College aantekeningen
Uitgebreide samenvatting Psychopathologie
In dit document kun je ALLE hoorcolleges vinden waarin ELK WOORD staat beschreven wat de docenten hebben verteld. Helemaal compleet dus.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 62 pagina's
Voorbeeld 4 van de 62 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
HOORCOLLEGES PSYCHOPATHOLOGIEELK WOORD WAT IS GEZEGD IN HET HOORCOLLEGE IS GETYPT, DUS
HET STAAT IN HET ‘IK’ PERSPECTIEF. DAN WEET JE DAT IK DIE
DINGEN NIET HEB VERZONNEN.
Week 1
Deel 1: Algemene inleiding
Pathologie gaat over mensen met een psychische problematiek.
Definitie psychopathologie= Het studiegebied dat zich bezighoudt met de diverse vormen van
afwijkende emoties, gedachten en gedrag.
Maar wat is nou abnormaal/afwijkend?
Deel 2: Normaal/afwijkend gedrag& historische visie
Normaal gedrag
Normaal gedrag wordt gezien als goed, iets wat natuurlijk is en vanzelf gaat, wat ook niet zo opvalt,
gedrag binnen de normen en die normen kunnen van cultuur tot cultuur verschillen.
Als je gaat beweren dat je contact hebt met de doden en tegen jezelf gaat mompelen en dat dag in
dag uit laat zien dan denkt de omgeving al gauw dat er iets aan de hand is. Terwijl dat misschien in
een ander cultuur meer wordt gezien dat iemand inderdaad spiritueel begaafd is en inderdaad
contact heeft met de doden. Dus het hangt ook heel erg af van de culturele context waarin iemand
zich bevind.
En die tijdsgeest is daarbij ook belangrijk. Als voorbeeld op dit moment is zwarte piet niet meer
normaal. Maar tien jaar geleden had niemand moeite met zwarte piet. Dus ook de tijdsgeest binnen
de culturele context is belangrijk. Dus de normen verschuiven binnen de loop van de jaren, eeuwen,
etc.
Abnormaal gedrag
Abnormaal gedrag wordt vaak gezien als slecht, afwijkend, een teken van een psychische
aandoening, dus er hangt iets negatiefs overheen.
Het wijkt ook af van de norm en dat wordt vaak als bedreigend ervaren, als lastig ervaren, mensen
hebben er last van en vaak de omgeving ook. Dus dat stuurt met het normale leven en dat maakt dat
het als slecht wordt gezien.
Aspecten abnormaal gedrag
Uitzonderlijk
Sociaal afwijkend
Foute perceptie/interpretatie realiteit
Gevaar
Lijden
Ongepast/contraproductief gedrag
Irrationeel en onbegrijpelijk gedrag
Onvoorspelbaarheid en controleverlies
, Gedrag dat ’n ongemakkelijk gevoel oproept bij anderen
De conclusie moet zijn dat er altijd een combinatie van factoren is en een combinatie van kenmerken
aanwezig moet zijn als we zeggen dat er echt sprake is van een psychische stoornis of iemand is echt
psychisch ziek. Dat is bijna nooit één kenmerk maar een combinatie van.
VIER FOTO’S
Als je bijvoorbeeld kijkt naar Lijden, dus ergens last van hebben, dan kun je zeggen dat mensen die in
een rouwstoet lopen hebben symptomen van verdriet, dus die hebben daar last van. Maar dat is niet
een teken dat ze allemaal psychisch ziek zijn. Want het is een normaal menselijke reactie die je kunt
verwachten als je een dierbare verliest.
Foto van een mevrouw die wierf zichzelf voor een auto, een paar jaar geleden. Dat ging over een
protest tegen een asielzoekerscentrum ergens. Dat is natuurlijk abnormaal gedrag/uitzonderlijk
gedrag. Dat zie je niet elke dag en die vrouw zal het ook niet elke dag doen hoop ik. Toen wel in die
context specifiek. Zegt verder niks of zij psychisch ziek is of niet. Zou kunnen, maar niet op basis van
dit voorval.
Deze jongen draagt een hanenkam en dat wordt tegenwoordig ook als normaal gezien. Misschien als
je dat in een grote stad doet dat er niet eens wordt omgekeken. Als je dat in een klein dorp ergens op
de Veluwe doet dan is dat misschien wel anders. Dan kijken mensen heel raar op. Zelfs de
geografische context in een land kan heel bepalend zijn of er op geoordeeld wordt.
Op deze foto heeft een jongen een gouden medaille gewonnen op de Olympische Spelen en dat is
nog langer geleden. Dat is uitzonderlijk. Er zijn er maar weinig die dat kunnen. En hij heeft vorig jaar
de Elfstedentocht gezwommen. Dat is misschien nog uitzonderlijker. Maar daarvan zullen ze niet
zeggen dat het heel raar is.
