Hogeschool Rotterdam, Gemeente Vlaardingen
Verbondenheid
& Veerkracht
Een verdieping op de ervaren eenzaamheid onder
jong volwassenen in Vlaardingen
Beroepsproduct
Opleiding: Maatschappelijk werk en Dienstverlening
Cursus: Afstuderen MWDAFS03RV
Student: Michelle Havermans- van Triet 0838249
Afstudeerbegeleider: Rinus Feddes
Opdrachtgever: Helma Kersten
0
,Inhoudsopgave
1. Inleiding ............................................................................................................................................... 2
1.1 Aanleiding ...................................................................................................................................... 2
1.2 Verantwoording keuze Beroepsproduct ....................................................................................... 3
1.3 Bruikbaarheid en relevantie voor de opdrachtgever .................................................................... 4
1.4 Bijdrage aan de ontwikkeling van het beroep MW ....................................................................... 4
2. Theoretische inbedding ....................................................................................................................... 6
3. Implementatie van het Beroepsproduct ............................................................................................. 8
3.1 Implementatie van het Beroepsproduct ....................................................................................... 8
3.2 Beschrijving van het beroepsproduct............................................................................................ 9
4. Kritische reflectie ............................................................................................................................... 10
4.1 Kritische reflectie op toegevoegde waarde voor de opdrachtgever........................................... 10
4.2 Kritische reflectie op toegevoegde waarde voor de doelgroep .................................................. 10
4.3 Kritische reflectie op toegevoegde waarde voor het beroep MW ............................................. 11
Bronnenlijst ........................................................................................................................................... 12
Bijlagen .................................................................................................................................................. 13
Flyer Voorkant ................................................................................................................................... 13
Flyer achterkant ................................................................................................................................ 14
Powerpoint presentatie met bijbehorende tekst ............................................................................. 15
Verhalen van jongeren ...................................................................................................................... 26
1
,1. Inleiding
1.1 Aanleiding
In de gemeente Vlaardingen zijn vier sociale wijkteams. In deze wijkteams werken
professionele hulp en zorgverleners, samen met andere hulp en zorgverleners uit de wijk
zoals bijvoorbeeld artsen, scholen en vrijwilligersorganisaties. Het doel van deze wijkteams is
het ondersteunen van mensen die zichzelf niet goed kunnen redden. De hulverleners van
deze wijkteams benoemen, tijdens hun contacten met de jong volwassenen uit de wijk,
signalen van eenzaamheid te ontvangen. Om deze signalen inzichtelijk te maken is er in
opdracht van Helma Kersten, senior accounthouder van de gemeente Vlaardingen,
onderzoek verricht naar eenzaamheid onder jong volwassenen, in de leeftijd van achttien tot
vijfentwintig jaar, in Vlaardingen.
Het doel van het onderzoek was het uitvoeren van een beschrijvend onderzoek naar
eenzaamheid in het algemeen en het in kaart brengen van de ervaringen van de jong
volwassenen.
Door middel van literatuuronderzoek, het invullen van een eenzaamheidsschaal en het
afnemen van semigestructureerde interviews onder jongeren en hulpverleners, is er
antwoord gegeven op de vraag:
"Op welke manier kunnen de hulpverleners van de wijkteams Vlaardingen
eenzaamheid bij jong volwassenen herkennen?"
De belangrijkste conclusies van het onderzoek zijn:
- Om eenzaamheid bij jong volwassenen te kunnen herkennen, moet eerst de doelgroep
bereikt worden.
- Het hebben van een vertrouwensband is noodzakelijk in het contact met de jong
volwassenen om signalen van eenzaamheid te kunnen herkennen; daarnaast zijn niet alle
signalen van eenzaamheid te herkennen.
