Samenvatting van het vak controlewerkzaamheden 2.3.
Geschreven a.d.h.v. de boeken grondslagen van auditing en assurance (2428) en de praktijk van auditing en assurantie (7126)
Samenvatting controlewerkzaamheden 2.3
GAA 1.1 Accountantscontrole
Ontwikkelingen zoals voortgaande internationalisering, groeiende mogelijkheid van informatie- en
communicatietechnologieën, trend in de verslaggeving en de groeiende maatschappij dat behoefte heeft
aan toezicht hebben belangrijke invloed op de (financiële) verantwoordingsinformatie en op het werkterrein
van de accountant.
Taak accountant
Het is de taak van de accountant om voldoende en geschikte controle-informatie (NV COS 500) te
verzamelen over de beweringen van het bestuur/het management/de verantwoording plichtige, met het
oogmerk een oordeel te kunnen geven over het getrouwe beeld van die beweringen! In het verleden is dit
vaak misgegaan.
Jaarrekeningcontrole
Het doel van de controle van een jaarrekening is de accountant in
staat te stellen een oordeel te geven of de jaarrekening in alle
van materieel belang zijnde opzichten in overeenstemming is met
de van toepassing zijnde grondslagen van financiële
verslaggeving.
De gebruiker van de jaarrekening kan er niet zomaar vanuit gaan
dat het oordeel van de accountant zekerheid verschaft over de
levensvatbaarheid van de huishouding in de toekomst of over de
doelmatigheid (efficiëntie) en doeltreffendheid (effectiviteit) van het bedrijfsbeleid en de bedrijfsvoering.
In NV COS worden geen kwantitatieve maatstaven voorgeschreven voor de materialiteit. In NV COS 320
wordt aangegeven dat inschatting van de materialiteit een zaak is van vakkundige oordeelsvorming. Bij de
bepaling van de kwalitatieve en de kwantitatieve materialiteit vormt de kennis bij de accountant van de
huishouding en haar omgeving het referentiekader. De accountant moet de materialiteit in overweging
nemen bij:
Het bepalen van de aard, de tijdsfasering en de omvang van de uit te voeren controlewerkzaamheden.
Het evalueren van het effect van afwijkingen.
GAA 1.2 Assurance-opdrachten
Een Assurance opdracht is een opdracht waarbij een accountant een conclusie formuleert die is bedoeld
om het vertrouwen van de beoogde gebruikers, niet-zijnde de verantwoordelijke partij, in de uitkomst van
de evaluatie van of de toetsing van het object van onderzoek, ten opzichte van de criteria, te versterken.
GAA 1.3 Vraag naar Accountantscontrole
Er zijn vier theorieën die de behoefte aan accountantscontrole verklaren en analyseren.
1. Informatietheorie
Verklaart de behoefte aan accountantscontrole vanuit het informatierisico, dat wil zeggen het risico dat
onjuiste informatie is verschaft. De oorzaak van het bestaan van het informatierisico kan worden
gevonden in vier factoren:
1) De afstand van de gebruiker tot het te beoordelen object.
2) Het bestaan van tegengestelde belangen.
3) De toenemende omvang van de te verwerken gegevens.
4) De complexiteit van de transacties
2. Agency-theorie
De behoefte aan accountantscontrole ontstaat door de belangentegenstelling tussen bestuurders van
een onderneming (management/agent) en de eigenaren (aandeelhouders/principaal).
- Agent: management
- Principaal: aandeelhouders
- Monitor: onafhankelijke deskundige
1
,3. Verzekeringstheorie
De controlekosten worden gezien als een vergoeding over het overdragen van het risico van onjuiste
informatie. De te betalen ‘premie’ in de vorm van de kosten van accountantscontrole staat tegenover
het risico van onbetrouwbare informatie en de gevolgen van beslissingen die op basis van die
onbetrouwbare informatie worden genomen. Er kunnen twee vormen van aansprakelijkheid van de
accountant worden onderscheiden:
1) De specifieke aansprakelijkheid ten opzichte van de opdrachtgevers
Dit is de contractuele aansprakelijkheid voortvloeiend uit overeenkomsten, zoals bij wanprestatie.
2) De aansprakelijkheid ten opzichte van derden (beroep van accountant + maatschappelijk verkeer)
Ook bekend als wettelijke aansprakelijkheid voortvloeiend uit een onrechtmatige daad.
4. Vertrouwenstheorie
Hierbij staat het maatschappelijk verkeer staat centraal. De accountant is de vertrouwenspersoon van
het maatschappelijk verkeer. De mate van vertrouwen bepaalt op die grond ook de omgang en het
niveau van de uit te voeren controlewerkzaamheden. Het bestaansrecht van de accountantscontrole is
afhankelijk van het vertrouwen dat de controlefunctie van de accountant wekt bij het maatschappelijk
verkeer.
GAA 1.4 Verwachtingen van het maatschappelijk verkeer +1.5 Stramien voor Assurance-opdrachten
Verwachtingskloof
De verwachtingen van de gebruikers staan hier centraal. De kwaliteit wordt namelijk bepaald door de mate
waarin voldaan wordt aan de verwachtingen van gebruikers. De verwachtingskloof bestaat uit:
1. Prestatiekloof
2. Communicatiekloof
B: behoefte van de klant A: wat is afgesproken L: levering
👉🏼 Verschillende segmenten inclusief toelichting te vinden op blz. 16 en 17
GAA 1.6 Auditing & Assurance
Auditing en Assurance is het op systematische en objectieve wijze vergaren en evalueren van
bewijsmaterieel voor het beoordelen van de informatie en het beoordelen van de inrichting en het
functioneren van de in een organisatie gehanteerde systemen ten behoeve van het besturen en beheersen
van een organisatie..