Psychische stoornissen
Even om aan te tonen dat het nooit één ding is dat bepaald of iemand een psychische probleem
heeft, maar dat is vaak een combinatie van factoren en dat zou je als volgt kunnen samenvatten. Dat
het gaat over een gedrags- of psychologisch SYNDROOM (= een combinatie van kenmerken) dat
samengaat met:
1. Actueel LIJDEN of
2. Tekort schieten van het FUNCTIONEREN of
3. Een significant TOEGENOMEN RISICO om dood te gaan, pijn te lijden, een gevaar te zijn (voor
jezelf en/of anderen) of de persoonlijke vrijheid te verliezen.
Dat zijn wat centrale kenmerken die eigenlijk altijd worden meegenomen in het beoordelen van of er
echt sprake is van een psychisch probleem.
VIER FOTO’S
Dan nog even om te kijken hoe wijd gebreid het is.
Links boven zien we Britney Spears. Ik weet niet of jullie het nog kunnen herinneren, maar tiental
jaren geleden kwam ze op het nieuws met een kaalgeschoren hoofd in een periode dat het niet goed
met haar ging. Toen werd daar nog niet heel veel over gezegd, inmiddels is ze wat meer open en
geeft ze aan dat ze een psychiatrische stoornis heeft, in haar geval een bipolaire stoornis. Wat ook al
we aangeeft dat in de tijdsgeest dingen aan het veranderen zijn. Werd het voorheen verborgen
gehouden en er werd dan gezegd mensen hebben last van stress of burn-out. Daar mocht je dan nog
,wel mee naar buiten komen. Nu zijn mensen wat meer opener en in die zin een mooie trend wat
zichtbaar is, dat steeds meer beroemde mensen daar open over zijn.
Zo ook Robbie Williams. Die heeft aangegeven met behoorlijk ernstige depressies te kampen heeft
gehad.
Joran van der Sloot. Die zal zelf denk ik niet zo snel zeggen dat hij een psychisch probleem heeft. De
mensen om hem heen en ook de mensen met expertise die zullen wel zeggen dat er sprake is van
een psychiatrisch probleem. Ik weet niet of het uitgesproken is, maar ik heb sterke vermoedens dat
hier sprake is van een anti sociale persoonlijkheidsstoornis waar we in de laatste week verder op
doorgaan.
De laatste persoon is Barbie. Barbie is ook de afgelopen jaar veel in het nieuws geweest met
verschillende suïcide pogingen. Met verslaving. En misschien wel meer met al die relaties die elkaar
opvolgen en tot een slecht einde komen elke keer. En ook Barbie heeft openheid van zaken gegeven
en heeft gezegd dat ze een Borderline persoonlijkheidsstoornis heeft. Ook daar komen we in de
laatste college op terug.
Historische visie op afwijkend gedrag
Dan even een vluchtige kijk in de geschiedenis. Want we hebben het nu over hoe we er nu tegenaan
zijn gaan kijken, maar dat is niet altijd zo geweest. Dus het is ook belangrijk om te weten hoe de
ontwikkeling daarin is geweest.
En dan beginnen we bij voor de klassieke oudheid.
Voor de klassieke oudheid < 700 v C : Trepanatie
Uit archeologische onderzoek komt naar voren dat er in die tijd zo werd omgegaan met mensen met
afwijkende gedrag, met psychische problemen zou je kunnen zeggen of in ieder geval zichtbaar
moeilijk verstaanbaar gedrag. Wat er gebeurde was wat trepanatie heet. Het doorboren van de
schedel en de verklaring daarachter was eigenlijk dat die mensen bezeten zijn door kwade geesten
en door een gat te maken in de schedel kan die kwade geest uit het hoofd verdwijnen en klaren
mensen op. Je ziet dat die mensen nog eventjes door hebben geleefd nadat het gat werd gemaakt
en in sommige gevallen kan het geholpen hebben. Want bij sommige aandoeningen kun je een te
hoge druk op de hersenen ontwikkelen en dan kan het helpen om een gat te maken in je schedel
waardoor die druk weg kan. Bij mensen met een waterhoofd bijvoorbeeld.
Later in de middeleeuwen werd dat ook nog gedaan alleen was daar een andere verklaring voor. Dat
vertel ik dadelijk.
400 v. C. Vader westerse geneeskunde Hippocrates (oudheid): evenwicht lichaamssappen
In de Griekse oudheid was er veel belangstelling voor het ontwikkelen van kennis, van hoe het leven
in elkaar zat. Bekende Griekse filosofen uit die tijd. En in die tijd kun je zeggen dat de westerse
geneeskunde is geboren/ontstaan. En één van de belangrijke mensen daarin is Hippocrates geweest.
