Alles wat in de colleges is besproken staat in deze samenvatting en mijn eigen aantekeningen hierbij. Inclusief oefenvragen (met antwoorden) en afbeeldingen die de stof duidelijker maken. ik heb een 7.5 gehaald met deze samenvatting
Hoorcollege 1
Vandaag:
- Introductie
- Definitie & classificatie van medicatie
- Administratie
- Farmacokinetiek en Farmacodynamiek
- Neuronen (functie en hoe ze eruit zien)
Tentamen: 40 mc vragen
- Bijvoorbeeld dingen in de goede volgorde stoppen kan ook.
- Of dingen met elkaar combineren
- Vooral lectures, maar het boek kan heel handig zijn
- Hoofdstukken: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 14
1) Definities en classificatie
Farmacologie = kennis over drugs en medicijnen; de kunst van het voorbereiden van
medicatie
- De wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van de wederzijdse acties, of
interacties, tussen farmacologische stoffen en fysiologische processen
- Als je iets in je lichaam stopt is er altijd een reactie (fysiologisch)
- Farmacon = medicijn / farmaceutisch product
Definitie ‘’Drug’’
- Engels → farmacologisch werkzame stof
o Medicatie of een andere stof met een fysiologisch effect
o Psychoactieve stof voor misbruik, verdovend of stimulerend
1
, - Nederlands → Psychoactieve stof voor misbruik
o Geneesmiddel / stimulerend middel met een min of meer ‘drugging’ effect, wat
kan leiden tot afhankelijkheid (verslaving)
o In het Nederlands heeft het eigenlijk alleen een negatieve betekenis
Classificatie is gebaseerd op verschillende manieren:
Verschillende gronden
- Werkingsmechanisme van medicatie
o Ideaal maar te weinig bekend over werkingsmechanismen. We denken dat we
het begrijpen maar er zijn vaak rare bijeffecten waar we niet zo veel van
weten.
- Chemische structuur (we kunnen ernaar kijken)
o Interessant, maar dezelfde structuur kan verschillende effecten hebben
- Gedragseffecten
o Makkelijkste, en daarom doen we het meest. Het is niet optimaal, maar we
doen het wel gebaseerd op gedragseffecten.
Classificaties:
(je hoeft ze niet precies allemaal te weten, degene die je moet weten worden besproken in de
lectures over stoornissen):
- CZS onderdrukkers
o Barbituraten (kalmerende middelen): worden weinig gebruikt, ze hebben
heftige effecten
o Ethylalcohol: het kan iemand oppeppen of juist rustiger maken
o Anesthetica
- Anti-anxiolytics (anti-angst):
o Benzodiazepinen (ze zijn vaak effectief, maar soms iets te effectief)
▪ Valium/librium
o Niet-benzodiazepinen (we starten hier vaak mee in een behandeling)
▪ Zolpidem / buspiron → schrijven we vaak eerst voor
→ normaliseren het proces, waardoor je weer in een nieuwe balans komt. En stoppen
met het proces van medicatie nemen is altijd lastig. Maar of je er van afhankelijk
wordt dat verschilt per soort medicatie.
- Anti epileptica
o Benzodiazepines: ze hebben een groot effect op het CZS.
o Clonazepam
o Clorazepaat
- Stimulanten (worden vaak veelbesproken, en zijn vaak verslavend):
o Cocaïne
o Amfetamine (speed)
o Methylfenidaat: wordt vaak gebruikt bij ADHD. Minder verslavend het hangt
af van de voorafgaande status van een persoon. Het kan iemand oppeppen en
verslavend zijn als je geen ADHD hebt, maar bij iemand die ADHD heeft
normaliseert het de balans in iemands brein voor een verslaving bijvoorbeeld.
o Cafeïne
o Nicotine
- Antidepressants
o Tricyclisch (imipramine)
o Selectieve serotonineheropname remmers (SSRI’S) (depressies)
o Monoaminen-oxidaseremmers (MAO-remmers) → agressie
2
, - Stemmingsstabilisatoren
o Lithium
- Narcotische pijnstillers (kunnen moeilijk zijn om te stoppen met gebruiken):
o Opioïden
o Morfine
o Codeïne
o Heroïne
- Antypsychotica
o Chloorpromazine
o Risperidone
o Haloperidol
- Psychedelica en hallucinogenen
o LSD
o Marihuana
o Hasj
o mescaline
Mescaline → een goedkoop alternatief en vegan alternatief om LSD te gebruiken. Het is een
deel van een cactus en het heeft geen verslavende effecten. Het is wel heel vies, en het geeft je
een trip van 8-12 uur. En de eerste paar uur zijn de effecten heel erg.
- Peyote & San pedro cactus: schreef er een boek over terwijl hij het had gebruikt.
2) Administratie
4 belangrijke fases:
- Absorptie = van toedieningsplaats → bloed
- Distributie =Verdeling in het hele lichaam
- Metabolisme = ontzetting door het lichaam
- Excretie = uitscheiding van het lichaam (omdat het lichaam het niet wil hebben)
Absorptie (manieren)
1. Mucosal paden:
- Oraal: mond → maag → bloedstroom (35% blijft werken en het duurt langer, het is
moeilijker om een overdosis te krijgen).
- Rectaal: toedienen via endeldarm (bil) (65% blijft actief)
- Mondslijmvlies: tablet → snel effect (nadeel is wel dat stel iemand heeft een
allergische reactie op medicatie dan komt dit ook snel tevoorschijn)
2. Parenteraal
- Door een injectie. Het is gevaarlijk omdat je de medicatie meteen in je bloedstroom
stopt en je misschien een allergische reactie hierop kan geven.
o Intraveneus: ader
o Intramusculair (spier)
o Subcutaan (onderhuidse injectie)
3. inhalatie
Distributie
- In het bloed (albumine) nadert.
- Distributie 2 soorten:
3
, o Extracellulaire (bloed plasma)
o Intracellulaire (water in lichaamscellen)
- Snelheid van distributie hangt af van vet oplosbaarheid: de medicatie moet langs
soorten membraam om je lichaam te komen. Als dit makkelijk is dan heeft het sneller
een effect.
o Via het membraan: passieve diffusie volgens concentratiegradiënt
o Hogere oplosbaarheid van lipiden → hoe beter de medicatie langs het
membraan gaat → snellere distributie van de medicatie in je lichaam
o Voorbeeld: heroïne v.s. morfine
3) Farmacokinetiek en farmacodynamiek
Farmacokinetiek: Effecten van medicatie over de tijd:
o Absorptie (komt in je bloedstroom)
o Distributie (wordt door je lichaam verspreid)
o Interactie met receptoren
o Eliminatie van de medicatie uit je lichaam
- Veranderingen over de tijd in termen van serum concentratie van medicatie en
metabolieten
- Serum concentratie van medicatie = Hoeveel percentage van de medicatie is nog
aanwezig in je lichaam?
- Metabolieten = afbraak producten. Is het al veel afgebroken ? → veel metabolieten
- Farmacokinetiek gaat vooral over: Hoe verwerkt het lichaam de medicatie?
(metabolisme). Hoe komt het naar de plekken waar je een effect wilt hebben
(distributie).
Farmacokinetiek
- Volledige bloedcirculatie in +/- 1 minuut. Om van 1 plek in je lichaam door het hele
lichaam weer terug te gaan naar dezelfde plek duurt dat 1 minuut.
- Dat is omdat we heel veel bloedvaten hebben: 10 miljard → 200 vierkante meter
- Elke cel <10 – 30 micron van capillair (micron = 0,001 millimeter). Elke cel is
dichtbij de capillair. En daardoor kan het een snelle interactie hebben.
Je hebt een grote bloedcirculatie en kleine bloedcirculatie
die de medicatie verwerken.
Farmacodynamiek
- Farmacodynamiek = hoe reageert het lichaam op de medicatie?
o Medicatie met receptor interactie. En deze interactie resulteert in een bepaalde
reactie van je lichaam.
o De distributie van een medicatie en hoe en wanneer het het lichaam verlaat
o Bepaal farmacologische, therapeutische en toxisch effect
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper catharinavandedem. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.