- Een ieder beleeft en uit de eenzaamheid op zijn of haar eigen manier, de behoeften die
hier uit voortvloeien zijn dus verschillend. Dit maakt dat de aanpak van eenzaamheid om
maatwerk vraagt. Voorbeelden van signalen van eenzaamheid zijn: verminderde zelfzorg,
vermoeidheid, een slechte fysieke conditie, het gemis aan- of het hebben van beperkte
vaardigheden met betrekking tot het leggen en onderhouden van contacten, somberheid en
onzekerheid.
Uit het onderzoek zijn een drietal aanbevelingen gekomen:
1) Het bespreekbaar maken van het onderwerp ‘eenzaamheid onder jong volwassenen’.
2) Het bespreken van de handelingsverlegenheid onder hulpverleners met betrekking tot het
onderwerp eenzaamheid.
3) Het bewust maken en houden van hulpverleners op de verschillende vormen, signalen en
gevolgen van eenzaamheid onder jong volwassenen.
2
, De derde aanbeveling is uitgewerkt tot dit beroepsproduct; een presentatie voor
hulpverleners over het thema eenzaamheid gericht op jongvolwassenen, bekrachtigd
middels een flyer en verhalen van eenzame jongvolwassenen ter illustratie.
1.2 Verantwoording keuze Beroepsproduct
De keuze voor dit beroepsproduct komt voort uit het feit dat dit beroepsproduct een
tastbare bijdrage kan leveren aan de beroepspraktijk. Het doel is namelijk het bewust maken
en houden van hulpverleners op de verschillende vormen, signalen en gevolgen van
eenzaamheid onder jong volwassenen, waarmee de hulpverleners mogelijk de signalen van
eenzaamheid eerder kunnen herkennen en hier naar kunnen handelen. Mensen die zich
eenzaam voelen, zullen dit namelijk niet snel toegeven (Winsemus en Ballering, 2016; Van
der Sijs, Grabijn, Kos en Limonard, 2019). Vroegtijdige signalering en het bespreken van
signalen van eenzaamheid kunnen echter ergere vereenzaming voorkomen of de grotere
gevolgen van eenzaamheid op de langere termijn terugdringen (Flapper, 2013; Movisie,
2020).
De laatste jaren staat het onderwerp 'eenzaamheid' steeds vaker in de belangstelling. Dat
komt mede doordat er steeds meer bekend wordt over wat eenzaamheid is, wat de
oorzaken van eenzaamheid kunnen zijn en vooral ook wat de gezondheidsgevolgen zijn. Ook
in het buitenland wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar eenzaamheid onder
jongvolwassenen (BBC, 2018). Volgens een enquête uit een landelijk onderzoek uit 2018,
onder leiding van The University of Manchester en BBC Radio 4, is namelijk gebleken dat
jongeren in de leeftijd van 16- 24 jaar vaker intense eenzaamheid ervaren dan welke andere
leeftijdsgroep dan ook (BBC, 2018). Dit maakt dat er veel nationale en internationale
bekendheid is omtrent dit onderwerp. Aan het onderzoek werkte 55.000 mensen mee, wat
qua omvang van respondenten niet te vergelijken is met de onderzoeken die in Nederland
worden uitgevoerd.
De Rijksoverheid is in 2018 gestart met een programma; ‘één tegen eenzaamheid’. Met dit
programma wil de overheid eenzaamheid onder ouderen eerder signaleren en doorbreken.
Maatschappelijke organisaties, gemeenten, bedrijven en ondernemers en de Rijksoverheid
werken hiervoor samen, dit gebeurd zowel landelijk als lokaal (Rijksoverheid, 2018). Voor
jongeren is er een landelijk programma gemaakt, gericht op het in contact brengen van
eenzame jongeren en het sociaal sterker maken van de jongere; Join us. Om de jongeren te
kunnen laten aansluiten bij het programma Join us, zal de eenzaamheid bij de jongeren eerst
moeten worden (h)erkend.
Door middel van dit beroepsproduct wordt getracht de kennis over eenzaamheid te
vergroten, waardoor hulpverleners de signalen van eenzaamheid eerder kunnen
(h)erkennen.
3