Samenvatting
Biologie Voor Jou 5 VWO thema 4: planten samenvatting
In deze samenvatting vind je thema 4: planten uit Biologie voor jou 5 VWO boek b.
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 5 pagina's
Voorbeeld 1 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Thema 4 uit 5B Biologie Voor Jou: plantenWortels, stengels en bladeren zijn de organen van een plant of boom. Een zaadplant zit meestal deels
in de grond (wortels) en een deel boven de grond (stengels en bladeren). De grond levert de plant
water en mineralen en de lucht levert met name koolstofdioxide. Om elk orgaan van een plant zit
een laagje ‘stevige’ cellen, genaamd het epidermis, opperhuid of kurk. Dit beschermt de plant tegen
vochtverlies en infecties. In de wortels groeien deze epidermiscellen uit tot wortelharen. In elk
orgaan zitten ook transportvaten. Dit zijn de houtvaten en de bastvaten. Het weefsel tussen de vaten
en het epidermis zit, heet het vulweefsel, ook wel schors of merg genoemd. Dit is betrokken bij
fotosynthese, opslag en stevigheid.
De verandering van cellen in een plant tijdens de groei, noemen we de ontwikkeling. Er vinden
bijvoorbeeld delingen plaats in de meristemen van de plant. Meristemen zitten in de toppen van
wortels en stengels. Meristemen worden ook wel groeipunten genoemd, omdat er weer nieuwe
wortels/stengels uitgroeien. In de stengels van planten zitten ook meristemen, alleen hier heet het
cambium. Normale meristemen zorgen voor lengtegroei, het cambium zorgt er juist voor dat de plant
een stukje dikker word. In deze meristemen, zowel het cambium als de normale, zitten stamcellen.
Stamcellen zijn cellen zonder functie. Ze kunnen dus (bijna) elke functie in de plant aannemen. Door
deze stamcellen blijft de plant zijn hele leven doorgroeien. Een plant groeit doordat als er in het
meristeem een cel deelt, er in één van de twee ontstane dochtercellen, celstrekking optreed. Hierbij
verandert een cel van vorm, en kan deze een speciale functie krijgen.
In houtachtige planten vindt zowel lengte als diktegroei plaats. Lengtegroei vindt alleen plaats in de
jonge delen van de plant. Diktegroei vind vooral plaats in het ringvormig meristeem, dat het
cambium heet. Een houtachtige plant groeit in de dikte, doordat cellen in het cambium zich delen.
Na de deling blijft één van de cellen in het cambium liggen. De andere komt erbuiten te liggen. Aan
de binnenkant van het cambium vormen zich houtcellen en aan de buitenkant ervan bastcellen. De
houtcellen kunnen houtvaten, en de bastcellen bastvaten vormen.
Houtvaten ontstaan uit boven elkaar gelegen houtcellen. De houtcellen zetten zich af tegen de
verticale primaire celwanden en dikke secundaire celwanden van cellulose en lignine (houtstof). De
wanden tussen de houtcellen boven en onder elkaar verdwijnen, later de houtcellen zelf ook. Bij
bastvaten verdwijnen de wanden tussen de cellen niet, maar komen er openingen in. De cellen
verdwijnen dus ook niet, maar wel de celkernen. Hierdoor leven bastvaten maar kort. Dode
bastvaten worden dichtgedrukt.
Er ontstaan veel meer hout dan bastcellen. Zo ontstaat er ieder jaar een dikke laag houtvaten en een
dunne laag bastvaten. Al het hout dat in één jaar is gevormd heet een jaarring. Al delend komt het
cambium steeds meer naar buiten te liggen en word de plant dus steeds dikker.
Het is niet zo dat het dunne bruine ringetje bastcellen zijn, en de dikke, iets lichtere ring, houtcellen
zijn. in het voorjaar groeien planten snel. Hierdoor ontstaan in het voorjaar dus veel wijdere
houtvaten met dunnere wanden. Dit is het lichte deel. In de zomer, wanneer planten niet meer zo
snel groeien, ontstaan er dus nauwere houtvaten met dikkere wanden. Dit zomerhout is donkerder
van kleur als het voorjaarshout. In de herfst en winter vinden er geen delingen in het cambium
plaats. Daardoor is de overgang tussen de zomer en de voorjaarsringen zo duidelijk. Die overgang
heet de jaargrens.
Het transport in zaadplanten vind vooral plaats door de hout en bastvaten. De houtvaten vervoeren
vooral het water en zouten dat door de wortels is opgenomen, via de stengels naar de bladeren. Dit
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper winstonbrouwer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77254 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen