Samenvatting vermogensrecht
Hoofdstuk 1 – Waar gaat het consumentenrecht over?
Wat is consumentenrecht?
- In het consumentenrecht worden de rechten en verplichtingen van de consument (koper) en
handelaar geregeld!
- Als je als ondernemer koopovereenkomsten sluit met particulieren (consumenten) heb je
hier in bedrijfskundig opzicht dus al snel mee te maken en daarom is het interessant om er
kennis van te hebben!
- Waarom heet dit vak dan: vermogensrecht voor onderneming en klant? Omdat deze titel
meer recht aan de leerstof. Het gaat immers niet alleen maar over consumenten, maar juist
ook de handelaar/ondernemer!
Wie is de consument?
Eerst art. 6:230g BW en art. 7:1 BW bekijken voor de koopovereenkomst. Is een gewone
koopovereenkomst of gaat hem om consumentenkoop?
- Art. 7:5 BW (B2C, roerende zaak)
- Art. 7:6 BW (dwingend recht)
- En dan zijn we er nog niet, want dan is er ook nog: koop op afstand (bijvoorbeeld aankopen
online)
Vereisten consumentenkoop art 7:5 lid 1 BW
1. Koper is een natuurlijk persoon
Een natuurlijk persoon is een mens die rechten en plichten heeft. Dus geen rechtspersoon, dit is
een organisatie die handelingsbekwaam is. Ook is er geen sprake van een consumentenkoop als
een natuurlijk persoon iets koopt van een ander natuurlijk persoon.
2. Roerende zaak
Roerende zaken kun je oppakken en verplaatsen. Dit zijn alle zaken die niet onroerend zijn art.
3:3 lid 2 BW. Voorbeeld: een fiets, horloge, tafel, boek, etc.
3. Privé doeleinden
Voor jezelf iets kopen of een cadeautje voor iemand anders. Als je iets koopt vanuit je handels-,
bedrijfs-, ambachts- of beroepsactiviteit wordt je niet aangemerkt als consument. Voorbeeld: als
je iets koopt voor je kantoor in huis is het niet voor privé doeleinde.
4. Professionele verkoper
Je koopt een product van een verkoper die handelt vanuit de positie van handels-, bedrijfs-,
ambachts- of beroepsactiviteit.
Consumentenrecht: geen zaak, wel consumentenkoopregels
Voor de volgende onderdelen die geen zaak zijn gelden toch de regels voor consumentenkoop:
- Dieren zijn geen zaken art. 3:2a lid 1 BW, maar vallen wel onder consumentenkoop art. 3:2a
lid 2 BW
- Elektriciteit, gas en warmte zijn ook geen zaak art. 7:5 lid 5 BW, maar vallen wel onder de
consumentenbescherming art. 7:9, 11, 19a BW.
- Digitale inhoud is geen zaak, maar valt wel onder de consumentenbescherming.
o Voorbeeld: downloaden of streamen van muziek of films
- Vermogensrechten zijn geen zaak, maar vallen wel onder de consumentenbescherming art.
7:47 BW
,Wat te doen bij gemengde overeenkomsten?
Art. 7:5 lid 4 BW
De bepalingen over consumentenkoop hebben dan voorrang.
Uitzonderingen consumentenrecht
In sommige gevallen is er geen sprake van een consumentenkoop:
- Diensten: kappers, consultancy
- Water voor leidingen
- Onroerende zaken: woning
Zie schema pagina 33 boek
Consumentenrecht: regels van dwingende aard
Zodra de verkoper kan afwijken van de beschermende regelingen, kan je als consument niks. Een
groot aantal van de beschermende regels heeft dus een dwingend karakter gekregen, de verkoper
mag van deze regels dus niet afwijken in het nadeel van de consument!
Art. 3:40 lid 2 BW zegt dat als de verkoper afwijkt van de beschermende regels in het nadeel van de
consument de consumentenkoop vernietigbaar is.
Art. 7:6 lid 1 BW bepaalt dat de verkoper geen afspraken met de consument mag maken die in het
nadeel van de consument zijn, van de afdelingen 1-7 (dit is art. 7:1 t/m 38 BW).
Let op! Niet alle artikelen binnen de afdelingen 1-7 hebben een dwingend karakter art. 7:6 lid 2 BW.
Dit artikel verklaart art. 7:6 lid BW ongeldig als het betrekking heeft op de eerste en tweede zin van
artikelen 7:12,13 BW en de volledige artikelen 7: 26 & 35 BW.
