Samenvatting kennistoets de familie module 1.2:
Diverse samenlevingsvormen:
Samenwonen zonder samenlevingscontract:
Samenwonen zonder samenlevingscontract is als je niks hebt geregeld en simpel weg in
hetzelfde huis woont. Dit kan financiële risico’s oplopen voor je inkomen en vermogen als je
uit elkaar gaat of iemand overlijdt. Er geldt bij ongehuwd samenwonen totaal geen
dwingend recht, je hoeft dus niks te doen en regelen als je dat niet wilt maar als je uit elkaar
gaat zal je hier de consequenties van merken. Ongehuwd samenwonen heeft dan ook
rechtsgevolgen voorbeelden hiervan zijn het belastingrecht.
Samenlevingscontract:
Je kan ook samenwonen onder een notarieel contract dit betekent dat je een
samenlevingscontract hebt gesloten hierin kan van alles geregeld worden. Voor sommige
rechtsgevolgen is een samenlevingscontract, geregistreerd partnerschap of een huwelijk
vereist. Als je bijvoorbeeld in aanmerking wil komen voor een partnerpensioen. Dit kan ook
belastingtechnisch handig zijn. De basisdingen die in een samenlevingscontract staan zijn:
- De verdeling van de kosten van boodschappen, kleding, woonlasten;
- De bankrekening(en);
- De kosten voor het verzorgen en opvoeden van kinderen;
- De verdeling van de bezittingen als u uit elkaar gaat;
- Een verblijvingsbeding: als uw partner komt te overlijden mag u de
gemeenschappelijke bezittingen houden.
Het probleem wat een samenlevingscontract met zich mee brengt is dat er in de relatie niet
altijd aan gehouden wordt moet het contract dan veranderd worden? En als er drastische
veranderingen ontstaan moet het contract dan ook aangepast worden? Hier denken
mensen vaak niet aan.
De voorwaarden om een samenlevingscontract aan te gaan is dat je niet onder curatele mag
staan en minimaal de leeftijd van 18 jaren hebt moeten bereikt.
Geregistreerd partnerschap:
Wanneer je een geregistreerd partnerschap aangaat met iemand leg je een formele relatie
af bij de gemeente dit lijkt op een huwelijk zonder het echte ja-woord. Je hebt hier wel nog
steeds de rechten en plichten die ze ook bij een huwelijk hebben zoals onderhoudsplicht
(1:81 BW) voor de ander en het erfrecht is hier ook geregeld. Ook bij het krijgen van
kinderen is het juridisch ouderschap vaststellen makkelijk dit gaat automatisch als je met de
biologische moeder bent getrouwd. Het ontbinden van een geregistreerd partnerschap kan
je buiten de rechter om eindigen als hier geen minderjarige kinderen in betrokken zijn.
Huwelijk:
Een huwelijk is een geregistreerd partnerschap maar dan uitgebreider. Bij een huwelijk
wordt het ja-woord gezegd. Ook hier heb je rechten en plichten onderhoudsplicht,
verzorging en opvoeding van kinderen. Ook hier krijg je automatisch het juridisch
ouderschap over het kind als je getrouwd met de persoon die het kind gebaard heeft. Er is
een automatisch gemeenschap van goederen. Het ontbinden van een huwelijk moet wel bij
de rechter ongeacht of er minderjarige kinderen in betrokken zijn. Wel heb je bij een
huwelijk de optie om te scheiden van tafel en bed dit heb je bij een geregistreerd
partnerschap niet.
,Inhoud ouderschap en gezag:
De inhoud van ouderschap wordt in besproken in het ouderschapsplan. Wat hier allemaal in
staat is:
- Hoe jullie de zorg en omgang regelen
- Dagen en tijdstippen waar de kinderen zijn
- Hoe het brengen en halen geregeld wordt
- Regeling rond feestdagen, verjaardagen en andere bijzondere dagen
- Verdeling van de vakanties
- Wat de kosten voor de zorg zijn
- Berekening van de kinderalimentatie
- Wijze van elkaar informeren en hoe vaak
- Wijze van samen beslissingen nemen en waarover
- Adres waar de kinderen worden ingeschreven
- Hoe het contact met vrienden en familie wordt geregeld
De zorg en omgangsregeling, de zorgregeling of omgangsregeling is onderdeel van het
ouderschapsplan. Ouders die samen ouderlijk gezag hebben, spreken een zorgregeling af.
Deze regeling bevat afspraken over hoe ouders de zorgtaken en opvoedingstaken verdelen.
Als 1 ouder gezag heeft, spreken de ouders een omgangsregeling af. De ouder zonder gezag
mag het kind blijven zien. Maar die ouder is niet verantwoordelijk voor de zorg en
opvoeding van het kind. Als je problemen hebt met het opstellen van een ouderschapsplan
kan je hulp inschakelen van bijvoorbeeld iemand uit je omgeving, een mediator of de
gemeente.
