Hoofdstuk 7 De jongvolwassene(22 – 40 jaar)
7.1 De lichamelijke ontwikkeling
De volwassenheid is een dynamische periode die sterk beïnvloedt wordt door
iemands levenservaringen. Je draagt zelf de verantwoordelijkheid voor je gedragen
en kan voor jezelf zorgen. Tegenwoordig worden we ouder dan vroeger.
Tot een jaar of 25 gaat de lichamelijke conditie vooruit, daarna zakt dit weer af. Bij
culturen kunnen maatschappelijke volwassenheid en lichamelijk volwassenheid
gelijk verlopen. Bij ons wordt deze kloof steeds groter. Bijvoorbeeld het langer naar
school gaan is een voorbeeld hiervan. Biologische veroudering verloopt niet
synchroon. Het ene slijt eerder dan het andere. Sensorische capaciteit neemt af.
Horen, zien en reactievermogen zijn een voorbeeld. Een genetische aanleg en
levensstijl bepaalt ook het verloop van veroudering. Wear and tear theorie gaat uit
van slijtage. Bij gebruik slijt het af. Use it or lose it theorie gaat uit van gebruik zorgt
voor behoudt.
Wanneer mensen te ambitieus zijn kan een burn-out optreden. Hierbij ben je
emotioneel en lichamelijk uitgeput. Vaak zijn dit harde werkers en doorzetters.
Klachten kunnen zijn:
- Vermoeidheid
- Niet lekker in je vel zitten
- Afkeer tegen het werk
- Terugtrekken uit sociale contacten
Uit een burn-out komen vergt veel aanpassingen. Bijvoorbeeld van levensstijl. Hiervoor
zijn verschillende therapieën.
Keuzestress komt voor bij veel 30-ers. Ook wel het dertigersdilemma genoemd. Veel
opties, de wereld aan je fouten, alleen wat moet je kiezen. De stress ontstaat door te
blijven denken aan keuzes die je niet hebt genomen.
Reproductiviteit speelt bij jonge stellen een rol. Zij gaan denken aan kinderen en
opvoeding. Tegenwoordig zijn er meer vaste relaties van korte duur(seriële
monogamie).
7.2 De cognitieve veranderingen
Kennis wordt toegepast en aangevuld met denkvormen. Gedrag wordt minder
voorspelbaar. De effectiviteit van het denken wordt verbeterd.
Twee soorten intelligentie:
- Gekristaliseerde intelligentie(crystallised intelligence) Deze vorm van
intelligentie heeft betrekking op de denkhandelingen die iemand kan uitvoeren
door het gevolgde onderwijs of werkervaring. Dit komt voor in
oordeelsvaardigheid en die je kunt verwerven in je cultuur. Hierbij spelen
woordenschat, langetermijngeheugen, logisch redeneren en inzicht een rol.
Deze mate van intelligentie geeft aan in welke mate iemand zich de collectieve
intelligentie van de cultuur eigen heeft gemaakt.
- Vloeiende intelligentie(fluid intelligence)
, Deze intelligentie hangt samen met waarneming en verwerking van
ervaringsonafhankelijkheid. Dit zorgt dat je meerdere dingen tegelijk in het
bewustzijn behoudt. Je ziet verbanden en ziet relaties ergens tussen. Dit
neemt toe tot de adolescentie en neemt dan systematisch af.
Volgens Piaget treedt er tussen de adolescent en jongvolwassene geen kwalitatieve
veranderingen op. Er is sprake van stabiliteit in het niveau van denken(assimilatie).
Volgens Schaie klopt dit, maar hij voegt toe
dat er veel meer verschillende situaties zich voordoen bij de jongvolwassene.
Volwassenen hebben meer ervaring om het zo te noemen. Dit biedt de mogelijkheid
om opgedane kennis in verschillende situatie toe te passen(transfer).hoe iemand
zijn kennis gebruikt is verschillend. Schaie beschrijft als volgt hoe dit in levensfasen
plaats vindt:
- Tijdens de kinder- en adolescentiefase is sprake van kennisverwerving
- De jong volwassene is bezig met het toepassen van opgedane kennis.