Het wordt vooral nagekeken op relevantie, toereikendheid en betrouwbaarheid, ten behoeve van het
daaraan toevoegen van zekerheid.
Het controleren is het toetsen van de werkelijkheid aan de norm: assuranceverschaffing (blz. 19 en 20)
GAA 2.1 Ontstaan van het accountantsberoep t/m GAA 2.3 Organisatie van het accountantsberoep
Doorlezen
PAA 1.1 Het controleproces in het algemeen
Het controleproces heeft 2 componenten: de controleaanpak en het controleprogramma
De controleaanpak omvat het vaststellen van de reikwijdte, de timing en de richting van de controle als
basis voor de ontwikkeling van het controleprogramma.
De effectiviteit van een controleproces:
Zijn de juiste controlewerkzaamheden uitgekozen en/of zijn deze controlewerkzaamheden op de juiste
wijze uitgevoerd, zodat kan worden vastgesteld of er sprake is van een getrouw beeld.
De efficiency van het controleproces
Het streven om met zo weinig middelen het doel te behalen.
Doelstelling controle en de controledoelstellingen
De controle heeft als doelstelling voldoende en geschikte controle-informatie te verzamelen over de
getrouwheid van de beweringen van de verantwoordingsplichtige. De specifieke controledoelstellingen zijn
vervolgens nader ingedeeld:
Resultaatpostgelerateerde controledoelstellingen (transactiegerelateerde)
2
, Balanspostgerelateerde controledoelstellingen
Controledoelstellingen inzake de toelichting (en presentatie)
PAA 1.2 Voorbereidende opdrachtactiviteiten
Bijvoorbeeld oriënterende gesprekken met de opdrachtgever, beoordeling van de integriteit en de ethische
normen van de opdrachtgever, haalbaarheidsonderzoek en een offerte.
PAA 1.3 Controleaanpak en controleprogramma t/m PAA 1.5 Evaluatie en afronding
1. Vaststellen van de controleopdracht.
- Onafhankelijkheid accountant
- Kennis en ervaring accountant
- Integriteit opdrachtgever
2. Voorbereiden van de controle
- Kenmerken opdracht
- Rapportage doelstellingen
- Signalering kernpunten controleplan
- Bepaling aard, omvang, timing controlewerkzaamheden (selectie opdrachtteam en
opdrachtbudgettering)
3. Bepaling controleaanpak en controleprogramma
Identificeren van de opdrachtkenmerken bepalend voor de reikwijdte.
- Welke regelgeving er bij de klant van toepassing is.
- Wat is het object van onderzoek? Welke jaarrekening moet worden gecontroleerd. Moeten
bijvoorbeeld alle vennootschappen van de holding worden gecontroleerd?
- Welke regels zijn vanuit de accountant van toepassing?
- Wat zijn de activiteiten van de klant? Internationaal? Filialen?
Het vaststellen van de doelstellingen met betrekking tot de rapportages.
- Managementletter. Deze wordt geschreven naar aanleiding van de interimcontrole.
Beoordelen belangrijke factoren bepalend voor kernpunten controleplan
- Inherente risico’s: wat kan er fout gaan in de jaarrekening?
- Het (voorlopig) berekenen van de materialiteit. De accountant mag er qua cijfers naast zitten.
Bepalen van aard, timing (wanneer?) en omvang (steekproef of integraal iets controleren?) van de
benodigde controlewerkzaamheden (selectie opdrachtteam en opdrachtbudgettering).
Bovenstaande werkzaamheden moeten leiden tot een gedetailleerd controleprogramma:
1. Beschrijving van de planning van de werkzaamheden met betrekking tot de risico-inschatting
2. Beschrijving van de planning van controlewerkzaamheden op beweringenniveau (posten en
toelichtingen in de jaarrekening) (NV COS 315, Par. A129).
3. Beschrijvingen van de overige controlewerkzaamheden. Bijvoorbeeld het opvragen van een
advocatenbrief wanneer de onderneming een rechtszaak heeft. De advocaat geeft een lopende
rechtszaak namens/tegen de vennootschap en wat de stand van zaken is.
Kennis van de onderneming en haar (economische) omgeving, alsmede haar interne beheersing, is te
beschouwen als het fundament van het controleprogramma! Het controleprogramma dient, indien
nodig, gedurende de controle te worden bijgesteld vanwege gewijzigde omstandigheden en/of
onverwachte controlebevindingen. Planning is dus een voortdurend proces.
4. Tussentijdse controle
1. Systeemgerichte controles
2. Tussentijdse cijferanalyse
3. Tussentijdse gegevensgerichte controles (denk aan detailcontroles, tussentijdse inventarisatie)
4. Tussentijdse evaluatie tolerantie en risico. Na het uitvoeren van de interimcontrole (eind stap 3) zijn
er nieuwe gegevens beschikbaar.
5. Rapportering tussentijdse controle
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rv01. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
