Dit document heeft betrekking op het tentamen FOR jaar 2 periode 2 (S2.1) het is de samenvatting van het boek jaarverslaggeving. Door deze samenvatting heb je alle stof die je nodig hebt voor het tentamen met betrekking tot het boek jaarverslaggeving
Eigen vermogen: Het overblijvend belang in de activa van de onderneming na aftrek van al haar
vreemd vermogen.
Het eigen vermogen is geen zelfstandige waarderingsgrondslag.
Onderverdeling Eigen vermogen
- IASB: De balans moet een afzonderlijke post Kapitaal en reserves hebben en dat deze post
hetzij in de balans hetzij in de toelichting nader wordt onderverdeeld in verschillende
categorieën.
- De Nederlandse wet (en de RJ die zich daarbij aansluit): Geven een gedetailleerde
rubricering:
o Het geplaatste kapitaal
o Agio
o Herwaarderingsreserve
o Andere wettelijke reserves, onderscheiden naar hun aard
o Statutaire reserves
o Overige reserves
o Niet-verdeelde winsten
- Fiscaal: moet een op balansdatum bestaande herinvesteringsreserve als afzonderlijke
component van het eigen vermogen presenteren
Per post van het eigen vermogen dient in de toelichting een mutatieoverzicht te worden opgenomen.
Dit eisen zowel de IASB, a RJ en de wet.
Een belangrijk verschilpunt tussen de regelgeving van de IASB enerzijds en de Nederlandse wet + RJ
anderzijds. Is dat door de wet in bepaalde situaties voorgeschreven wordt dat wettelijke reserves
gevormd moeten worden.
Wettelijke reserves: reserves waarvan de wet bepaald dat deze niet mogen worden uitgekeerd. Dit is
om kapitaalbescherming te creëren voor schuldeisers.
Kapitaalbegrippen voor nv/bv:
- Het maatschappelijk kapitaal: is het nominaal bedrag aan aandelenkapitaal dat volgens de
statuten maximaal mag worden uitgegeven.
- Het geplaatste kapitaal: is het daadwerkelijk uitgegeven deel van het maatschappelijk
kapitaal
- Het gestorte kapitaal is het door de aandeelhouders op het geplaatste kapitaal gestorte
bedrag
Maatschappelijk kapitaal
- Aandelen in portefeuille
Geplaatst kapitaal
- Aandeelhouders nog te storten
= Gestort kapitaal
Bij een NV dient het maatschappelijke kapitaal minstens €45.000 te zijn. Ten minste eenvijfde deel
van het maatschappelijk kapitaal van een nv moet zijn geplaatst.
,Agio: ontstaat doordat de opbrengst van een aandelenemissie hoger is dan de nominale waarde van
de uitgegeven aandelen.
Inkoop van eigen aandelen is alleen toegestaan, indien de aandelen zijn volgestort.
Eigen aandelen kunnen bijvoorbeeld worden ingekocht om optierechten van werknemers te kunnen
laten uitoefenen of om de winst per aandeel te verhogen. Beursgenoteerde ondernemingen gaan
soms tot inkoop over om de beurskoers tijdelijk te steunen.
De wetgever staat wantrouwend tegenover deze inkoop: er verdwijnt immers eigen vermogen en
daarmee een vorm van zekerheid voor de schuldeisers. Voor de nv is daarom een maximum aan de
inkoop van eigen aandelen gesteld van 50% van het geplaatste kapitaal.
Ingekochte eigen aandelen vertegenwoordigen geen stemrechten en hebben daarom voor de
rechtspersoon geen zelfstandige waarde; ze komen niet voor activering in aanmerking.
Het gevolg van het feit dat ingekochte eigen aandelen niet worden geactiveerd, is dat ze in mindering
gebracht dienen te worden op het eigen vermogen. Het eigen vermogen vermindert dus met de
verkrijgingsprijs van de ingekochte eigen aandelen.
Van de wet mogen de eigen ingekochte aandelen niet in mindering worden gebracht op het kapitaal
en de wettelijke reserves. Ze dienen dus in mindering te worden gebracht op de vrije reserves.
Als ingekochte eigen aandelen worden verkocht op een later tijdstip, wordt de opbrengst
rechtstreeks in het eigen vermogen gemuteerd; hiervoor dient dezelfde post te worden gebruikt als
waarop de ingekochte aandelen destijds in mindering zijn gebracht.
Winsten en verliezen uit handel in eigen aandelen worden dus niet in de resultaatrekening
opgenomen. De IASB verbiedt dit ook expliciet.
Intrekking: hierbij wordt het door de aandeelhouders gestorte kapitaal terugbetaald. Bij intrekking
kunnen ze niet meer worden uitgegeven.