Hij heeft eigenlijk als eerste gezegd dat een psychische aandoening/afwijkend gedrag dat komt niet
door iets van buitenaf, iets spiritueels, iets goddelijks of een kwade geest. Dat heeft te maken met
een storing in het lijf zelf, in de lichaamssappen. Gal, slijm, zwart gal, geel gal. Daarvan komt ook de
uitdrukking dat iemand zwart gallige humor heeft of zwart gallig is. Want als iemand teveel zwart gal
heeft, dan zou die, wat we nu depressief noemen, zijn. Dus het is heel belangrijk dat iemand in die
tijd de oorzaak plaatste in lichamelijke processen. We weten nu dat met die sappen niet zo werkt,
maar in wezen was dat best een vooruitstrevend, nieuw idee uit die tijd. Dus dat is heel belangrijk.
, 500 n. C Middeleeuwen: Exorcisme en heksenvervolgingen
We gaan echt snel door de geschiedenis heen. Als we dan doorgaan naar de middeleeuwen en de
middeleeuwen werden heel erg beheerst door het religieuze, dus de kerk was oppermachtig. Dan
zien we dat in de middeleeuwen ook een terugval was in de ontwikkeling van de rationele kenners.
Want alles werd meer verklaard vanuit het bovennatuurlijke en het was ook eigenlijk niet de
bedoeling om in lichamen te snijden, want lichaam is het werk van god. Dus daar ga je niet zomaar in
snijden. Dus dat maakt het lastig om daar goed onderzoek naar te doen.
Wat zagen we wel in middeleeuwen. Rituelen rondom het uitdrijven van kwade geest, exorcisme
heet dat. En bijvoorbeeld ook heksenvervolgingen, daarvan wordt met terugwerkende kracht ook
wel gezegd dat het vaak vrouwen waren die zich abnormaal gedroegen/opvielen. Misschien ook
dingen zeiden die niet zo gewenst waren door de kerk, bezeten door de duivel. En in het water
werden gegooid. Als ze bleven drijven, waren het heksen en als ze zonken niet maar dan waren de al
dood. Nu zou je zeggen dat het meer wat borderline achtige vrouwen zijn. Dus dat werd heel erg
vreemd als heidens pasten niet binnen het geloof.
Trepanatie werd hier ook toegepast. Dus het doorboren van de schedel. Maar dat was meer vanuit
het idee dat bij paarden, vliegen via de neus naar binnen vlogen en daar bij de hersenen kwamen en
schade aanrichtten en dan werden die paarden dol. Dat verplaatste zich eigenlijk naar als mensen dol
waren, dus vreemd gedrag vertoonden, dat het ok te maken had met tijdens de slaap een vlieg in je
neus was gevlogen. Dat soort primitieve verklaringen werden gebruikt en daar kwamen dit soort
‘behandelingen’ voor.
1600 (einde middeleeuwen): Gekkenhuizen: slechte omstandigheden
Hier wisten ze niet zo goed hoe ze om moesten gaan met mensen met afwijkend gedrag. Er waren
veel mensen die afwijkend gedrag vertoonden, die waren een last voor de samenleving. Ze hadden
daar eigenlijk weinig goede behandelingsmethodes voor. Dus wat je zag was dat er best wel slechte
omstandigheden waren, terwijl er tehuizen waren ingericht. Dat waren meer gevangenissen waar die
mensen werden vastgehouden zodat de normale samenleving daar zo min mogelijk last van had.
Maar er was eigenlijk nauwelijks sprake van behandeling. Hygiëne was slecht. Dus dat was een hele
primitieve slechte omgeving, zeker voor mensen met al problematiek.
1800 (verlichting): hervormingen: Morele therapie (Pinel)
Hier kwam een belangrijke man de verlichtingsstroming opzetten: Pinel. Die heeft uit de morele
therapie ontwikkeld. Die zei dat je juist aandacht moet hebben voor mensen en mensen moet laten
praten. En dat kan helpen om ze weer op het goede spoor te krijgen in plaats van in een gekkenhuis
dumpt en er niet meer naar omkijkt. Dus dat is een belangrijk inzicht geweest.
Na 1850 weer verval, ‘afwijkend gedrag ongeneeslijk’
Alleen daarna is er toch weer wat weggezakt, ook omdat ze toch onvoldoende middelen hadden om
mensen goed te behandelen en werd dat afwijkend gedrag ook weer ongeneselijk genoemd. En de
‘rusthuizen/gekkenhuizen’ werden overvol. Dus de morele therapie van Pinel kostte veel tijd en het
effect was nihil, dus het gevolg was dat de huizen ook vol kwamen te zitten en daar stopte het dus
ook.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper susanasaakian. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,09. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 57413 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen