu.
Verschillende hormonen:
Neurohormoon= Hormonen gemaakt door zenuwcellen in de hypothalamus.
- ADH: Neurohormoon uit hypofyse gemaakt door zenuwcellen van hypothalamus nierkanaaltjes,
minder uitscheiding in nieren, bloeddruk omhoog.
- Oxytocine: Neurohormoon uit hypofyse gemaakt door zenuwcellen van hypothalamus, beïnvloed
gladde spieren van baarmoeder + melkklieren bij bevalling.
- Releasing-hormonen (RH): Neurohormoon uit hypofyse gemaakt door zenuwcellen van
hypothalamus bloed Adenohypofyse
o Stimuleert afgifte van hormoon vanuit adenohypofyse.
- Inhibiting-hormonen (IH): Neurohormoon uit hypofyse gemaakt door zenuwcellen van
hypothalamus bloed Adenohypofyse
o Remt afgifte/productie van hormoon uit de adenohypofyse.
Regelen van hormoonconcentraties:
FSH= Follikelstimulerend hormoon, stimuleert ontwikkeling van de follikel in de eierstokken/ zaad in
zaadcellen. Wordt afgegeven door adenohypofyse.
Follikel maakt oestradio/oestrogeen= Stimuleert afgifte LH vanuit hypofyse, remt afgifte FSH.
LH= luteïniserend hormoon, afgegeven door adenohypofyse, ovulatie start + stimuleert follikel + gele
lichaam + stimuleert productieprogesteron.
Gele lichaam: Maakt progesteron + oestrogeen, remmen afgifte FSH en LH.
Positieve terugkoppeling= Effector vergroot afwijking van norm + versterkt verandering.
Negatieve terugkoppeling= Stijging concentratie hormoon 1 lijdt tot daling concentratie van hormoon 2.
Voedingstoffen kunnen aan membraanreceptoren binden: Kunnen als een hormoon werken
= Receptor in celmembraan, waarin signaalstoffen zoals hormonen koppelen.
, 12.2 Reacties op hormonen
Hypothalamus beïnvloed in stappen je lichaamsprocessen:
1. Hypothalamus geeft releasing hormoon af aan hypofyse.
2. Hypofyse geeft nodige hormoon af.
3. Hormoon stimuleert hormoonklier
4. Hormoonklier activeert via eigen hormonen doelwit weefsels en organen.
Groei: Hypothalamus GHRH Hypofyse groeihormoon GH Hormoonklier lever groeifactor IGF bot.
Stress: Hypothalamus CRH Hypofyse adrenocorticotroop ACTH Hormoonklier bijnierschors levert
hormoon cortisol nieren, lever, vet en immuunsysteem (verhoogt hartslag + glucosespiegel).
Herkenning van juiste receptor hangt af van type hormoon:
- Steroïd- + tysorinehormonen: Passeren celmembraan, binden in grondplasma aan receptor.
o Hormoon-receptor-complex: activeert DNA, waardoor ribosomen in RNA eiwitten maken
- Tysorine- (adrenaline) + peptidehormonen: Binden aan receptormoleculen in celmembraan.
o Activiteit G-eiwit van enzym koppelt GTP aan receptor ontstaat cascade reacties.
o Secundaire boodschapper neemt boodschap hormoon over + bindt met molecuul voor actie
Steroidhormonen= Hydrofobe hormonen van cholesterol.
Tysorinehormonen= Hydrofobe hormonen van aminozuur tysorine.
Peptidehormonen= Hormonen opgebouwd uit aminozuren.
Secundaire boodschapper= Kleine moleculen die snel door grondplasma diffunderen.
Signaalstoffen in weefsels:
1. Weefselcellen geven groeifactoren/signaalstoffen af, stimuleren met receptor buurcellen tot deling.
2. Genen voor de productie van eiwitten worden gestimuleerd.
3. Eiwitten beïnvloedden controlesysteem van celdeling/DNA-synthese
Groeifactoren= Signaalstoffen uit beschadigde weefselcellen, stimuleren buurcellen tot deling.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper danevanengelen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen