Titel: De aanslag
Auteur: Harry Mulisch
Eerste druk: 1982
Genre: Oorlogsroman, psychologische roman
Thema
Het thema van De Aanslag is de schuldvraag die terugkomt bij zowel Anton als bij Cor Takes en Fake
Ploeg jr. Want wie heeft er nou de schuld van de oorlog en wie is er slachtoffer en wie dader. Want
alle drie hebben ze een dierbare verloren en zijn dus alle drie slachtoffers. Maar Cor en Takes vader
zijn ook daders. Eerst lijkt het de schuld van de Duitsers te zijn, maar later in het boek veranderd dit
beeld.
Samenvatting
Het boek begint met een proloog en daarna volgen vijf hoofdstukken. In deze vijf hoofdstukken zijn
episodes van zijn leven in en na de oorlog.
- In de proloog wordt een beeld geschetst van het leven van de familie Steenwijk. Hij woonde in een
beginnende woonwijk, die nooit afgemaakt is, in een huis die “Buitenrust” heet.
- episode 1 (1945). Toen de familie Steenwijk in janurari 1945 een portje mens-erger-je-niet aan het
spelen was, werd er een aanslag gepleegd. Een aanslag op de NSB’er Fake Ploeg sr., hij werd
neergeschoten voor het huis van Korteweg, die het lichaam verplaatsen naar het huis van Anton en
zijn familie (om zelf niet als dader gezien te worden). De broer van Anton, Peter, zag dit en
probeerde het lichaam te verplaatsen, maar hij werd gezien en vluchtte naar het huis van Korteweg,
waar hij door de Duitsers neer werd geschoten. Verder pakten ze Antons ouders op en staken ze hun
huis in de brand Peter vluchtte weg en bracht die nacht door in de cel met een vrouw die later een
van de daders van de moord bleek te zijn. De volgende dag wordt Anton naar zijn oom in Amsterdam
gebracht.
- episode 2 (1952). Anton wordt door zijn oom en tante opgevoed. Anton kreeg toen ook te horen
dat zijn ouders op de nacht van de aanslag ook doodgeschoten waren, wat hij nog niet wist. (hij
reageerde vrij kalm). Later, toen hij in zijn tweede jaar van zijn studie (medicijnen) zat werd hij
uitgenodigd voor een feestje in Haarlem. Na dat feestje ging hij langs bij de familie Beumer, zijn oude
buren, en het monument in de straat.
- episode 3 (1956). Na zijn studie gaat Anton zich verder specialiseren en als hij op een avond naar
huis gaat, komt hij langs een demonstratie tegen de communistische inval in Hongarije, waar hij Fake
Ploeg jr tegenkomt, hij begint een gesprek en dit eindigt in een felle discussie over de schuldvraag
van de dood van Fakes vader en Antons ouders (dus of Antons ouders wel of niet Fakes vader hebben
vermoord). Fake vindt dat de communisten schuld hebben van alle ellenden en als Anton hem
tegenspreekt, gooit Fake een steen naar een spiegel. De spiegel springt kapot en ook de ouder kachel
in de woonkamer ontploft. Dit doet Anton denken aan toen zijn huis in de brand werd gezet na de
aanslag
- episode 4 (1966) Anton is inmiddels afgestudeerd als anesthesist en hij is getrouwd met Saskia. Ze
hebben een dochter, Sandra. Begin juni 1966 wordt een oud journalist begraven en op die begrafenis
ontmoet Anton Cor Takes. Cor was één van de daders van de aanslag en vertelt over zijn vriendin
Truus Coster, waarmee Anton in de cel had gezeten. Anton gaat later nog eens langs bij Cor en Truus.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper puckvp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.