Arrest Koperen Pan
- Voor 1 september 2016
- Erfgenamen gingen eten in het restaurant de Koperen Pan en betaalden via de pinpas van de
erflater
- Er waren meer schulden dan baten bij de erflater
- Schuldeisers: jullie hebben nu zuiver aanvaard doordat jullie de bankpas hebben gebruikt
- 4:184 lid 2 sub a: alle schulden uit eigen middelen voldoen
Erfopvolging: verkrijging goederen onder algemene titel (art. 3:80 lid 2)
- Algemene titel: geen leveringshandeling nodig
- Van rechtswege (art. 4:182 lid 1)
- De overgang van de schulden van de erflater eveneens van rechtswege (art. 4:182 lid 2)
- Bijzonderheid in geval van wettelijke verdeling: kind kan naar ouder wijzen
Begrippen:
- Aansprakelijkheid (4:182): wie kan ik aanspreken tot het leveren van een prestatie
- Verhaal/ uitwinbaarheid (4:184): welke goederen kan ik te gelde maken
o Deurwaarder zorgt voor uitwinding: welk object kan ik verkopen
- Draagplicht: wie moet de pijn voelen in de portemonnee
Gevolgen erfopvolging
- Staat verkrijgt alleen goederen, geen schulden (art. 4:189)
- Art. 4:184:
o Lid 1: aansprakelijkheid – uitwinbaarheid/verhaalbaarheid
o Lid 2: privévermogen van de erfgenaam (vgl. art. 3:276)
- Art. 4:185: mensen hebben de tijd nodig om te kijken wat ze willen
o Lid 1: schorsing van verhaalsmogelijkheid, tenzij ...
o Lid 3: verlenging van termijn schorsing bij bijzondere omstandigheden
Keuzemogelijkheden
- Hoofdregel (art. 4:190 lid 1)
1. Zuiver aanvaarden
2. Verwerpen
3. Beneficiair aanvaarden (aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving)
- 4:190 lid 2: tijdens het leven kan je niet al een keuze maken
Zuiver aanvaarden
- Art. 4:192 lid 1 is gewijzigd per 1 september 2016
- Ratio van wetswijziging:
o Tot 1 september 2016: onduidelijk wanneer iemand zuiver heeft aanvaard
o Vanaf 1 september 2016: drie besmette handelingen (4:192 lid 1)
- Zuiver aanvaarden in geval van:
o Verklaring van art. 4:191
o Eén van de drie ‘besmette’ handelingen (4:192 lid 1)
o Stilzitten (art. 4:192 lid 2 en 3)
Overgangsrecht (4:192 lid 1)
- Stb. 2016, nr. 245:
- Indien nalatenschap openviel vóór 1 september 2016
- Én Erfgenaam heeft vóór 1-9-2016 nog geen keuze gemaakt over aanvaarding
- Dan: art. 4:192 lid 1 (nieuw) geldt vanaf 1 september 2016 ook voor hem
Verwerpen nalatenschap (4:190 lid 1)
- Consequenties of eventuele consequenties:
o Wijziging in de erfopvolging
1
,Erfrecht II samenvatting
o Denk aan: plaatsvervulling (art. 4:12 lid 1 en art. 4:27)
o Aanwas (art. 4:48)
Beneficiaire aanvaarding
- 4:195 lid 1 jo. 4:202 lid 1 sub a: vereffening (= betalen van schulden, niet verdelen)
- Art. 4:190 lid 1
- Art. 4:184 lid 2 sub a: geen schulden voldoen met jouw overige vermogen
- Art. 4:192 lid 4: als de één beneficiaire erfgenaam, dan zijn ze allemaal beneficiaire
erfgenaam wel uitzonderingen (tenzij-regel)
- Toepasselijke voorschriften van afd. 4.6.2: art. 4:195 - 4:200
- In beginsel toepasselijkheid van afd. 4.6.3 (art. 4:202 lid 1)
o Uitzondering: art. 4:202 lid 1 sub a/ art. 4:202 lid 3
- In beginsel zijn de erfgenamen vereffenaar (art. 4:195 en 4:198) vgl. art. 4:203 lid 2
o Art. 4:199 lid 2: negatief saldo mededelen bij kantonrechter bij beneficiaire
aanvaarding let op sanctie art. 4:184 lid 2 sub d
Niet altijd onbeperkte keuzevrijheid
- Erfgenaam heeft wettelijke vertegenwoordiger, dan (algemeen):
o Geen zuivere aanvaarding, maar beneficiaire aanvaarding (art. 4:193)
Positief saldo? Ontheffing vereffening verzoeken (art. 4:202 lid 2)
o Verwerping + machtiging (art. 4:193): binnen drie maanden (lid 1)
Specifiek (wettelijke vertegenwoordiger):
1. Minderjarige:
o 4:193
o Voorwaardelijke erfstelling, legaat/ voorwaarde, gift (art. 1:345): machtiging nodig
van de rechter
o N.B. Hoe in geval van testamentair bewind? verschillende meningen
2. Curandus: art. 4:193 jo. 1:386 jo. 1:345
3. De rechthebbende in geval van een meerderjarigenbewind (art. 4:193 jo. art. 1:441 lid 5
jo. 1:441 lid 2 letter b): klem op de goederen
4. De failliet (art. 41 Fw jo. art. 4:193 lid 3): beperking keuzerecht beneficiaire
aanvaarding of machtiging om te verwerpen
5. De saniet (art. 313 lid 1 jo. 41 Fw): beperking keuzerecht beneficiaire aanvaarding of
machtiging om te verwerpen
Geen keuze maken: wat dan?
- Art. 4:192
- Geen keuze gemaakt: termijn kantonrechter + inschrijving boedelregister
- Verlopen termijn = zuiver aanvaarden/ beneficiaire aanvaarding
- Niets doen kan ook tot beneficiaire aanvaarding leiden (art. 4:192 lid 4): door een verklaring
(Beneficiair) aanvaarden/ verwerpen: hoe?
- Verklaring griffie (4:191) of gedraging (bijv. 4:193 lid 2 jo. 4:192 lid 4)
- Geen dwaling of Pauliana (art. 4:190 lid 4)
- N.B. art. 4:205
- Wel bedreiging/ bedrog/ misbruik van omstandigheden (art. 3:44)
- Binnen 3 jaar nadat ... (art. 3:52, lid 1 letter b, c)
Alsnog andere keuzemogelijkheid?
- Art. 4:194: bekend worden met een uiterste wil na zuivere aanvaarding (gebeurt bijna nooit)
o Meer legaten/ lasten
o Groter erfdeel
- Art. 4:194a ingevoerd per 1 september 2016:
o Lid 1: alsnog beneficiaire aanvaarding indien erfgenaam schuld niet kende en ook
niet behoorde te kennen
Binnen 3 maand daartoe verzoek doen
2
, Erfrecht II samenvatting
Gemachtigd door kantonrechter
Lid 1 heeft beperkte betekenis
o Lid 2: na vereffening/ na verdeling blijkt alsnog een schuld die erfgenaam niet kende
en ook niet behoorde te kennen, dan:
Verzoek aan kantonrechter om ontheffing van de plicht om schuld uit eigen
vermogen te voldoen
Art. 4:194a per 1 september 2016
- Overgangsrecht 4:192 lid 1, Stb. 2016, nr. 245:
- Indien nalatenschap openviel vóór 1-9-2016:
- Én erfgenaam heeft voor 1-9-2016 zuiver aanvaard, maar doet na 1-9-2016 ontdekking van
onbekende schuld: art. 4:194a geldt
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper charlotterussel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,39. Je zit daarna nergens aan vast.