Iedere minderjarige moet onder gezag staan of dit ouderlijk gezag of voogdij is maakt niet
uit. Het ouderlijk gezag omvat de plicht én het recht van een ouder om zijn minderjarig kind
op te voeden en te verzorgen. Dat betreft het lichamelijk welzijn, de veiligheid en de
ontwikkeling van het minderjarige kind.
Ontstaan en verlies ouderschap/gezag binnen diverse samenlevingsvormen:
Ontstaan van het ouderschap. Juridisch ouderschap en gezag hoeft niet allebei van dezelfde
persoon te komen.
Juridisch ouderschap verkrijgen: dit wordt geregeld in art. 1:198 BW en 1:199 BW.
Als eerste het moederschap je kan moeder worden via:
- Geboorte, als het kind uit jou geboren is.
- Als je op het tijdstip van de geboorte getrouwd of een geregistreerd partnerschap
hebt met de geboortemoeder.
- Als je het kind hebt erkend.
- Als je ouderschap gerechtelijk is vastgesteld.
- Als je het kind hebt geadopteerd.
Vader van een kind is de man:
- De man die op het tijdstip van de geboorte getrouwd of een geregistreerd
partnerschap heeft met de geboortemoeder.
, - De man die op het tijdstip van de geboorte getrouwd of een geregistreerd
partnerschap heeft met de geboortemoeder maar die binnen 306 dagen voor de
geboorte van het kind is overleden.
- De man die het kind heeft erkend.
- De man waarvan het ouderschap gerechtelijk is vastgesteld.
- De man die het kind heeft geadopteerd.
Dit zijn de manieren van het ontstaan van het juridisch ouderschap. Het juridisch
ouderschap eindigt niet met dood, maar als dit bevestigd is kan het wel ontkend worden dit
wordt in verschillende artikelen geregeld het ontkennen van vaderschap is bijvoorbeeld
geregeld in art. 1:200 BW. Ook kan je maar max. 2 juridische ouders hebben.
Het gezag: vanaf titel 14 boek 1 BW.
Het verkrijgen van gezag gaat meestal samen met het juridisch ouderschap maar hoeft niet
altijd. Sommige mensen zijn hier niet geschikt voor je mag als je onder curatele staat, als je
minderjarig (en niet meerderjarig bent verklaard) geen gezag uitvoeren.
Je kan van rechtswege gezag krijgen als geboortemoeder. En als je in een formele relatie
bent met de geboorte moeder (art. 1:251 BW).
Ook kan je zonder een formele relatie gezag krijgen. Dit moet wel in het openbare register
worden genoteerd als in art. 1:244 BW. De griffier toetst aan de voorwaarden van art. 1:252
lid 2 BW.
Je kan ook gezag krijgen over een kind als niet-ouder je moet hier dan wel in een nauwe
persoonlijke betrekking staan met het kind. Dit kan bijvoorbeeld een stiefouder zijn. Dit
wordt geregeld in art. 1:253t BW.
Het veranderen van gezag na scheiding en overlijden.
Scheiding: bij een scheiding wordt er een ouderschapsplan opgesteld waar ook het gezag in
wordt geregeld. Als het gezag gezamenlijk werd uitgevoerd voor de scheiding dan wordt het
meestal ook gezamenlijk uitgevoerd na de scheiding. In art. 1:251a BW staat wel dat er
eenhoofdig gezag kan worden aangewezen als dit een betere situatie is voor de belangen
van het kind.
Overlijden: bij het overlijden van een gezag hebbende ouder gaat het gezag automatisch
naar de overlevende ouder die van rechtswege het gezag over de kinderen heeft. Dit wordt
geregeld in art. 1:253f BW. Als de overleden ouder eenhoofdig gezag had bepaald de
rechter dat het gezag naar de overlevende ouder zonder gezag overgaat, de rechter wijst dit
verzoek af als het niet staat in de belangen van het kind. Dit wordt geregeld in art. 1:253g
BW.
Voogdij: als gezag optie is er ook voogdij een voogdij heeft in tegenstelling tot een ouder
met gezag niet de verplichting om het kind op te voeden en te verzorgen. En is niet
onderhoudsplichtig. Bij gezamenlijke voogdij wel. Een kantonrechter heeft ook de
mogelijkheid om het bewind van een voogd te controleren. Het verkrijgen van voogdij kan
op verschillenden manieren: van rechtswege (art. 1:253x BW), door benoeming door een
ouder (art. 1:292 lid 1 BW) of door benoeming door een rechter (art. 1:280 sub a BW).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jadejansen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.