Verbintenissenrecht hoofdstuk 3: Wilsontbreken, nietigheid en vernietigbaarheid
Een rechtshandeling is vernietigbaar (handelingsonbekwaam) als hij tot stand is gekomen
onder:
1. De invloed van bedreiging, bedrog of misbruik van omstandigheden
2. Een minderjarig iemand
- Uitzondering 1: als er toestemming is van ouder/vertegenwoordiger
- Uitzondering 2: als het in het maatschappelijk verkeer een logische handeling is
(een kind van 8 dat snoepjes koopt in de supermarkt is een logische handeling en
dus rechtsgeldig)
3. Iemand die onder curatele gesteld is
Er is wel een op rechtsgevolg gerichte wil en een verklaring, maar de wetgever wil daaraan
geen geldigheid toekennen (nietigheid), of de mogelijkheid hebben dat de geldigheid alsnog
kan ontvallen met terugwerkende kracht (vernietigbaarheid).
Voorbeeld: kom je er, na het sluiten, achter dat je bedrogen bent, dan is de overeenkomst
vernietigbaar op grond van bedrog. Na vernietiging wordt deze met terugwerkende kracht
alsnog nietig: je doet een beroep op vernietigbaarheid, nietig wordt hij dan vanzelf.
Nietig is dus dat het niet meer bestaat, vernietigbaar is dat het nietig KAN worden als je er
een beroep op doet.
Wilsontbreken/wilsdefect: wat jij verklaart strookt niet met wat jij wil. Er ontstaat dan geen
rechtshandeling.
Voorbeeld: je verspreekt je, of je steekt op een veiling per ongeluk een bordje omhoog bij
een prijs die je helemaal niet wil/kan betalen, of je doet een bod op iets via marktplaats en
vertypt je waardoor je per ongeluk meer biedt dan je wilde.
Als de tegenpartij niet hoefde te vermoeden of kon weten dat er sprake was van
wilsontbreken, komt er toch een rechtshandeling tot stand. De tegenpartij vertrouwt op de
verklaring en dat vertrouwen is gerechtvaardigd. Kan de tegenpartij vermoeden dat er iets
mis is, dan is het vertrouwen NIET gerechtvaardigd.
3.2 Wilsontbreken en gerechtvaardigd vertrouwen
Voorbeeld 1: Het is uitverkoop in de winkel van Kees en hij hangt per ongeluk een
prijskaartje aan een jas met een lagere prijs dan hij bedoelde, die hij vervolgens in het
uitkooprek hangt. Er staat nu 90 euro ipv 100. Er is een verklaring van Kees, maar die komt
niet overeen met zijn wil. Een klant ziet de jas en wil het kopen voor 90 euro. In dit geval mag
zij hem ook kopen voor 90 euro, omdat de klant er van mocht uitgaan dat, op grond van de
omstandigheden en het prijskaartje, de verklaring van Kees (het prijskaartje) strookte met
zijn wil.
Hierbij hoort art. 3:35 BW: als iemand er onder de gegeven omstandigheden redelijkerwijs
van mocht uitgaan dat de verklaring strookte met de wil, dan kan er GEEN beroep worden
gedaan op wilsontbreken. Er wordt gekeken naar wat er in het maatschappelijk verkeer
gebruikelijk is (en een korting van 10% op een jas is zeker gebruikelijk in het maatschappelijk
verkeer).
MAAR: had er op het prijskaartje gestaan: van 175 euro voor 1 euro, dan is dat in het
maatschappelijk verkeer geen logische korting en had de klant redelijkerwijs moeten kunnen
begrijpen dat Kees een foutje had gemaakt: er is geen gerechtvaardigd vertrouwen en Kees
kan een beroep doen op zijn wilsontbreken. In grijze gebieden zijn er meerdere
mogelijkheden en besluit de rechter.
Stel dat Kees voet bij stuk houdt en hem echt alleen voor 100 wil verkopen, dan zal de klant
waarschijnlijk geen proces aanspannen omdat het maar een verschil van 10 euro is en een
rechtszaak veel duurder is. Maar de vrees voor reputatieschade voor winkeliers en de wens
om klanten te behouden is te groot waardoor de winkelier de klant waarschijnlijk wel in haar
gelijk zal stellen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper roosweerman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