Bij de artikelen die niet dwingend van karakter zijn, mag de verkoper niet afwijken van de bepalingen
van de algemene voorwaarden. Als hij dit wel doet, dan kunnen de bepalingen van de algemene
voorwaarden onredelijk worden bezwaard door de consument. De bepalingen kunnen dus worden
vernietigd.
Voorbeeld: je koopt een TV in de fysieke winkel bij de MediaMarkt. De TV is te zwaar laat je hem
door de MediaMarkt bezorgen. Wie moet de bezorgkosten betalen? Volgens art. 7:13 BW moet de
consument de bezorgkosten betalen, mits de verkoper dit van tevoren heeft aangeven. Dit kan
mondeling zijn, een bordje in de winkel (in de algemene voorwaarden telt niet). Als de verkoper dit
niet heeft gedaan, dan is hij verplicht de bezorgkosten te betalen.
Voor product op afstand (internet) gelden andere regels.
Hoofdstuk 2 - Bronnen
Bronnen van consumentenrecht
- Europese verordeningen
- Europese richtlijnen
- Wetten
- Jurisprudentie (rechtspraak)
Europees recht gaat voor Nederlands recht!
Bronnen van consumentenrecht
- Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VwEU)
o Grondrechten consument in Europees recht
o Bijv. art. 12 VwEU
, o Verordeningen
o Richtlijnen (harmonisatie nationale wetgeving lidstaten EU)
- Wetten
o Met name boek 7 en boek 8
- Jurisprudentie
o Europees Hof van Justitie
Ambtshalve toetsing
Prejudiciële beslissing
Hoofdstuk 4 - Overeenkomst op afstand
Overeenkomst op afstand art. 6:230g lid 1 sub e BW
Bij een overeenkomst op afstand heeft een consument meer rechten dan als hij het product in de
winkel koopt.
Voorwaarde overeenkomst op afstand
1. Als eerste moet er sprake zijn van een consumentenkoop of een overeenkomst van diensten
volgens art. 7:5 BW
a. Voorbeeld: een boek van iemand kopen die geen handelaar is valt niet onder een
consumentenkoop.
2. De overeenkomst moet aangegaan zijn op basis van een georganiseerd
systeem/stelselmatige techniek om te kunnen verkopen art. 6:230g lid 1 sub e BW
a. Voorbeeld: een webshop, teleshopping, telefoon, marktplaats (wel als een handelaar
iets verkoopt)
3. Er moet gebruik worden gemaakt van een communicatiemiddel op afstand
a. Voorbeeld: internet, telefoon, televisie
4. De consument en de handelaar zijn niet gelijktijdig ter plekke aanwezig.
Rechten van de consument
1. Dwingend recht: de rechten die de consumenten hebben bij een overeenkomst op afstand
dwingend van aard zijn. De handelaar/verkoper mag van deze regels niet te nadelen van de
consument afwijken, art. 6:230i lid 1 BW.
2. Informatieplicht handelaar: de handelaar die via een georganiseerd systeem zijn goederen
aanbiedt dient op basis van art. 6:230m lid 1 BW op een duidelijke manier informatie aan de
consumenten te verstrekken over de belangrijke punten voor de consument. Deze informatie
moet zichtbaar zijn, voordat de overeenkomst wordt aangegaan.
a. Voorbeelden belangrijke informatie voor de klanten: info over de onderneming,
bezoekadres, telefoonnummer, e-mailadres, kenmerken van de zaken of diensten die
de handelaar aanbiedt, de totale prijs van de zaken of diensten, met inbegrip van alle
belastingen, retourkosten, betalingswijze, etc.
3. Herroepingsrecht/Ontbindingsrecht: een consument kan een overeenkomst op afstand
zonder opgave van redenen ontbinden tot een termijn van 14 dagen is verstreken na
ontvangst van het product art. 6:230o lid 1 BW. Dit geldt niet voor een koopovereenkomst
die in de winkel wordt gesloten, tenzij de handelaar deze mogelijkheid biedt.
a. Om erachter te komen vanaf welk moment een consument een termijn van 14 dagen
heeft om de overeenkomst op afstand te ontbinden zie art. 6:230o lid 1 sub b BW
i. 1°: na de dag waarop de klant, of een door de klant aangewezen derde, de
zaak heeft ontvangen;
ii. 2°: na de dag waarop de klant, of een door de klant aangewezen derde, de
laatste zaak heeft ontvangen als de klant in een eenzelfde bestelling
meerdere zaken heeft besteld die apart van elkaar worden geleverd;