- In de rijpere volwassenheid(40 tot 60 jaar) treedt de verantwoordelijkheidsfase
op. Informatie wordt gebruikt om anderen te helpen. Bijv. opvoeden van
kinderen
- Bij de oudere volwassene(60 tot 75 jaar) spreek je van een re integratieve
periode. Energie en kennis wordt selectief gebruikt door afweging. Kennis kan
worden overgedragen en de oudere ziet wat voor hem belangrijk is.
Feldman stelt bij de jongvolwassene wordt denken getypeerd met een subjectieve
manier van begrijpen. Dit betekent aspecten afwegen die tegen de eigen normen
en waarden zijn. Zij zijn beter in het onderscheiden van patronen en
persoonlijkheden. Dit zorgt voor efficiënter handelen en kiezen
twee typen mensen
- Adaptors
Mensen willen de wereld naar eigen hand zetten, maar zich
aanpassen(conformeren)
- Innovators
Mensen die grip willen krijgen op de wereld en dingen aanpassen of oplossen.
Deze mensen maken vaak nieuwe verbindingen in de hersenen door te
exploreren
Het denken van een volwassene gaat van hypothetisch-deductief naar pragmatisch.
Dus meer subjectief en emotioneel. Dit gaat van formeel logisch denken naar
postformeel denken. De formele denker
, beschouwt kennis als onveranderbaar, bij postformeel denken wordt dit beschouwd
als iets wat kan veranderen en wordt aangevuld met intuïtie.
Deze mix van denken noemt men gestalt. Het geheel is meer dan alleen een som of
delen ervan. Een mix van denken zorgt voor een completere denkvorm. Veel
situaties worden omgevormd tot een gestalt. Je ziet de samenhang van iets en kan
het een duidelijke structuur geven. Dit heeft alles te maken met persoonlijke
interesses. Mooi voorbeeld pagina 212.
Het postformele denken is minder uniform en binnen grenzen. Zo wordt alles minder
voorspelbaar en onregelmatiger.
In het langetermijngeheugen wordt informatie opgeslagen op een georganiseerde
manier(encoding). Zo kan een persoon deze inhoud oproepen(retrieval).
Ezelbruggetjes worden gemaakt en het kan makkelijk onthouden worden. Wanneer
informatie van een korte tijd is verdwenen, bijv. door een ongeluk spreek je van
retrogade amnesie. Als je hierna niets nieuws meer op kunt slaan noem je dit
anterograde amnesie.
7.3 Het zelfbeeld en de autonomie
Naarmate iemand ouder wordt krijg, volgens de psychoanalytische benadering het
ego(Ich) steeds meer invloed. Het ego is het deel binnen de
persoonlijkheidsstructuur dat strategisch handelt. Het ontwikkelt ook
afweermechanismen die het id(Es) en het superego(Über-ich) om de tuin leiden.
De fase van jongvolwassene wordt door Erikson de fase van intimiteit versus
isolement genoemd. Wanneer ontwikkelingstaken niet vervuld worden, volgt vaak
isolement. Deze taken zijn:
1. Zoeken van een vaste levenspartner
2. Intiem en persoonlijk contact aangaan, zonder jezelf te verliezen
3. Starten van een gezin
4. Opvoeden van kinderen
5. Beroep uitoefenen
6. Nemen van burgerlijke verantwoordelijkheid
7. Vinden van een verwante sociale groep
Havighurst voegt nog als taak toe: het voeren van een huishouding
Jongeren streven naar autonomie. Dit is strijdig met het nemen van
verantwoordelijkheid en zich houden aan eisen van werk en gezin.
Volwassenen hoort meer het aanpassen(conformeren) als het hanteren van eigen
stijl binnen de autonomie.
Jongeren willen zich bevrijden van ouderlijke macht. Zowel economisch als
psychisch. Hij leert zijn eigen normen en waarden. Identiteit is in evenwicht zijn met
jezelf. Hierbij ben je je bewust van kwaliteiten en valkuilen. Zelfbeeld(self concept)
geeft aan hoe je over jezelf denkt.
Zelfbeeld is een soort theorie over je mogelijkheden(self image). Dit is het interne
beeld van een identiteit. Feedback van de omgeving kan voor onzekerheid zorgen.
Complimentjes krikken dit op.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mandy-poker. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.