Kennisdoelen ES
1. De student weet de betekenis van de begrippen dysmatuur en prematuur en beschrijft
welke invloed dysmaturiteit en/of prematuriteit kan hebben op de ontwikkeling van het
eten, drinken en slikken.
Prematuur
- Te vroeggeboren <37 weken
- Krijgt meteen neus-maag sonde
- Vaak negatieve emoties rond het hoofd- en mond gebied door slechte ervaringen
- Bij gezonde prematuren kan je rond week 32/34 beginnen met orale voeding
- Normaal slik je en daarna een uitademing. Bij prematuren gebeurt dit pas rond 37
weken. Dit is ook het moment dat ze goed aan de borst gaan drinken
- Soms kunnen prematuren zwak zuigen
- Er kunnen problemen ontstaan met de conditie, zuigen, slikken en ademhalen,
mondmotorische problemen die het drinken beinvloeden
Dysmatuur
- Te laag geboortegewicht voor de duur van de zwangerschap
- Baby kan dus wel á terme zijn = vanaf 37 weken
Ontwikkeling van het zuigen voor de geboorte
- Bij 40 dagen is er een onderscheid tussen respiratoir en sliksysteem
- Tussen 10 en 14 weken (GA): slikken
- Vanaf 15e week: zuigen
- Cuppen met de tong: 28 weken (GA)
- ‘ Self oral-facial-stimulation’: gaat vooraf aan zuigen en slikken
Terminologie
Piecemeal deflutation: meer slikacts op 1 hap
Penetratie: Contrast tot boven op de stemplooien
Directe aspiratie (voor, tijdens, na de slik): contrast tot onder de stemplooien
Indirecte aspiratie: contrast vanuit het maag-/ darmkanaal tot onder de stemplooien
Stille aspiratie: contrast tot onder de stemplooien maar heeft geen hoorbare hoestactiviteit
tot gevolg
, Intra Uterien Prematuur Zuigeling
14-16 weken 29-32 weken Vanaf 38 weken
-Slikken amnionvocht -Zwak zuigen m.b.v. zuig- en -Matuur zuigpatroon: 10-
slikreflex 30x zuigen per reeks, slikken
15-17 weken -Niet voedend zuigen; en ademen in de reeks -
- Zuigen op vingers onvoldoende coördinatie Vermogen tot verzamelen
adem/ zuig/ slik voor het slikken neemt toe
per maand
Vanaf 34 weken
-Voedend zuigen
-Immatuur
zuigpatroon:
3-5x zuigen per reeks, en
ademen na reeks
slikken
2. De student beschrijft welke invloed een Cerebrale Parese kan hebben op de ontwikkeling
van het eten en drinken.
CP komt bij 40/100 premature- dysmature kinderen voor
- Eet- en drinkproblemen bij 38-70%
- Slikproblemen bij 31%
Kan leiden tot blijvende aandoening in ontwikkeling van de houding en beweging.
- Kunnen problemen hebben met aspiratie van orale voeding, reflux of speeksel door hun
slikproblemen in de orale, faryngeale of oesofageale fase.
- Maaltijden duren vaak lang en zijn stressvol
Invloed op eten, drinken en slikken
- Te hoge/te lage spierspanning in de mond waardoor drinken moeilijk gaat
- Problemen met slikken en kauwen
- Verminderde aansturing mondspieren > onwillekeurige bewegingen > morsen/verslikken
- Afwijkende waarneming voedsel in de mond > overgevoeligheid van warm of koud
voedsel
- Wanneer het kind te weinig voedsel binnen krijgt kan er een groeiachterstand optreden
- Als bij het kind eten en drinken niet prettig verloopt kan er spanning ontstaan tussen de
ouder en het kind
- Afwijkende mondbewegingen van de tong (sabbelen, bijtreflex & kokhalzen) en de mond
worden sterker als er niks aan gedaan wordt
- De spieren die tijdens het eten en drinken, heeft het kind later ook nodig om te praten.
Een verkeerde of onvoldoende gebruik van deze spieren heeft een negatief gevolg op de
taalontwikkeling van het kind
- Het kind heeft alle energie nodig om te overleven waardoor er weinig energie overblijft
om te zuigen
- De baby heeft een zwak zuigreflex dus de voeding opname gaat moeizaam
- Geen start van de zuigbewegingen
, - Beschadiging van het onvoldoende gerijpte longweefsel (door beademing)
3. De student benoemt en beschrijft de fases van het slikken
- Voorbereidende fase
o Het nemen van een slok uit een beker of hap van een vork
- Orale fase (bewust en willekeurig)
o Voedsel kauwen
o Voedsel mengen met speeksel
o Tong brengt voedsel naar achter in de mond
- Faryngeale fase (begin van daadwerkelijke slikken) (bewust en onwillekeurig)
o Verbinding afsluiten naar Nasopharynx (neusholte)
o Trachea aflsuiten
o Larynx heffen
o Oesophagus openen (mondkeelholte)
o Voedsel van mond door larynx persen
- Oesophageale fase (onbewust en onwillekeurig)
o Voedsel of de vloeistof gaat de slokdarm in
o Via peristaltische bewegingen naar beneden gebracht (onwillekeurig).
Slikken
Het geheel van gedrags-, sensorische- en motorische handelingen ter voorbereiding op de
slikbeweging, inclusief de cognitieve bewustwording van de aankomende eetsituatie, de
visuele herkenning van het voedsel en alle fysiologische reacties op de geur en de
aanwezigheid van voedsel, zoals bijvoorbeeld toename van speeksel.
Dysfagie
Door verminderd functioneren van structuren, spieren of zenuwen in het orale, faryngeale
en/of oesofageale gebied met als gevolg problemen bij het transport en/of beveiliging
kunnen één of meerdere consistenties (van vloeibaar tot vast) niet, moeilijk of niet veilig van
mond naar maag gebracht worden. Hierdoor ontstaat een verhoogd risico op
aspiratiepneunomie, dehydratie en/of malnutritie.
Dysfagie vs. eetproblemen
Bij kinderen of mensen met een verstandelijke beperking worden slikstoornissen met een
organisch bepaalde oorzaak vaak versterkt en onderhouden door niet-organische
(gedrags)factoren (Tolboom, 2000)
Dus mogelijk wel een eet-drinkprobleem,
terwijl er geen slikstoornis (meer) is!
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 2020student. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.