Ik heb deze samenvattingen per hoofdstuk makkelijk, overzichtelijk en uitgebreid gemaakt om mijzelf voor te bereiden voor het AFP examen in leerjaar 2. Over het algemeen is dit examen erg pittig door de vele hoofdstukken (17) die je moet weten. Ik heb dit examen in 1x behaald met een 8. Goede voorb...
Hoofdstuk 1 cellen en weefsels:
Cellen:
Een cel is de kleinste, zelfstandige eenheid van een levend organisme.
Bouw van de cel:
- celmembraan
- cellichaam
- celkern
Celmembraan vormt de celwand en is semi-permeabel (halfdoorlaatbaar).
Cellichaam bestaat uit cytoplasma en voor 70% uit water.
Celkern bestaat uit kernplasma en regelt alle levensprocessen in de cel.
Kernplasma = nucleoplasma
Cytoplasma + kernplasma = protoplasma
In de celkern ligt chromatine, dat opgebouwd is uit chromatinekorrels
(eiwitkorrels).
Als de celkern zich gaat delen, vormen de chromatinekorrels draden. Dat zijn de
chromosomen.
Chromosomen bestaan uit DNA.
In DNA ligt erfelijke informatie; genen.
Functies van de cel:
Lichaam bestaat uit verschillende soorten cellen, met hun eigen bouw en functie.
Sommige bewegen, anderen zitten aan elkaar vast.
Animale levensverrichtingen: Plotselinge veranderingen
functies die in het lichaam in staat stellen te reageren op plotselinge
veranderingen van de omgeving zoals:
- prikkelbaarheid warmte, kou, druk en licht
- beweging vorm en plaats
Vegetatieve levensverrichtingen: Functie
Functies die de groei, ontwikkeling en het voortbestaan van het individu en soort
mogelijk maken zoals:
- groei aantal cellen toenemen
- stofwisseling stofwisseling is de opname van voedingsstoffen en zuurstof en
de afgifte van afvalstoffen.
- voortplanting samensmelting van een zaadcel en een eicel (bevruchting)
Celdeling:
- levensduur van een huidcel is circa 28 dagen
- levensduur van een rode bloedcel is circa 120 dagen
Directe celdeling:
- celkern en cellichaam delen zich tegelijkertijd
- vindt plaats bij eencellige organismen
,Indirecte celdeling:
- de kern deelt zich als eerste door verdubbeling of reductie (vermindering)
van chromosomen
- daarna volgt de deling van het cellichaam
mitose en meiose (of reductiedeling)
Mitose:
Mitose komt voor in lichaamscellen, hier ontstaan een exacte kopie van de
oorspronkelijke cel. Hier vind verdubbeling plaats van het aantal chromosomen.
Verdubbelen
Meiose:
Meiose wordt ook wel de reductiedeling genoemd. Dit is zo omdat tijdens de
meiose de hoeveelheid chromosomen in de cellen gehalveerd wordt. Voor de
mens geldt dan dat een cel met 46 chromosomen bij de man in de teelballen en
bij de vrouw in de eierstokken. In de rest van het lichaam vindt er nergens
meiose plaats. Halveren Geslachtscellen
Bevruchting:
Vindt plaats in de eileiders van de vrouw. Mannelijke zaadcel en vrouwelijke eicel
smelten samen. Bevruchte eicel met 46 chromosomen.
XY jongen
XX meisje
X staat voor de eicel (v) en de Y voor een zaadcel (m)
Groepen cellen bij elkaar met dezelfde vorm, functie, celtussenstof en celafkomst
vormen een weefsel.
Ontwikkeling van een bevruchte eicel:
Na de bevruchting gaat de eicel zich delen; moerbeistadium.
- endoderm binnenste kiemblad (bloedvaten + luchtwegen)
- mesoderm middelste kiemblad (bindweefsel + skelet)
- ectoderm buitenste kiemblad (opperhuid, nagels + zenuwstelsel)
,Weefsels:
Epitheelweefsel beschermt het lichaam en scheidt klierweefsel stoffen af
Spierweefsel maakt beweging mogelijk
Steunweefsel zorgt voor steun en stevigheid
Epitheelweefsel kunnen we indelen naar:
- aantal lagen (1)
- vorm van de cellen (2)
- functie (3)
(1) Aantal lagen:
- eenlagig of meerlagig
- eenlagig endotheel
- meerlagig tref je onder meer aan in de opperhuid
(2) Vorm van de cellen:
- plaveiselepitheel (plat)
- kubisch epitheel (vierkant)
- cilindrisch epitheel (rechthoek/hoog)
Plaveisel epitheel:
- eenlagig binnenkant bloedvaten en lymfenvaten
- meerlagig slokdarm en opperhuid
Kubisch epitheel:
- eenlagig eierstokken
- meerlagig opperhuid
Cilindrisch epitheel:
- eenlagig binnenzijde van de darmen en de maag
- meerlagig /
Trilhaar epitheel (hoort bij cilindrisch epitheel):
- bevindt zich in de luchtpijp, neusholte, eileiders en in de buis van Eustachius.
(3) Functie:
- bedekkend of afscheidend
- beschermt het lichaam tegen schadelijke invloeden van buitenaf
- bekleedt de binnenkant van de inwendige organen
- de opperhuid is een bedekkend epitheel
- afscheidend epitheel noemen we ook wel klierweefsel;
- eencellige klieren
- meercellige klieren
Eencellige klieren:
Bekercellen van het neusslijmvlies
, Meercellige klieren:
- wijze van afscheiding (1.1)
- vorm (1.2)
- functie (1.3)
(1.1) Wijze van afscheiding:
De manier waarop een klier zijn product kwijtraakt.
- exocriene klier (1.1.1)
- endocriene klier (1.1.2)
- endo-exocriene klier (1.1.3)
(1.1.1) Exocriene klieren:
Klieren met een afvoerbuis
- eccriene klieren cel blijft behoudt
- apocriene klieren deel van de cel gaat verloren
- holocriene klieren hele cel gaat verloren
(1.1.2) Endocriene klieren:
Hormoonklier en heeft geen afvoerbuis
(1.1.3) Endo-exocriene klieren:
Scheiden hormoonklieren af
(1.2) Vorm:
- buisvormig tubulair zweetklieren
- trosvormig alveolair talgklieren, melklieren en speekselklieren
- gemengd tubulo-alveolair oorspeekselklieren
(1.3) Functie:
- secretie/incretie afscheiden van stoffen
- exretie uitscheiden van afvalstoffen
Vier groepen weefsels:
- epitheelweefsel
- zenuwweefsel (hoeft niet voor de toets!)
- spierweefsel
- steunweefsel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper floorvanetten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,49. Je zit daarna nergens aan vast.
