Dit document is een samenvatting van alle lesstof van het vak Leefstijl en gezondheid (2117MA112A) uit het eerste jaar Sportkunde op de Hogeschool Inholland Haarlem. De samenvatting bestaat uit twintig pagina's en bevat zeven lessen:
Leefstijl en gezondheid les 1: Gezondheid
Leefstijl en gezondhe...
1.1 Verschillende visies over de definitie van gezondheid:
Oude medische visie: Gezondheid is de afwezigheid van ziekte of gebrek. Er is een monocausale (=
door één oorzaak ontstaan) verklaring.
Biologische benadering: lichaam in homeostase(= neiging van een systeem of organisatie om een intern
evenwicht te bereiken en dat evenwicht te handhaven) houden.
Psychologische benadering: geestelijk optimaal voelen.
Sociale benadering: maatschappelijk functioneren.
Deze bovenstaande visies vallen samen in een humane versie -> multicausale (= door meerdere
oorzaken ontstaan) benadering van gezondheid.
Definitie volgens World Health Organisation (1948): Een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en
sociaal welbevinden en niet louter de afwezigheid van ziekte of lichamelijk gebrek.
Definitie volgens Machteld Huber (2013): Gezondheid is het vermogen om je aan te passen en je energie
te voeren in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven.
↓
Positieve gezondheid in zes onderdelen:
Lichamelijk welbevinden
Mentaal welbevinden
Zingeving
Kwaliteit van leven
Sociaal maatschappelijk
participeren
Dagelijks functioneren
1.2 Gezond bestaan:
Gezondheid is geen statisch begrip. Daarom word er gesproken over het begrip gezond bestaan. Het ene
moment kun je een ‘ziekte’ hebben en het andere moment ‘gezond’ zijn. Er zijn continu bedreigingen en
begunstigingen werkzaam.
Gezond en ziek zijn is geen kwestie van of-of, maar er is een glijdende schaal/continuüm aanwezig.
Gezondheid wordt bedreigd/begunstigd door negatieve en positieve invloeden, die kunnen
veranderen/verwijderen. Voor een gezond bestaan is het evenwicht tussen draagkracht en draaglast
van belang.
, Preventie:
De WHO voerde in de jaren zeventig een nieuw gezondheidsbeleid uit, met daarin meer aandacht voor
het preventiebeleid. Preventie is een van de belangrijkste instrumenten van de gezondheidszorg.
Redenen om voor preventie te kiezen:
Winnen van levensjaren (gezondheidswinst)
Kostenbesparing (preventie-paradox)
In stand houden van de zorgcapaciteit (vergrijzing)
1.3 Soorten preventie:
Primaire preventie:
Het voorkomen dat er nieuwe ziektegevallen ontstaan door de oorzaak bij een gezonde populatie weg
te nemen.
Gericht op gezonde personen die een verhoogt risico hebben om ziek te worden.
Voorbeeld:
- Vaccineren van zuigelingen
- Jongeren niet te laten beginnen met roken en/of drinken
Secundaire preventie:
Vroege opsporing van een ziekte of een risicofactor/risicovol gedrag voor een ziekte.
Het doel is om het ziekteproves in een zo vroeg mogelijk stadium op te sporen.
Voorbeeld:
- Screening van borstkanker
- Rokers laten stoppen met roken
Tertiaire preventie:
Het voorkomen van het chronisch worden van een aandoening, van complicaties en van blijvende
handicaps. De ziekte is dus al aanwezig.
Het doel is om de gezondheidssituatie te optimaliseren bij de reeds bestaande ziekte/aandoening.
Voorbeeld:
- Leefregels voor chronisch zieken (bijvoorbeeld diabetes patiënten)
, Leefstijl en gezondheid les 2: Epidemiologie
Definitie epidemiologie: De medische wetenschap die de frequentie van ziekte in menselijke populatie
bestudeert. Voorbeeld:
- Verhogende levensverwachting
- Overgewicht bij jongeren.
Epidemie: een snelle toename in de mate van voorkomen van bepaalde ziekten of ziekteverschijnselen
in een relatief kort tijdsbestek.
Beschrijvende epidemiologie: beschrijving van het voorkomen van ziekten in een populatie,
onderverdeeld naar kenmerken zoals leeftijd of geslacht. Deze gezondheidsstatistieken worden in cijfers
uitgedrukt (frequentiematen).
2.1 Frequentiematen:
aantal zieke individuen
Epidemiologische breuk: ----------------------------------------------------
totaal aantal personen in de risicogroep
Prevalentiematen: Het aantal mensen dat op een bepaald moment een bepaald gezondheidsprobleem
heeft. Dit wordt vaak per 100, 1000 of grotere veelvoud van 10 uitgedrukt. Des te kleiner de noemer,
des te zeldzamer het gezondheidsprobleem (1/100 > 1/1000). De prevalentiematen geven aan hoeveel
personeel, spullen etc. er nodig zijn voor in de gezondheidszorg.
Incidentiematen: Het aantal nieuwe ziektegevallen van een bepaald gezondheidsprobleem gedurende
een bepaalde periode (vaak 1 jaar) betrokken op de risicopopulatie. Dit geeft inzicht in de snelheid van
de verspreiding van een ziekte. Incidentie kan worden opgevat als “de kans op het krijgen van
[gezondheidsprobleem]”
↓
Veel ziektes zijn leeftijdsafhankelijk. Hierdoor worden vergelijkingen over jaren en tussen verschillende
populaties moeilijk. Om deze invloed weg te werken, kan er gestandaardiseerd worden. Met deze
corrigerende rekenmethode worden er variabelen weggelaten/vervangen om de vergelijkingen over
jaren en tussen verschillende populaties te kunnen maken.
Mortaliteit: Het aantal mensen dat overlijdt in een bepaalde populatie, in een bepaalde periode (vaak 1
jaar). Sterfte hangt met leeftijd samen dus wordt sterfte veelal gespecificeerd voor bepaalde
leeftijdscategorieën.
Verband tussen prevalentie en incidentie:
Als veel mensen ziek worden (= incidentie) zullen ook veel mensen de ziekte hebben (=
prevalentie).
De mensen die ziek zijn geworden, blijven ziek (= prevalent) totdat ze, door dood of genezing, niet meer
ziek zijn.
Prevalentie = incidentie * ziekteduur
Chronische ziekten hebben een lage incidentie. Toch heeft het een vrij hoge prevalentie, omdat
chronische ziekten een lange ziekteduur hebben.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JasperDirkmaat. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