Afstempeling: vindt meestal plaats in crisissituatie die nopen tot een financiële reorganisatie. De
aandeelhouders geven een gedeelte van hun rechten prijs. De afboeking van het gestorte kapitaal
doe het gecumuleerde verlies (gedeeltelijk) verminderen.
Personeel optieregeling: wordt ingezet om de betrokkenheid van werknemers bij hun onderneming
te vergroten. De werknemer krijgt met zijn optie het recht om gedurende of aan het einde van een
vooraf overeengekomen periode aandelen in de onderneming van de werkgever te kopen, tegen een
vooraf vastgestelde prijs (uitoefenprijs).
Uitoefenprijs: Wordt meestal vastgesteld op de waarde van het aandeel ten tijde van de toekenning
van de optie.
Het voordeel dat uitvloeit uit de optie is afhankelijk van de waardeontwikkeling van het
achterliggende aandeel gedurende de uitoefenperiode. De werknemer wordt op deze wijze
gestimuleerd om bij te dragen aan verbetering van het resultaat van de onderneming.
In de regelgeving komen twee verwerkingsmethodes voor:
- De reële waarde methode
- De intrinsiek waarde methode
, De intrinsieke waarde: de waarde op een bepaald tijdstip gebaseerd op het voordeel dat de
optiehouder zou realiseren als hij op dat tijdstip zijn optie zou uitoefenen en bestaat derhalve uit
een verschil tussen de beurskoers van het achterliggende aandeel en de uitoefenprijs.
De tijdswaarde of verwachtingswaarde: dit is de extra waarde van de optie (bovenop de
intrinsieke waarde) gebaseerd op de mogelijkheid dat die koersfluctuaties van het achterliggende
aandeel in de resterende uitoefenperiode zodanig zullen zijn, dat er nog meer voordeel zal
ontstaan. De tijdswaarde is niet zelfstandig te berekenen, maar is af te leiden uit het verschil
tussen de beurswaarde van een optie en de intrinsieke waarde.
Naast het door de aandeelhouders ingebrachte kapitaal (gestort kapitaal en agio) bestaat het
eigen vermogen uit reserves en niet-verdeelde winsten
Herwaarderingsreserve: In sommige gevallen (onder meer bij immateriële en materiële vaste
activa en bij een aantal financiële instrumenten) verplicht c.q. toegestaan is om waardestijgingen
van op actuele waarde c.q. reële waarde gewaardeerde activa op te nemen in een
herwaarderingsreserve.
Voorbeeld
De boekwaarde op 1 juli 2016 bedraag 500.000*24.5/25 = 490.000
De waarde stijging van 73.500 wordt geboekt in een herwaarderingsreserve:
0 Pand
Aan/ 0 Herwaarderingsreserve
De herwaarderingsreserve is een wettelijke reserve, dat wil zeggen een reserve waarvan de wet
bepaalt dat deze niet mag worden uitgekeerd. Omdat het saldo van deze post de ongerealiseerde
waardestijging van de nog in de onderneming aanwezige activa weergeeft.
De IASB laat overboeking van de gerealiseerde herwaarderingsreserve naar een andere reserve toe,
maar legt de onderneming hier geen verplichting voor op. De IASB verbied wel een vrijval van de
herwaarderingsreserve ten gunste van het resultaat te laten vallen.
De wet staat deze verwerkingswijze wel toe, al dient het bedrag ervan wel in een afzonderlijke post
te worden opgenomen.
Bij de IASB komt het begrip wettelijke reserves niet voor. Bij de wet en de RJ wel.
In onder meer de volgende situaties dient afzonderlijk een wettelijke reserve gevormd te worden:
- Bij de activering van kosten die verband houden met de oprichting en met de uitgifte van
aandelen en bij de activering van kosten van ontwikkeling. Er moet een wettelijke reserve
worden gevormd ter grootte van het geactiveerde bedrag. Naarmate op de activa wordt
afgeschreven, valt de wettelijke reserve weer vrij.
- Bij niet-uitgekeerde winsten van deelnemingen die worden gewaardeerd volgens de
vermogensmutatiemethode, waarbij uitkeringen door de deelnemende onderneming niet
kan worden bewerkstelligd.
- Bij het kopen van aandelen uit emissie van een nv, waarbij de strotingsplicht wordt voldaan
door inbreng anders dan in geld en de waarde van de inbreng niet is gecertificeerd door een
deskundige. Dit betekent dat tegenover de geactiveerde aandelen een wettelijke reserve
staat.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rosannevdgun. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,89. Je zit daarna nergens aan vast.
