Samenvatting H1 inleiding in de pedagogiek
Leerdoelen :
- Je kunt uitleggen wat het begrip pedagogiek inhoudt, geredeneerd vanuit jouw
studierichting
- Je kunt aangeven wat het maatschappelijk belang van de 4 basisdimensies is
- Je kunt verbanden leggen tussen het circulaire proces en de uniciteit van het
kind
- Je kunt een mening vormen over de invloed van de 4 basis dimensies op de
zelfredzaamheid zelfstandigheid en het zelfvertrouwen van het kind
- Na het bestuderen van dit hoofdstuk kun je een mening vormen over facetten
die een rol spelen bij het opvoeden van het kind in de samenleving.
1.2 beschrijving van het begrip pedagogiek
Pedagogiek:
- Houdt zich bezig met de opvoeding van kinderen en jeugdigen van 0-18 jaar
- Term is afgeleid van het Griekse woord paidagoogia
o Samengesteld uit het woord pais = kind, en agogein= leiden
- Betekent dus kinderleiding
- Andere woorden voor pedagogiek:
o Opvoedkunde = richt zich op de vaardigheden van de opvoeder
o Opvoedleer = richt zich op het vergaren van kennis over opvoeden
o Opvoedwetenschap = richt zich op het ontwikkelen van theorieën over
en methoden met betrekking tot opvoeden
o Deze 3 begrippen verschillen veel van betekenis
- = een opvoedingswetenschap met eigen theorieën en methoden.
- Ontleent zijn theoretische gegevens ook aan andere wetenschappen
- Maakt gebruik van hulpwetenschappen:
o Psychologische,sociologische,filosofische,theologische
levensbeschouwing) en andragogische wetenschappen
Definitie van opvoeding = is alle omgang tussen ouder en kind waarbij de ouder
gericht een relatie met het kind aangaat. In deze omgang biedt de ouder het kind
liefde, geborgenheid, veiligheid, intimiteit, aandacht, grenzen, instructie,
ondersteuning en controle. Hierdoor zal het kind tot zelfontplooiing komen en over
het nodige zelfvertrouwen en de nodige zelfstandigheid en zelfredzaamheid
beschikken om richting te geven aan zijn verdere leven.
Sprake van opvoeding als de volgende 3 punten spelen in de omgang tussen de
ouder en het kind:
1. Er is sprake van wederzijdse respect tussen ouder en kind
2. Het kind ervaart voldoende veiligheid bij, heeft vertrouwen in, kan rekenen op,
voelt zich geaccepteerd door en krijgt ondersteuning van de ouder
3. Het kind wordt door de ouder uitgedaagd om eigen beslissingen te nemen en
te experimenteren met nieuwe dingen, waardoor hij vertrouwen krijgt in zijn
omgeving.
, 1.3 de vier basisdimensies van opvoeden
Wat ouders doen als ze een kind opvoeden kan worden uitgesplitst in 4 basis
handelingen
De 4 dimensies zijn met elkaar verbonden
- Ze kunnen niet afzonderlijk worden toegepast in de opvoeding
- Ondersteuning bieden
- = opvoedgedrag van ouder dat liefde en zorg voor het kind uitdrukt en
dat zich richt op zijn fysieke en emotionele welzijn, waardoor het zich
begrepen en geaccepteerd voelt.
- Voorbeelden: bemoedigen, accepteren, helpen, samenwerken, affectie
tonen en liefdevol omgaan met het kind, aandacht en interesse tonen
voor de handelingen, gedragingen en signalen van het kind en
adequaat daarop reageren, vertrouwen in het kind laten blijken.
- Warmte en affectie
Als het kind ondersteuning van de ouder ervaart, zal het de
wereld om zich heen met vertrouwen tegemoet treden. Het kind
ervaart ondersteuning door de emotionele betrokkenheid
‘warmte’ en affectie van de ouder te voelen.
Zijn niet weg te denken in de opvoeding
Betekenen veel voor het welzijn van het kind
Duiden op emotionele beschikbaarheid van de ouder.
Warmte:
Element in het ouderlijk opvoedkundig handelen voor een
positieve ontwikkeling van het kind.
Gebrek:
Goede voorspellers voor agressie vandalisme bij het kind
tot ver in de volwassenheid
- Responsiviteit:
= de mate van adequaat reageren van de ouder op de signalen
van het kind aanduidt
Gaat sensiviteit vooraf = dat het gevoelig zijn inhoudt voor de
signalen die het kind aangeeft ten aanzien van zijn behoeften en
gevoelens
Responsieve ouder:
Gericht op de signalen die het kind uitzendt
Signalen worden door de ouder opgemerkt (sensitief)
En wordt adequaat op gereageerd (responsief)
- Kan bijdragen tot een positieve ontwikkeling van het kind, doordat het
aanvoelt dat het door de signalen die het uitzendt een bepaalde invloed
kan uitoefenen op de buitenwereld
- Vaak te maken met een handeling van de ouder ten opzichte van het
kind
Kan zichtbaar worden in de vorm van straffen en belonen
Beloning: